Prof. Dr. Adaman: "2050'lerde net sıfır karbon emisyonuna geçmeliyiz"

Prof. Dr. Adaman: "2050'lerde net sıfır karbon emisyonuna geçmeliyiz"

İSTANBUL - Türkiye'nin sıfır karbon emisyonuna geçmesi için önemli adımlar atılması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Adaman; "Çok büyük bir atılım yaparsak 10-15 yıl içerisinde de geçebiliriz. 2060-2070'leri hedeflersek maliyet daha az olur. Ama 2050'lere geldiğimizde bu işi halletmemiz gerekiyor. Çünkü çok geç kalmış durumdayız" dedi.

Net sıfır emisyon, insan faaliyeti nedeniyle atmosfere salınan karbondioksit, metan, azot gibi gazların miktarının yeryüzü tarafından doğal olarak emilen sera gazı miktarıyla dengelenmesi ve karbon nötr olması anlamına geliyor. Hem Türkiye'nin, hem de dünyanın sıfır karbon emisyonuna geçmesi ve iklim krizi ile mücadele için gerekli olan enerji ve kaynak dönüşümü, petrol ve gaz, altyapı hizmetleri, kimya, madencilik ve tarım gibi enerji ve doğal kaynaklara dayalı endüstriler için önemli bir değişim dönemini zorunlu kılıyor. Türkiye'nin bu konuda acele etmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Fikret Adaman, Türkiye enerjisinin yaklaşık 1/3'ni termik santrallerden karşıladığı için önemli sıkıntılar ile karşı karşıya olduğunu belirtti. Adaman, 2050 yılına kadar Türkiye'nin net sıfır karbon emisyonuna geçmesi gerektiğini ifade etti.

"Gerek Türkiye'de gerek dünyada çok ciddi bir dönüşümün gerçekleşmesi lazım"

Sera gazlarının iklim krizi için büyük bir tehdit olduğunu söyleyen Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikret Adaman, "Ekonomik etkinlikler yapılırken gerek üretimde, gerek tüketimde sera gazları üretiyoruz. Bunun en başlıcası karbondioksit, enerji üretirken eğer biz termik santralden elektriği çıkartıyorsak, kömür yakıyorsak ya da ısınmak için odun kömür kullanıyorsak, ya da ulaşımda arabaya, uçağa bindiğimizde çıkan karbondioksitler, bütün çıkan bu gazlar sera gazı oluyor. Sera gazı iklim krizi dediğimiz olayın arkasındaki müsebbip. Önemli olan acaba biz öyle önemli bir ekonomik yapıya geçebilir miyiz ki, bu sera gazı üretimini sıfırlayalım. Aslında sıfırlamak diye bir şey söz konusu değil, ister istemez bir şeyler üretilecek ve çıkacak ama hem okyanuslar, hem de ormanlar çıkan gazları yutuyorlar, yutak alan oluşturuyorlar. Dolayısıyla net bir durumdan bahsediyoruz. Böylesi bir yapıya geçebilir miyiz? Evet, geçebiliriz ama bunun için gerek Türkiye'de gerek dünyada çok ciddi bir dönüşümün gerçekleşmesi lazım. Bu yolda ilerleyen ülkeler var en başta AB, çok ciddi bir adım attı. Yeşil düzen dediğimiz bir patikaya girdiler. Daha önceden de termik santrallerinin tamamını kapatmışlardı. Elden geldiğince de özel araçtan, toplu taşımaya geçitler. Dolayısıyla karbondioksit salınımı konusunda adımlar atmaya başladılar. Ama daha gidilecek çok yol var. Burada asıl önemli olan ise Çin, Hindistan ve Amerika" diye konuştu.

"Sera gazı üretiminde Türkiye önemli sıkıntılarla karşı karşıya"

Türkiye'nin sıfır karbon emisyonuna geçmesi için daha önemli adımlar atması gerektiğini belirten Prof. Dr. Adaman, "Türkiye'de daha işin başındayız. Paris Anlaşması'nın onaylanması çok yakın bir zamanda oldu. Glasgow'a gidildi. Türkiye'nin bu dönüşümü yapabilmesi için gerçekten önemli adımlar atması lazım. Enerjisinin yaklaşık 1/3'ni termik santrallerden karşılıyor. Çimento sanayide önemli bir karbondioksit salınımı yapan bir sanayidir. Ulaşımda çok fazla özel araca dayanıyoruz. Bütün bunları topladığınız zaman Türkiye'nin önemli sıkıntılarla karşı karşıya olduğunu görmekteyiz sera gazı üretimi bağlamında. Ama çalışmalar da başladı. Hem merkezi hükümet, hem de yerel hükümetler bağlamında tabi yol uzun. Sıfır karbon emisyonu hedefine ne zaman geçeriz ve maliyet nasıl olur ilintili iki soru. Çok büyük bir atılım yaparsak 10-15 yıl içerisinde de geçebiliriz. Daha ağır gidelim 2060-2070'leri hedeflersek maliyet daha az olur. Bu tür işlerde bugün harcama yapıyorsunuz bunun getirisi yıllar sonra çıkıyor. Ama 2050'lere geldiğimizde bu işi halletmemiz gerekiyor aksi takdirde çok geç kalmış durumdayız ve 2030'larda da önemli adımların atılması lazım. Ekoloji meselesi salt ilkim krizi değil, iklim krizi en önemli problemlerden biri ama unutmayalım başka problemler var. Plastik kirliliği, biyo çeşitlilik kaybı bütün bunlara bakmamız lazım. O zaman doğaya karşı daha sorumlu olacağız. İklim meselesinde sadece sizin yaptığınız değil, diğer ülkelerinde ne yaptığı çok önemli. Sadece Türkiye'nin bu konuda adım atması yeterli olmuyor" dedi.