Silinen anılar tamamen unutmulur mu?

Tıptaki yeni uygulamaları tanıtırken anlaşılır bir dil kullanılmasının faydalı olduğunu belirten Yavuz; "Ancak buradan, her aşk acısı yaşayanın TMS'ye koşması gerektiği gibi bir sonuç çıkartılmamalı. Biz TMS'den depresyon, takıntı hastalığı, panik atak, bipolar bozukluk gibi tekrarlaması da mümkün olan pek çok hastalıkta kalıcı sonuçlar ortaya çıkartabilmek amacıyla yararlanıyoruz. Dolayısıyla bir nöropsikiyatri kliniğinde, işinin ehli doktorlar çoğu kişi için travma oluşturan kötü hatıraların etkisini ilaç, terapi ve TMS'nin yer aldığı kombine tedaviler ile azaltabilmektedir. Buna karşı, başınıza taktığınız bobinlerden oluşan bir düzeneğin kötü anıları beyinden silebileceğini söylemek, gereksiz yere kişileri umutlandırmak olur. Biz hekimlerin yaptığı aslında kötü anıları kovalamak değil; var olan tüm teknikleri hastaya ve hastalığa uygun olarak kullanarak, kişide olumsuz iz bırakan ve artık günlük hayat akışını bozan acı anılarına verdiği tepkiyi yeniden düzenlemektir" dedi.

Sözlerine şu şekilde devam eden Mehmet Yavuz; "Bu noktada TMS işe yarar mı sorusu devreye giriyor. Genellikle ilaç ve terapi ile bir arada yürütülen bu kombine tedaviler sırasında TMS etkin rol oynar ve yan etkisiz bir şekilde başarıya ulaşılmasına yardımcı olabilir. Bugün pek çok hekim, depresyon, anksiyete, paranoya gibi hastalıkların tedavisinde çoğu zaman kişinin geçmişten getirdiği ve tek başına başa çıkmakta zorlandığı kişi ve olayların etkisini zayıflatmaya ve aynı durumlara karşı yeni yaklaşımlar öğreterek kişinin gücünü yükseltmeye çalışmaktadır. Yaklaşık 25 yıllık mazisi olan ve son 15 yıldır bizim de yoğun olarak kullandığımız TMS, bu konuda ilaç ve terapi ile yapamadıklarımızı yapabilmemize ve gebelik gibi ilaç kullanılamayan dönemlerde tedavi yapabilmemize yardımcı olmaktadır. TMS ile beynin önceden belirlenmiş bölgelerine, kişiye uygun yoğunlukta ve gereken seans sayısınca uyarılar gönderilir. Beyindeki aktiviteyi düzenlememize imkân verdiği için TMS, gerçekten önemli ve faydalı bir tedavidir" dedi.

AŞK ACISINI UNUTMAK İÇİN TMS KULLANILABİLİR Mİ?

Magazin sayfalarında dönen yanlış haberler yüzünden TMS hakkında farklı bir algı oluştuğunun altını çizen Nörolog Mehmet Yavuz; "Geçtiğimiz günlerde nöroloji alanında çalışanların ve bu konuda tedaviye ihtiyaç duyanların çok ilgisini çeken bir haber yayınlandı. Ünlü genç kadın, tanınan ve çok sevilen bir başka genç erkek ile ilişkisinin ardından sevgilisini unutamadığı için TMS tedavisine başvurmuştu. Bu haberi okuyan pek çok kişi, magazin haberinin de yönlendirmesi ile 'TMS, Kötü Anıları Siliyor' diye düşünerek konuyla ilgili bilgi almak için internette yoğun şekilde arama yaptı. Ardından medya mensupları bazı kliniklerden, "TMS, Kötü Anıları Silmez" başlıklı yazılar aldılar. Bizlere de sosyal medyadan bu konuda pek çok soru geldiği için, konu hakkında merak edilenlere bir aydınlık getirmenin çok faydalı olacağını düşünüyorum. Burada kötü anıları silmek derken, bizim hekim olarak bahsettiğimiz daima kişinin geçmişte yaşadığı, ağır şekilde ve olumsuz olarak etkilendiği, onda çoğu zaman insanlara güvenmek ya da özgüvenli şekilde yaşamını sürdürebilmek gibi çok önemli konularda derin yaralar bırakan hassas durum ya da olaylardan bahsediyoruz. Aslına bakılırsa genç, güzel ve ünlü birinin sevgilisinden ayrılması, bizim sözünü ettiğimiz o kötü anılar sınıfına çoğu zaman girmiyor" dedi.

