Sanayi Üretimi Yeni Yıla Güçlü Başladı - Son Dakika
MURAT BİRİNCİ - Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ocakta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5,6 artarak, yeni yıla güçlü bir başlangıç yaptı.
AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği bilgiye göre, ocak ayında takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,6 artışla piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleşti.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksi ocakta 127,6 değeri ile tarihi zirvesine ulaşırken, aylık bazda yüzde 1 artış gösterdi. Aynı şekilde arındırılmamış sanayi üretim endeksi de yıllık bazda yüzde 3,64 ile piyasa beklentisinin üzerinde yükseldi.
AA Finans Beklenti Anketine göre, ocak ayında arındırılmamış sanayi üretim endeksinin 2015'in aynı ayına göre yüzde 3,15 yükseleceği öngörülüyordu. Ekonomistler, ocak dönemine ilişkin takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,45 artacağını, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretim endeksinin ise bir önceki aya kıyasla yüzde 1,03 düşeceğini tahmin ediyordu.
"Mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış endeks tarihi zirvesini gördü"
Sanayi üretimi verilerini ilişkin değerlendirmelerde bulunan AA Finans analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, ocak ayında sanayi üretiminin (arındırılmamış) yıllık bazda yüzde 3,6 artışla beklentilerin üzerinde bir artış gösterdiğine dikkati çekerek, mevsimsellikten ve takvim etkisinden arındırılmış endeksin ise ocaktaki yükselişle 127,6 değeri ile tarihi zirvesini gördüğünü söyledi.
Bu ay sonunda açıklanacak gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) verilerinin geçen yıl son çeyrekte yüzde 5,8'lik bir büyümeye işaret etmesini beklediklerini ifade eden Bürümcekçi, büyüme öncü göstergelerinin ilk çeyrekte bir miktar güç kaybı sinyali verdiğini belirtti.
Bürümcekçi, 2016 yılı büyüme tahminleri olan yüzde 3,2 üzerindeki risklerin dengeli olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
"2016 yılı büyüme görünümüne bakıldığında, yukarı yönlü risk faktörleri olarak asgari ücrette yapılan yüksek artışın iç talep üzerindeki olumlu etkisi, petrol fiyatlarındaki gerilemenin pompa fiyatlarına yansıtılabilmesi durumunda hane halkı harcamalarında getirebileceği rahatlama ve geçen yıl daralan AB'ye ihracatın en azından baz etkisi nedeniyle toparlanacak olması sayılabilir. Ayrıca, BDDK'nın tüketici kredileri sınırlamalarındaki gevşeme kararları kredilerde daha fazla yavaşlamayı sınırlayabilir.
Buna karşılık aşağı yönlü risk faktörleri arasında da, Türkiye-Rusya gerginliğinin karşılıklı ticari yaptırım uygulama aşamasına geçmesi, küresel piyasalarda özellikle Çin ve emtia kaynaklı dalgalanmanın daha düşük büyüme eğilimi getirmesi ve tarım sektörünün 2015'deki güçlü büyümenin yaratacağı baz etkisi nedeniyle sınırlı katkıda bulunacak olması sayılabilir. Bu bağlamda, 2016 yılı büyüme tahminimizi yüzde 3,2 düzeyinde korurken, tahmin üzerindeki risklerin dengeli olduğunu düşünmekteyiz."
"Sanayi üretimi 2016'ya olumlu başladı"
Halk Yatırım Başekonomisti Banu Kıvcı Tokalı, sanayi üretiminin 2016 yılına olumlu bir başlangıç yaptığını belirterek, düzeltilmemiş verilerde yıllık bazda artışın son üç aydır yüzde 3-4 bandında daha istikrarlı bir görünüm sunduğunu ifade etti.
Şubat ayına ilişkin arındırılmamış sanayi üretimi artışı ilk tahminlerinin yüzde 5 civarında olduğunu dile getiren Tokalı, takvim etkilerinden arındırıldığında yıllık artışın ocak ayında yüzde 5,6 ile tatminkar seviyede olduğunu, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış üretim endeksinin de, son iki aydır yüzde 1'e yakın aylık artışlara işaret ettiğini söyledi.
