ZEKERİYA GÜNEŞ/FECRİ BARLIK - Aradan geçen Dicle Nehri nedeniyle Siirt'in Kelekçi, Kayıklı, Güneşli ve Gaziler köyü sakinlerinin Siirt, Batman ve Mardin'e ulaşımda tercih ettikleri sal yolculuğu Ilısu Barajının gelecek yıl su toplamaya başlamasıyla sona eriyor.
Köylülerin dört lastik üzerine tahtalarla yapılan ve "kelek" adı verilen ilkel sal ile Dicle Nehri'nin azgın sularında mücadelesi sona erecek ancak sal ile yarım saat süren mesafe barajın su toplamaya başlaması ile karayolundan 4 saate çıkacak.
Siirt, Batman ve Mardin üçgeninde kalan Siirt'in dört köyünün köylülerin ulaşım sıkıntısının sona ermesi için Batman veya Mardin'e bağlanması planlanıyor.
Sal ile taşımacılık yapan Bayram Toprak, AA muhabirine, Dicle Nehri'nin Botan Çayı ile birleştiği noktadan karşı kıyaya köprü olmadığı için ulaşımın kendilerinin yaptıkları sallarla sürdüğünü belirterek, kelek adını verdikleri sallarla dededen kalma bir meslek olarak gördükleri kelekçiliği coğrafi şartları nedeniyle yıllarca sürdürdüğünü söyledi.
Bölgede yürütülen arkeolojik kazılara göre geç Roma dönemine dayanan sal ile ulaşımın kış mevsiminde oldukçe zor olduğunu vurgulayarak, Ilısu Barajı'nın su toplamaya başlaması ile 3-5 kişi tarafından sürdürülen mesleğin sona ereceğini belirtti.
Kartvizitle sal ulaşımı hizmeti
Toprak, talepte bulunan müşterileri sal ile karşı kıyıya taşıdıklarını ifade ederek, köylülerin dağıttıkları kartvizit vasıtasıyla kendilerine ulaştığını söyledi.
Sal ile çok sayıda hasta ve cenaze de taşıdıklarını anlatan Toprak, vatandaşların nehir ulaşımının kestirme olması nedeniyle sal ile yolculuğu tercih ettiğini belirtti.
Toprak, köylülerin güvenli şekilde ulaşımını sağlamak için kayık alacak imkanları olmadığını dile getirerek, "Yıllardır bu nedenle kelekçiliği sürdürüyoruz. Bu sallarla vatandaşları 2 liraya taşıyoruz. Kimi zaman yük de taşıyoruz. En çok hayvanları taşırken zorlanıyoruz. Bazen hayvanlar kayıktan nehre atlıyorlar" dedi.
Tehlikesine rağmen tercih ediliyor
"Ilısu Barajı yapılıyor, baraj su tutmaya başladığında buralar su altında kalacak" diyen Toprak, ulaşım için artık salların yeterli olmayacağını kaydetti.
Nehirde ulaşım için daha büyük araçların kullanılması gerekeceğine dikkati çeken Toprak, "Artık bize de ihtiyaç kalmayacak gibi görünüyor. Çünkü başka bir ulaşım aracı düşünülmez ise karşı köylerle illere ulaşım, karayolu ile 4 saatte çıkacak. Ulaşım köylüler için büyük sıkıntı olacak" diye konuştu.
Köy sakinlerinden Baki Elçiçek, köylerine en yakın ulaşımın sallarla sağlandığını, bu nedenle tüm tehlikesine rağmen sal ile ulaşımı tercih ettiklerini belirtti.
Karşı tarafa geçmek için telefonla arayarak taşımacılık yapanları sallarının başına çağırdıklarını anlatan Elçiçek, geçmişte karşıya geçmek isterken salın devrilmesi sonucu hayatlarını kaybedenlerin olduğunu söyledi.
"Sal üzerinde karşıya geçmek zor olsa da mecburuz. Çünkü köye başka ulaşım imkanı yok. Yetkililerden destek bekliyoruz" diyen Elçiçek, ekim zamanı köye yükü sal ile taşıdıklarını aktardı.
Elçiçek, ulaşım sıkıntılarının bir an önce giderilmesini talep ettiklerini belirtti.
Köylerin Mardin ve Batman'a bağlanması planlanıyor
Siirt İl Özel İdare Genel Sekreteri Recep Güldoğan, bugüne kadar nehrin iki yakası arasında sallarla sağlanan ulaşımın, Ilısu Barajının su tutmaya başlaması ile baraj havzası genişleyeceğinden artık mümkün olmayacağını söyledi.
Nehrin iki yakasındaki köylerin birbiriyle irtibatının kesileceğine dikkati çeken Güldoğan, şunları kaydetti:
"Dicle Nehrinin genişliği epeyce artacak. Köprü yapılması mümkün olmadığından Siirt'e bağlı Kelekçi, Kayıklı, Güneşli ve Gaziler köyünün idari olarak Batman veya Mardin'e bağlanması söz konusu. Bugüne kadar sallarla sağlanan ulaşımın karayolu ile Siirt'in Eruh ile Şırnak'ın Güçlükonak ve Dargeçit ilçesi üzerinden sağlanması planlanıyor." - Siirt
Son Dakika › Güncel › Sal ile Yolculuk Bitiyor, Uzun Yolculuk Başlıyor - Son Dakika
Sizin düşünceleriniz neler ?