Türkiye Kırgızistan İş Forumu

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye ile Kırgızistan arasında yatırım ilişkilerine hukuki zemin sağlayan Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması'nın yenilenmesi sürecinin bu yılsonuna kadar tamamlanmasını beklediklerini belirtti.

Hisarcıklıoğlu, Jannat Otel'de düzenlenen Türkiye-Kırgızistan İş Forumu'nda yaptığı konuşmada, kardeş ülke Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te düzenlenen Türkiye-Kırgızistan İş Forumu'nda bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev'in liderliğinde hızla gelişen Kırgızistan'ı bölgenin parlayan yıldızı olarak gördüklerini ifade eden Hisarcıklıoğlu, Atambayev'in, cumhurbaşkanı seçilmesinden hemen sonra ilk resmi ziyaretini yine ülkemize yaptığını hatırlattı. Bu ziyaretin ardından iki ülke arasında ilişkilerin daha da güçlendiğini anlatan Hisarcıklıoğlu, "Ancak, Türk ve Kırgız iş dünyası olarak daha önümüzde uzun bir yol olduğunun da farkındayız" dedi.

Kırgızistan'ın bağımsızlığını ilk tanıyan ülke olan Türkiye'nin, ülkenin her zaman yanında olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, önümüzdeki yıllarda bu beraberliğin güçlenerek devam edeceğini dile getirdi.

Kırgızistan'ın elde ettiği siyasi başarıların yanında ekonomi açısından da kapsayıcı bir kalkınma sürecine girmesinin Türk özel sektörünün en büyük arzusu olduğunu ifade eden Hisarcıklıoğlu, Kırgızistan ile birlikte çalışabilecek birçok alan olduğunu, ülkenin stratejik hedeflerinden biri olan "ekonomik büyüme yoluyla yaşam kalitesinin yükseltilmesi" için birlikte çalışılabileceğini kaydetti. Hisarcıklıoğlu, özellikle hazırlıkları hızla devam eden "Kırgızistan 2030" çalışmalarına katkı sağlayabileceklerini dile getirerek, "Bu anlamada gerek TOBB gerekse Birliğimize bağlı olarak faaliyet gösteren Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi (TOBB-ETÜ) ve Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) kanalıyla her türlü teknik desteği vermeye hazırız" dedi.

Kırgızistan'da bulunan zengin su kaynaklarının elektrik üretiminde önemli bir işbirliği fırsatı olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, Kırgızistan'ın hidroelektrik potansiyelinin ekonomiye kazandırılması için ortak projeler geliştirebiliceğine dikkati çekti.

Türkiye'nin turizm alanında dünyanın en çok turist çeken 6. ülkesi olduğunu ve bu alandaki deneyimini Kırgızistan ile paylaşabileceğini kaydeden Hisarcıklıoğlu, "Özellikle Orta Asya bölgesinde büyük potansiyele sahip olan Issık Gölü'nün turizm alanında yatırıma açılması için işbirliği yapabileceğimizi düşünüyorum" diye konuştu.

Piyasa ekonomisine geçiş sürecindeki Kırgızistan'ın gittikçe ağırlaşan konut sorununu çözmek için toplu konut projelerini birlikte hayata geçirebileceklerini ifade eden Hisarcıklıoğlu, potansiyel işbirliği alanlarının bir diğerinin de lojistik olduğunu kaydetti. İki ülke arasındaki karayolu taşıma ücretinin hali hazırda 12 bin dolar civarında olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, ikili ticaretin artması için taşıma maliyetlerinin azaltılması, karayoluna alternatif ulaştırma imkanlarının geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Bu çerçevede İpek Yolu'nun yeniden önem kazandığına işaret eden Hisarcıklıoğlu, "İpek Yolu Asya Pasifik bölgesini diğer okyanuslara ve denizlere bağlayan, Çin'den Akdeniz'e, oradan Avrupa'ya kadar uzanan coğrafyanın ekonomik atardamarıdır. İpek Yolu'nu geniş tren ağlarıyla, otobanlarla yeniden canlandırmalıyız" dedi.

Böylece Hazar, Karadeniz ve Akdeniz'in birbirine bağlanacağını kaydeden Hisarcıklıoğlu, bu şekilde bölgenin küresel ekonomiye daha güçlü bir şekilde entegre olacağını söyledi.