AŞK ACISINI UNUTMAK İÇİN TMS KULLANILABİLİR Mİ?

Daha ağır vakalarda bu yönteme başvurduklarının altını çizen Yavuz; "Kişinin doğup büyüdüğü evi kaybetmesine yol açan ve ölmekten zor kurtulduğu büyük bir yangın, kişinin bütün çocukluğu boyunca devam eden bir şiddet ve taciz durumu, insanın tüm ailesini kaybettiği büyük bir uçak kazası, askerde bir bacağını kaybetmek veya evladının ölümü gibi beklenmedik büyük acılar… Bu tarz olaylar çoğu zaman insanların ruhsal dengesi üzerinde önemli ve kalıcı bozulmalar oluşturabilir. Eğer uzun süre biriken bir gerginlik ya da geçmişten gelen ve tekrar depreşen aşırı kaygılarınız varsa artık dayanamayacak noktaya gelebilirsiniz. Öte yandan biz hekimler bir nöroloji kliniğinde kendi aramızda konuşurken, kötü anıları silmek mümkün mü cümlesini kurduğumuzda bizim kast ettiğimiz kötü anılar bunlar değil, belki kişiyi birden bire şoka sürükleyen; onun yaşama bakışını tümüyle etkileyen çok daha tetikleyici ve ciddi olaylardır" dedi.

SİLİNEN ANILAR TAMAMEN UNUTULUR MU?

Tıp tarihinin en çok tekrar edilen sözcük kombinasyonu, "Hastalık yoktur, hasta vardır" cümlesidir. Bu cümleyi bir doktor kurduğunda anlamı genellikle, Elimizde kimi tedaviler var ama sizin iyileşip iyileşmeyeceğinize garanti veremeyiz şekline dönüşür. Çünkü hastalıkların iyileşmesi, uygulanan tedaviler ve kullanılan ilaçların ötesinde kişinin kendi bedeni ve ruhunun, tedavi hedefi ile uyumunu da gerektirmektedir. Dolayısıyla psikolojik ya da nörolojik konularda hiçbir tedavide, yüzde 100 başarıdan söz edilemez. İşin içinde TMS gibi teknik bir tedavi olması, beynin işleyişini amaca uygun şekilde yeniden düzenlememize yardımcı olduğundan biz yüksek oranda başarıdan söz edebiliyoruz. Örneğin, aşırı takıntılı biri ilaç kullandığında ya da TMS ile beynin belirli bölgeleri uyarıldığında, yapılan iş, anıyı ortadan kaldırmak ya da kişinin çevresindeki olayları değiştirmek değildir. Kişi, aynı anılara sahiptir ve tekrar benzer durumlar ile karşılaşabilir. Ancak artık kendi beyin yapısının aşırı hassas durumu ve olaylara verdiği bilinçli tepkiler değiştiği için tedaviden sonra tepkileri değişecektir. Sonuç olarak kötü anılar silinmiş olur mu? Hem evet hem de hayır. Anı hala zihindedir ama artık eskisi gibi sürekli neon ışıklar ile yanıp sönüp kişiyi rahatsız etmiyordur" dedi.

AMACINIZ DÜŞÜNCE VE HİSLERİNİZ ÜZERİNDE KONTROLÜ ELE ALMAK OLMALI

Mehmet Yavuz, TMS kötü anıları siler mi diye soranlara, "Eğer günlük yaşamınızı devam ettiremeyecek kadar yoğun şekilde etkilendiğiniz konulardan bahsediyorsak derhal bir uzmana başvurun. Eğer üzücü ama baş edebileceğiniz kötü durumlar söz konusu ise zihninizde dönüp duran o fotoğrafları, mutluluk veren yeni kareler ile değiştirin" diyor.

