Af Örgütü'nden Hindistan'a: Arakanlı Sığınmacıları Myanmar'a Gönderme

Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) yaptığı açıklamayla, Arakanlı sığınmacıları Myanmar'a geri gönderen Hindistan hükümetinin uluslararası hukuku hiçe saydığını belirtti.

UAÖ Türkiye şubesinden yapılan yazılı açıklamada; Hindistan hükümetinin gözaltında tutulan 5 kişilik Arakanlı bir aileyi 4 ocak'ta Myanmar'a geri gönderdiğini hatırlatarak, buna karşılık Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) Hindistan şubesinin bu duruma tepki gösterdiğini ve Hindistan'ı kınadığını belirtti.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Af Örgütü Hindistan Şubesi Kıdemli Kampanyacısı Abhirr V P, "Hindistan hükümetinin, BMMYK'nin sığınmacı olarak kaydedilen aileye erişim taleplerini görmezden gelmesi son derece endişe verici. Hükümetin yaptıkları, uluslararası mültecileri koruma mekanizmalarının ve BMMYK'nin yetkisinin hiçe sayıldığını gösteriyor. Sığınmacıların ve mültecilerin sınır dışı edilmesi, Hindistan'ın uluslararası teamül hukuku gereğince sahip olduğu yükümlülüklerinin ihlalidir. Uluslararası teamül hukuku, hükümetlerin insanları ağır insan hakları ihlallerine uğrayabilecekleri bir yere geri göndermesini yasaklar." dedi.

Sığınma talep eden insanları, hayatlarının sürekli tehlike altında olacağı bir yere zorla geri göndermenin kabul edilemez olduğunu vurgulayan Abhirr V P, "Hindistan hükümeti geçmişte, Myanmar'a geri gönderilen Arakanlıların gönüllü döndüklerini açıklamıştı. Ancak yetkililerin tüm Arakanlıları 'yasa dışı göçmen' olarak adlandırdığı ve BMMYK'nin gözaltında tutulan kişilere erişimini engellediği düşünüldüğünde, bu açıklamayı doğru kabul etmek zor. Myanmar'ın Arakan eyaletindeki Arakanlılar halen sistemsel ayrımcılığa uğruyor. Seyahat özgürlükleri ve temel hizmetlere erişimleri sert bir biçimde sınırlandırılıyor. Arakanlılara yönelik katliamlardan sorumlu güvenlik güçleri ise halen adalet önüne çıkarılmadı." ifadelerini kullandı.

Arka Plan

Ağustos 2017'den bu yana Arakan eyaletinin kuzeyindeki Arakanlıların yüzde 80'inden fazlası, yani 700 binin üzerinde Arakanlı kadın, erkek ve çocuk, Myanmar güvenlik güçlerinin şiddet eylemlerinden kaçarak komşu ülkelere sığındı. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin verilerine göre, BMMYK'nın Hindistan'daki şubesinde yaklaşık 18 bin Arakanlı mülteci ve sığınmacı kayıtlı bulunuyor. BMMYK Hindistan'da kayıtlı mültecilere kimlik kartları, sığınmacılara ise belgeler veriyor. Bu belgeler, keyfi gözaltıların, tutuklamaların ve sınır dışı uygulamaların engellenmesine yardımcı oluyor.

Irkçılık, ırk ayrımcılığı, yabancı düşmanlığı ve bununla bağlantılı tahammülsüzlük üzerine çalışan BM Özel Raportörü Ekim 2018'de, Hindistan hükümetinin Arakanlıları Myanmar'a geri gönderme planlarından endişe duyduğunu ifade ederek, böyle bir adımın zorla geri gönderme teşkil edebileceğini ve uluslararası hukukun ihlali olabileceğini belirtmişti. Özel Raportör ayrıca 200 civarında Arakanlının Hindistan'a yasadışı girme suçlamasıyla uzun sürelerle gözaltında tutulmasından kaygı duyduğunu da söylemişti.