Gümrük modernizasyonu

Kırgız gümrüklerinin modernizasyonu için her türlü desteği vermeye hazır olduklarını belirten Hisarcıklıoğlu, "Bu alanlarda güçlü işbirliği mekanizmaları geliştirebilirsek, bugüne kadar Kırgızistan'a yarım milyar dolar civarında yatırım yapan Türk şirketleri, Kırgızistan için daha fazlasını yapacak" dedi.

İki ülke arasında yatırım ilişkilerine hukuki zemin sağlayan Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması'nın yenilenmesi sürecinin bu yılsonuna kadar tamamlanmasını beklediklerini dile getiren Hisarcıklıoğlu, bunun yanı sıra iki ülkenin yatırımcıları arasında oluşabilecek anlaşmazlıkların çözümü noktasında bağımsız bir tahkim mekanizmasının kurulmasını son derece önemsediklerini ifade etti.

Türkiye ile Kırgızistan arasında vizelerin karşılıklı olarak kaldırılmasının girişimciler için sevindirici bir gelişme olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, buna rağmen Kırgızistan'a uluslararası taşıma gerçekleştiren taşıt sürücülerinden ülkeye girişte vize istendiğini, bu uygulamanın kaldırılmasını talep ettiklerini belirtti.

Öte yandan,  Türk müteahhitlik şirketlerinin Kırgızistan'a ciddi yatırımlar yaptığını hatırlatan Hisarcıklıoğlu, Kırgız makamlarından müteahhitlik şirketlerine destek vermelerini, işlerini kolaylaştırmalarını istedi.

Hisarcıklıoğlu, Kırgızistan'da çalışan Türk işçilerinin sosyal güvenlik sorununun çözümü için Kırgızistan ile Sosyal güvenlik anlaşmasının bir an önce yapılmasını beklediklerini dile getirdi.

Çalışma izinleri konusunda da Kırgız makamlarından Türk yatırımcılara gerekli kolaylığın sağlanmasını isteyen Hisarcıklıoğlu, "Biz Türk özel sektörünün temsilcisi TOBB olarak Kırgızistan'la çok yakın iki ortak olacağımıza inanıyoruz. Şüphesiz ki önümüzdeki dönemde tesis etmeyi amaçladığımız Türk-Kırgız işbirliği, bölge ülkeleri için örnek alınacak bir ilişki modeli olacaktır" diye konuştu.

"İş forumu önemli olanaklar sağlayacak"

Kırgızistan Başbakan Yardımcısı Tairbek Sarpashev de bu iş forumunun kendileri için önemli olanaklar sağlayacağını düşündüğünü söyledi.

Türkiye ve Kırgızistan arasındaki işbirliğinin en iyi şekilde ilerlediğinin altını çizen Sarpashev, iki ülke arasındaki ticaret alanında imkanların yeterince kullanılmadığını, ticareti daha da geliştirmeyi bildirdi. Kırgızistan'daki Türk yatırımcılarının sayısının artmasını istediklerini anlatan Sarpashev, Türk iş adamlarını Kırgızistan'a yatırım yapmaya davet etti.

Tarım, enerji, ulaştırma, iletişim ve turizm gibi sektörlerde yatırımların artması için çalışmaların hızlandırılması gerektiğini belirten Sarpashev,  "Bu alanlar bizim dış piyasalara açılmamızı sağlayacaktır. Ayrıca iki ülke arasındaki işbirliği için birçok imkan vardır. Özellikle tarım ve gıda üretiminde ülkemizde modernleşme yaşanmaktadır.Turizm alanında Türkiye'nin deneyiminden faydalanmak istiyoruz. Şu anda bütün alanlarda Kırgızistan'a yatırımlar yapılabilir."

Özelllikle sağlık ve tarım alanlarında Kırgızistan'da yatırım yapılabileceğini kaydeden Sarpashev,  tarım yatırımlarını belirli oranda vergiden muaf tutmak istediklerini söyledi.

Hidroelektrik alanında Kırgızistan'ın potansiyelinin büyük bir bölümünü kullanamadığını anlatan Sarpashev, bu alanda da Türk iş adamlarını yatırım yapmaya çağırdı.

Kırgızistan Ekonomi Bakan Yardımcısı Adyl Kasımaliyev de yatırım ortamının iyileştirilmesi için yeni reformlar yaptıklarını belirterek, serbest liberal ortamın oluşturulması içini çalışmaların devam ettiğini kaydetti. - Ankara