Gerçekten yaşamını etkileyen çok üzücü travmalar yaşayan kişilerin bir kısmı, kendileri bilinçli olarak bu anıları hatırlamasalar bile, olaydan hemen sonra ya da uzun zaman sonra ortada hiçbir sorun yokken birden bire, ruhsal sıkıntılar hissetmeye başlayabilirler. Eğer günlük yaşamınızı, iş hayatınızı, evliliğinizi ya da sosyal ilişkilerinizi devam ettiremeyecek kadar kötü bir durumda iseniz vakit kaybetmeden bir uzmandan randevu alın. Günlük hayatınızı sürdürmekte sorun yaşamadığınız halde, bir ölüm, bir kavga, iş kaybı gibi kimi olaylarda yaşadıklarınız ya da çocukluk hatıralarınız sizi çok olumsuz etkilediyse, bu durumun kendi başınıza üstesinden gelmek isteyebilirsiniz. Böyle durumlarda kullanılan pek çok teknik bulunmaktadır. Ama çok basit bir öneri vermemiz gerekirse, size zihninizdeki kötü anıları daha mutlu fotoğraflar ile değiştirmenizi öneririz.

GERÇEKLERİ HAYALLERLE DEĞİŞTİRİN

Kendinizle baş başa kaldığınızda hep gözünüzün önüne gelen bir olay var. Bu anneniz ile yaşadığınız büyük bir kavga olabilir. Eğer bir yetişkinseniz, geçmişte sizi üzen konular ile başa çıkabilmek artık sizin kendi sorumluluğunuzdur. Bu nedenle, haklı ya da mağdur olmanız bir şeyi değiştirmez. Dolayısıyla size kurban psikolojisinden hemen çıkmanızı tavsiye ederiz. Gözlerinizi kapattığınızda hatırladığınız resme bir bakın. Mesela orada annenizden şiddetli şekilde azar işitiyorsunuz; hemen durun. Hayali olarak filmi, birkaç kare geriye sarın. Anneniz bu kez size yaptığınız yaramazlık için çok daha sevgi dolu davransın. Ya da annenizle çok iyi geçindiğiniz bir başka gerçek anıyı alıp o şefkati, bu filmin yeni karesi haline getirin. Sonuçta biriyle bir kere sorun yaşasanız bile mutlaka ömrünüz boyunca sevgi gördüğünüz, mutlu olduğunuz zamanlar olmuştur. Yaptığınız değişim, bir bakıma anılarınızı sizi iyi hissettirecek şekilde değiştirebilme özgürlüğünüzü hatırlatır. Olayda kendi hatanızı, almanız gereken dersi fark etmeye çalışın. Ne yaşanmış olursa olsun, kendinizi ve diğer kişi ya da kişileri affetmeyi seçin. Ve yolunuza, revize ettiğiniz daha güzel bir anıyla, daha hafiflemiş şekilde devam edin.

SİZİ RAHATSIZ EDEN ANILARI KENDİNİZ DE DEĞİŞTİREBİLİRSİNİZ

Geçmişe takılı kalmak, kin ve öfkeleri beslemek size hiçbir yarar getirmez. Kendi ruh sağlığınızı, bütünlüğünüzü ve yeterlilik duygunuzu korumak adına, eğer ihtiyaç duyuyorsanız istediğiniz kötü anıyı zaten kendiniz bu şekilde silebilirsiniz. Ağrısız, sızısız ve bedava! Tek yapmanız gereken, affedici olmak ve aynı hataları tekrar etmemek. Bunu başarabilirseniz, bir süre sonra kendinizi edindiğiniz önemli dersler için daha önce kızgın olduğunuz kişilere teşekkür ederken bile bulabilirsiniz.