Hazır Giyimci, Avrupalı Müşteriden "Parite Farkı" İsteyecek

HALUK YÜKSEL - Ham maddesini dolarla tedarik eden, ihracatının büyük bölümünü ise avro ile yapan hazır giyim ve konfeksiyon sektörü, "parite farkı"ndan kaynaklanan kaybı Avrupalı müşterilerinden talep edecek.

Uludağ Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (UHKİB) Yönetim Kurulu Başkanı Şenol Şankaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada, avro-dolar paritesindeki düşüşün, ilk etkisini doğrudan maliyetler üzerinde gösterdiğini belirterek, ihracat ağırlıkla avro ile yapılırken ham maddelerin dolarla temin edildiğine dikkati çekti.

Şankaya, bu yüzden maliyetlerde çok ciddi artışlar görüldüğünü anlatarak, "Şu anda herkes bunu almaya çalışıyor. Yani avro bölgesinden, bunu bir şekilde müşterilerinden hiç olmazsa parite ve ham maddedeki paritenin etkisiyle maliyetlerin artışını almaya çalışıyorlar ama tabii zorlanıyorlar" dedi.

Avrupa'nın, hazır giyim ve konfeksiyon sektörünün lokomotif pazarı olduğunu ancak son 4 aydır bu pazarda ciddi sıkıntılar yaşadıklarını dile getiren Şankaya, doların güçlendiği, dominant olduğu bir ekonomiye doğru gidildiğini vurguladı.

Şankaya, 1,08-1,09 seviyesindeki dolar-avro paritesinin "1'e 1"e gelebileceğini, bu süreçte petrol fiyatlarının düşük seyretmesinin "tek şans" olarak değerlendirilebileceğini ifade ederek, "Bundan evvel güçlü avro, hazır giyim ve konfeksiyonumuzu çok iyi bir şekilde destekledi. Bundan sonra yeni bir ekonomiye giriyoruz, yeni dengeler oluşuyor. Buna yavaş yavaş kendimizi hazırlamamız lazım" diye konuştu.

"Sektörde ciddi maliyet artışı ve gelir kaybı"

Sektördeki en büyük sıkıntının şu anda karlılık konusunda yaşandığını söyleyen Şankaya, artan dolar kuruna paralel olarak ham madde maliyetleri yükselirken geçen sene 3,19 seviyesini gören avro kurunun bugün 2,70-2,80'e kadar düştüğü bilgisini verdi.

Geçen yıl avro kurunun yüksek olması nedeniyle sektör ihracatının 19 milyar dolara kadar çıktığını ancak 2014'ün ikinci yarısından itibaren avronun değer kaybetmeye başladığını dile getiren Şankaya, şunları kaydetti:

"3,10'lardan 2,80'e gelen avro, gelir tarafında ciddi bir eksilme yaptı. O da bizim yine kar marjımızı etkiledi. Sektör, 'ciddi maliyet artışı, gelir kaybı' şeklinde bir dönemden geçiyor. Paritenin etkisini zaten ihracat rakamlarında da görüyorsunuz. Neredeyse yüzde 16-17 civarında bir eksi var ama bunun tahminime göre zaten yüzde 10-12'si pariteden geliyor. Onun için sektör olarak dikkat etmemiz gerekiyor. İyi bir pazarımız var fakat şu anda yaşadığımız sıkıntı; karlılık. Karlılığı artırabilmek için şu anda sektörün Avrupa'dan fiyat farkı alması lazım ve fiyat farkı istiyor. Tahminime göre de bunu başaracağımıza, bu farkı alacağımıza inanıyorum çünkü Avrupalının da Uzakdoğu'dan dolarla aldığı ürünlerinde, doların artmasıyla maliyetleri çok yükseldi. Dolar bazında ithalat yapan Avrupa markaları, neticede pariteden etkilendi, onların da maliyetleri arttı."

Şankaya, bu durumun aslında ilerleyen dönemlerde Türkiye için bir avantaj olabileceğine de değindi.

Eskiden kendilerinin avro, Uzakdoğu'nun da doları tercih ettiğini hatırlatan Şankaya, "Tabii avronun pahalı, doların ucuz olması bizi biraz Uzakdoğu'ya karşı rekabet dışına itiyordu fakat şu anda gelinen noktada parite 1,08'lere indiği zaman kurlar bizi tekrar rekabetçi pozisyona sokabilir, özellikle parite. Onun için biz son zamanlarda Uzakdoğu'da üretilen modellerin bir maliyetlendirme denemelerine girdik, müşterilerimiz bizimle o maliyetleri tekrar yapıyor. Oradan tekrar Türkiye'ye iş gelme şansı da var" değerlendirmesinde bulundu.

"Sektörün müşterilerinden minimum yüzde 6-7 zam alması lazım"

Şenol Şankaya, sektörün şu anda Avrupalı müşterilerden aşağı yukarı yüzde 6-10 alması gerektiğini belirtti.

Bir taraftan ham madde fiyatlarının dolar olarak arttığını, diğer yandan avronun 2,80 seviyesinde bulunduğunu ifade eden Şankaya, "Biz hep '2,90-2,95 ihracatın Avrupa pazarı için çok önemli bir seviye' diyoruz. Onun altına indiği zaman sektör karlılıkta zorlanıyor. Şu anda paritenin geldiği noktadan fırsat çıkartıp o farkı yüzde 6-10 olarak Avrupa'daki müşterilerimizden almamız şart" ifadesini kullandı.

Bu talebin iletildiği Avrupalı müşterilerin şu ana kadar "hayır" demediklerini ifade eden Şankaya, şöyle konuştu:

"Kendileri de görüyorlar. Neticede Uzakdoğu'dan bugün 10 dolara mal alıyorsa bu 10 dolar eskiden kendisine 7 avroya mal oluyorsa bugün 10 dolarlık mal 9 avrolara mal olmaya başladı. Yani kendisinde de ciddi bir artışı görüyor. Burada 8-8,5 avroya mal satıyorsak, bizim de onlardan talebimiz 9 avro olacak. Bunu alabileceğimizi düşünüyorum ve yüzde 6-10 almamız da lazım; karlılığı artırmak için. Modeline, ham maddesine bağlı ama sektörün müşterilerinden minimum yüzde 6-7 zam alması lazım, bu yüzde 10-12'ye kadar da çıkabilir ve alabileceğimizi de tahmin ediyorum."

Şankaya, Türkiye'nin coğrafi olarak Avrupa'ya yakınlığı, sektörün hızlı tedarik kabiliyeti ve entegre olması ile Avrupalı müşterilerin her türlü talebini karşılayabilecek kabiliyeti bulunduğunu sözlerine ekledi.