Tokalı, bu güçlü performansın sürmesi durumunda, 2016 yılına ilişkin yüzde 3,2'lik büyüme tahminlerinde yukarı riskler olduğunu aktardı.
Ocak üretim verilerine detaylı olarak bakıldığında dayanıksız ve ara malı üretiminin desteklediği bir tablonun mevcut olduğuna dikkati çeken Tokalı, "Yatırım eğilimini gösteren sermaye malı üretimi ise hala canlanma boyutunda değil. Dayanıklı tüketim mallarında ise mevsimsel trendine paralel bir düşüş söz konusu. Sektörel bazda, otomotiv üretiminde düşüş dikkati çekiyor. Diğer sektörlere girdi üretmesi bakımından önemli olan kimya sektöründe de yine gerileme söz konusu. Diğer taraftan tekstil, petrol ve makine gibi sektörlerde toparlanma gözleniyor" ifadelerini kullandı.
"Bu yıl yüzde 3,5-4 büyüme bekliyoruz"
Finansinvest Başekonomisti Burak Kanlı, güçlü sanayi verisinin tek bir açıklaması olduğunu ve bunun asgari ücret artışı olduğunu belirtti.
Mevsimsellikten arındırılmış veriye bakıldığında aralık ayına kıyasla sermaye malı üretiminin ve enerji üretiminin zayıfladığını, dayanıklı tüketim malı üretiminin gerilediğini dile getirdi.
Kanlı, buna karşılık, dayanıksız tüketim malı üretiminin ise 4,3 gibi aylık bazda çok yüksek oranda arttığına işaret etti.
Aslında aylık bazdaki yüzde 1'lik artışın tamamının bu kalemden geliyor ifade eden Kanlı, "Dayanıksız tüketim malı üretimine bağlı olarak da ara malı gereksinimi arttığı için, ara malı üretimi bir miktar artıyor. Asgari ücret artışı ile alt gelir grubu, eline geçen parayı ilk olarak temel tüketim malı ihtiyaçlarını karşılamak için kullanmış. Gıda ve giysi almış, evinin ufak tefek eksiklerini tamamlamış. Bu eğilim bir sure devam eder. Ardından gecikmeli bir biçimde dayanıklı ve yarı dayanıklı tüketim malı talebine de yansıyabilir" dedi.
Burak Kanlı, yılın geneli için ise büyümenin yüzde 3,5-4 arasında bir yerlerde olmasını beklediklerini söyledi.
Asgari ücret artışının etkileri ve toparlanan Avrupa'nın büyümeyi destekleyici unsurlar olarak ön plana çıkacağını vurgulayan Kanlı, diğer taraftan Kafkasya ve Ortadoğu bölgelerine ihracatında yavaşlama olduğunu kaydetti.
Kanlı, turizm gelirlerinin bu yıl yüzde 10-12 düşeceğini, diğer taraftan petrol fiyatlarındaki düşüşten gelen katkının 2015'e kıyasla daha sınırlı olacağını ve tüm bunların da büyüme üzerinde etkili olacak diğer unsurlar olarak görülmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Dönemler itibarıyla takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimindeki yıllık değişim şöyle:
| Oca.15 | -2,1 | Şub.15 | 0,8 | Mar.15 | 4,7 | Nis.15 | 3,8 | May.15 | 2,1 | Haz.15 | 4,9 | Tem.15 | 0,2 | Ağu.15 | 6,9 | Eyl.15 | 2,7 | Eki.15 | 4,6 | Kas.15 | 3,6 | Ara.15 | 4,6 | Oca.16 | 5,6 |
Son Dakika › Ekonomi › Sanayi Üretimi Yeni Yıla Güçlü Başladı - Son Dakika
Masaüstü bildirimlerimize izin vererek en son haberleri, analizleri ve derinlemesine içerikleri hemen öğrenin.
Sizin düşünceleriniz neler ?