Destek Kaldırıldı Üretici Sevindi

ÖMER FANSA - Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca çipura ve levrek için verilen üretim desteğinin kaldırılması, ihracatçıyı sevindirdi.

Son 10 yılda Bakanlık tarafından verilen Hayvansal Üretim Desteği, su ürünleri sektörünün gelişmesine oldukça katkı sağladı. 2004 yılında kültür balıkçılığında yıllık üretim 70 bin ton iken destekler sayesinde 300 bin tonu aştı. Üretimin artmasıyla sektör bugün 80'i aşkın ülkeye 680 milyon dolar ihracat yapar hale geldi. Bu durum, rekabette haksızlığa yol açtığı gerekçesiyle Avrupa'daki bazı balık üreticilerini rahatsız etti.

Akdeniz İhracatçı Birlikleri (AKİB) Su Ürünleri ve Hayvansal Mamüller İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Can Yamanyılmaz, AA muhabirine, Türkiye'de yıllık balık üretiminin 530 bin ton civarında olduğunu söyledi.

Geçen yıl 80'i aşkın ülkeye 680 milyon dolar ihracat gerçekleştirildiğini anlatan Yamanyılmaz, öncelikli pazarlarının AB ülkeleri, Orta Doğu ve ABD olduğunu kaydetti.

Özellikle AB ülkelerine ihracatın fazla olduğuna işaret eden Yamanyılmaz, şöyle konuştu:

"AB'de satılan her üç balıktan biri Türk balığı. Avrupa gibi ithal edeceği ürünleri detaylı inceleme ve yoğun prosedürlere maruz tutan ülkelerin bizim birinci ihracat pazarımız olması, bu sektörün ne kadar geliştiğini, ne kadar profesyonelleştiğini, ne kadar altyapısının güçlü hale geldiğinin göstergesidir. İhracat için en fazla zorlanılan ülkelere balık gibi hassas bir ürünü ihraç edebiliyoruz."

Türk Hava Yollarının (THY) açtığı her yeni destinasyonun kendileri için yeni bir ihracat kapısı olduğuna dikkati çeken Yamanyılmaz, "Her yeni nokta bizim için yeni pazar çünkü biz uzak, kıtalararası mesafelere uçak kargosuyla ürünü göndermekteyiz. THY'nin yeni destinasyonlar ortaya koymasıyla ihracatımız daha da artacaktır." dedi.

Ali Can Yamanyılmaz, 2004 yılında 70 bin tonlarda balık üretimi gerçekleşirken, hükümetin sağladığı desteklerle sektörün hızlı ve sağlıklı bir şekilde büyüdüğünü aktardı.

Yaşanan ihracat artışının AB ülkelerindeki bazı lobi ve birlikleri rahatsız ettiğini dile getiren Yamanyılmaz, hükümetinin verdiği desteklerden dolayı AB bünyesinde sübvansiyon soruşturması açıldığını anlattı.

Yamanyılmaz, şunları söyledi:

"2003 yılından itibaren Bakanlık tarafından çipura, levrek ve alabalık için Hayvancılık Üretim Desteği adı altında tane başına belirli bir destek veriliyor. İlk zamanlarda bu destek bize çok faydalıydı. Bu gibi destekler sayesinde sektörümüz büyüdü. Bu kadar zamandır devam eden bu destek, ihracatımız artınca İspanya Deniz Üreticileri Birliğini haklı olarak rahatsız etti. Bir nevi ayaklarına bastık. Birlik o zamana kadar ses çıkarmadığı destek için bir yıl önce AB Komisyonuna başvurup hakkımızda sübvansiyon soruşturması başlatılmasını sağladı. Bu soruşturma üzerine Avrupa'ya levrek ve çipura ihracatında ek ithalat vergileri ile karşı karşıya kaldık. En büyük pazarımız AB pazarında rekabette dezavantajlı konuma düştük, ihracat kaybı yaşadık. "

Soruşturmanın, ihracata engel olmaya başlaması üzerine söz konusu desteğin kaldırılması için Bakanlığa başvurduklarını belirten Yamanyılmaz, şöyle devam etti:

"Normalde üretici, ihracatçı destek ister, biz üretim ve ihracat yapabilmek için desteğin kaldırılmasını istedik. Bakanlık bizi dinledi, ihracatımız için artık takoz olma riski taşıyan, yıllardır verilen desteği nisan sonu itibarıyla kaldırdı. Desteğin kaldırılmasıyla soruşturmanın gerekçesi de kalkmış olacak, müeyyidelerle karşılaşmayacağız. İhracatımız önündeki engellerden biri kalkmış oldu. Bakanlık yetkililerine, bizlere bugüne kadar verdikleri destekler gibi sesimize kulak verdikleri için de çok teşekkür ediyorum. Onların desteğiyle bu sektör buralara kadar gelebildi."

Yamanyılmaz, söz konusu desteğin alabalık için devam ettiğini, bu yetiştiriciliği yapan işletmelerin diğerlerine göre daha küçük ve aile şirketi tarzında oldukları için Bakanlığın desteği sürdüreceğini sözlerine ekledi.