Uzmandan 'Paralel İthalat' Uyarısı

Marka ve patent uzmanı Avukat Yasemin Kenaroğlu, son dönemlerde Türkiye'de kullanılmaya başlanan paralel ithalat yöntemiyle dünyaca ünlü birçok firma ile onların ürünlerini satın alan yerli tüketicilerin mağduriyet yaşadığını dile getirdi, önlem alınması gerektiğini vurguladı.

Yıllardır Türkiye'de çok sayıda ünlü şirketin avukatlığını yapan Avukat Kenaroğlu, piyasalarda etkili olmaya başlayan, tüketiciler tarafından bilinmeyen ancak bazı firmaların başvurduğu paralel ithalat sistemiyle çift taraflı mağduriyetler yaşandığını söyledi, uyarılarda bulundu. Avukat Kenaroğlu, "Uzun yıllardır Türkiye'de taklitçilikle mücadele eden yabancı markalar, şimdi de ülkeye kendi izinleri dışında sokulan ürünlerden kaynaklanan sorunlarla uğraşıyorlar. Artık herkesin bildiği gibi piyasada ünlü markaların orijinal ürünlerini bulmak ne kadar kolaysa, taklitlerini bulmak da bir o kadar kolay. Hemen hemen tüm ünlü markalar piyasadaki taklitlerini ortadan kaldırmak için hukuk savaşı veriyor. Şimdi bu savaşa yeni bir cephe eklendi, paralel ithalat. Son dönemde yabancı markaların başı taklit üründen sonra, en çok paralel ithalata konu ürünler yüzünden ağrıyor. Paralel ithalat, ürünün Türkiye'ye nasıl getirildiğiyle ilgili bir konu. Diyelim ki yerli bir girişimci, yabancı bir markanın ürünlerini Türkiye'de satmak istiyor. Bunun için izlemesi gereken yol, bu yabancı markalı ürünü Türkiye'deki yetkili distribütöründen alarak, kendi mağazasında satmaktır. Böyle yapmaz da aynı ürünü, üreticinin Hong Kong'daki yetkili distribütöründen alarak Türkiye'ye ithal eder ve yurtiçinde satarsa, buna paralel ithalat denir. Paralel ithalatın tercih edilmesinin ilk nedeni, firmaların ürünü yurtdışından daha ucuz fiyata getirebilmeleridir. Aslında paralel ithalatla getirilen ürün de orijinaldir fakat yabancı marka sahibinin izni olmaksızın Türkiye'ye getirilir. Çünkü marka sahibi ürününün Türkiye'deki satış haklarını Türkiye'deki distribütörüne vermiştir. Dolayısıyla o ürünü Türkiye'de satmak isteyenlerin, gidip Türkiye'deki yetkili distribütöründen almasını tercih eder. Bu sebeple de paralel ithalat yabancı marka sahibinin izni olmadan yapılan ancak hukuka aykırı olmayan bir işlemdir. Paralel ithalat tüm dünyada uygulanan bir yöntemdi. Peki ne oldu da Türkiye'de paralel ithalat bu dünya devi yabancı markalar için neden sorun haline geldi? Ne yazık ki Türkiye'de paralel ithalatın suiistimal ediliyor olması bunun başlıca sebebidir. Bu işi tamamen yasalara uygun şekilde yapan firmalar elbette var ve yaptıkları ticaret her açıdan etik. Ancak paralel ithalatla yurtdışından getirilmiş orijinal ürün diye satılan bazı ürünlerin, aslında orijinal olmadığı da biliniyor. Paralel ithalat yapan kimi firmalar, az sayıda orijinal ürünü paralel ithalat yoluyla getirip raflarına koyarken, çok sayıda taklit ürünü de aynı raflarda orijinalmiş gibi satabiliyor. Paralel ithalat yaptık diyen bazı firmaların ise mağazalarında tek bir orjinal ürün olmayabiliyor. İşte paralel ithalatın suiistimali ile ortaya çıkan büyük risk de bu. Çünkü burada taklit ürün orijinaliyle aynı ya da ona çok yakın fiyata satılıyor ve tüketicinin aradaki farkı anlaması da imkansız. Elbette taklitle orijinalin kalitesi bir değil. Orjinal diye aldığı taklit ürünle sorun yaşayan tüketicinin gözünde markanın değeri zedeleniyor. Çünkü tüketici elindeki ürünün taklit olduğundan habersiz. İşte marka itibarının zedelendiği anda, bu yabancı marka sahibi ve distribütörü için sorun haline geliyor" dedi.

HEDEF KİTLE ZARAR GÖRÜYOR

Bu sorunun, sıradan taklitle mücadeleden çok daha ciddi olduğunu sözlerine ekleyen Kenaroğlu, "Pazardaki tezgahtan taklit ürün alan tüketici, aslında markanın gerçek hedef kitlesinde yer almaz. Oysa burada tüketici orijinal ürün aldığını düşünerek taklit ürün satın alıyor. Yani doğrudan doğruya markanın hedef kitlesi zarar görüyor. Diğer yandan, aslının 10 kat ucuzuna taklit ürün alan, o üründen orijinal ürün kalitesi beklemez. Ancak bahsettiğimiz ihtimalde tüketici arzusu dışında ve tonla para ödeyerek taklit ürün alıyor ve sorun yaşadığında marka sahibinin yada distribütörünün kapısını çalıyor. Dolayısıyla, tüketicilerin aldıkları ürünün gerçekten orijinal olup olmadığını çok iyi sorgulamalarında ve ürünün orijinal ürün fiyatına satılıyor olmasının gerçekten orijinal olduğunu tek başına ispat etmeyeceğini dikkate almalarında fayda var" diye konuştu. - İzmir