Analiz - Yemen'de Salih'in Ölümünün Üzerinden 40 Gün Geçmeden Partisi Dağılıyor

ZEKERİYA EL-KEMALİ - Yemen'de Husiler tarafından öldürülen eski Cumhurbaşkanı Ali Abdullah Salih'in kurucusu olduğu Genel Halk Kongresi (GHK) Partisi, başkanlığa Sadık Emin Ebu Ras'ın getirilmesiyle dağılma sinyali vermeye başladı.

Partinin kurucu lideri Salih'in 4 Aralık 2017'de öldürülmesinin ardından pazar günü başkent Sana'da düzenlenen Genel Kurul Toplantısı'nda GHK başkanlığına Ebu Ras getirildi.

Salih'in öldürülmeden önce Husiler aleyhinde yaptığı çağrının tam aksi yönde içeriğe sahip Genel Kurul açıklamasında ise Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçlerine işaret edilerek, partinin, "26 Mart 2015'ten bu yana Yemen'i hedef alan saldırılar ve ablukaya" karşı olmaya ve tüm gücüyle Husilerin arkasında durmaya devam edeceği belirtildi.

Genel Kurul Toplantısı'nda yapılan bu açıklama, parti destekçileri arasında hoşnutsuzluğa neden oldu. Partililer, sosyal medyada eleştirdikleri açıklamanın, her konuda Husilerin bakış açısını yansıttığına, bununla da yetinmeyip Salih'in Husilere savaş açan çağrısını kınadığına dikkati çekti.

Başkanlığa getirilen Ebu Ras'a yönelik büyük bir tepki bulunmazken, parti tabanından bir kısım, yöneticilerin, "Husilerin silah tehdidi altında bu adımı atmak zorunda kaldıkları" şeklinde bir gerekçelendirme yoluna gitti.

GHK Genel Sekreter Yardımcısı Yasir el-Avadi ise konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Salih'in "katilleri" (Husiler) ile ortaklığın bozulduğunu net bir şekilde ortaya koymayan herhangi bir açıklamanın "kabul edilemez" olduğunu ifade etti. Avadi ayrıca, Genel Kurul'un yeni bir başkan seçme konusunda "aceleci" davrandığını belirterek, bu tavrı kınadı.

Dağılma sinyalleri

Parti içindeki bu değişiklikler ve oluşan tepkiler, kurucu lider Salih'in ölümünün üzerinden henüz 40 gün geçmemişken GHK'nin dağılmaya başladığının sinyalini veriyor.

Salih'in ölümünden önce GHK Genel Başkan Yardımcılığı görevini yürüten 66 yaşındaki Ebu Ras'ın, devlet içinde valilik ve bakanlık gibi birçok görev aldığı, ancak 35 yıl GHK'ye başkanlık eden Salih'in yeterliliğinde olmadığı ifade ediliyor.

Ebu Ras'ın ayrıca parti başkanlığı için Yemen sahnesinde bulunacak tek kişi olmadığı, GHK yönetimi için yeni bir kadro oluşturmaya çalışan Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi'nin yanı sıra Salih'in oğlu Ahmed'in de bu göreve gelmek için çaba sarf eden üçüncü taraf olduğu kaydediliyor.

Partinin önde gelenleri ve tabanı Husilere karşı

Yemenli siyaset uzmanı ve yazar Sadık el-Kadı, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, "Ebu Ras'ın şahsiyetiyle ilgili bir problem olduğunu düşünmüyorum. Zaten parti içinde Salih'in karizmasına, içeride ve dışarıda kurduğu geniş ilişkilerle uyandırdığı etkiye sahip bir yönetici yok." dedi.

Partinin yeni yöneticilerinin önünde büyük riskler bulunduğunu, büyük bedeller ödenmeden bunların aşılamayacağını ifade eden Kadı, GHK'nin yeni yönetim gölgesinde kendi varlığını ve karar almadaki bağımsızlığını koruyamayacağı öngörüsünde bulundu.

GHK'de öne çıkan isimlerin çoğunun, parti tabanı ve GHK destekçisi medyanın, Salih'in Husilere karşı takındığı son tavırdan yana olduğunu aktaran Kadı, "Partinin yeni yöneticileri, bu tutumu değiştiremeyecek. Yöneticiler, büyük ihtimalle Husilerin silah tehdidi altında yazılan ilk açıklamalarında ifade edildiği gibi köprü kurmayı da başaramayacaklar." diye konuştu.

GHK'nin bazı yöneticileri ve bunların aileleri Aralık 2017'de çıkan olaylarda Husiler tarafından alıkonulmuştu. Bu kişiler, hala Husi hapishanelerinde tutuluyor. Yeni yönetimin Husi yanlısı açıklamasına rağmen araya giren ayrılık kolay aşılamayacak gibi görünüyor.

Salih "Husilere karşı ayaklanma" çağrısının ardından öldürüldü

Yemen'de 2014'ten bu yana meşru yönetim güçlerine karşı ortak silahlı eylemler düzenleyen Husiler ile Salih yanlıları arasında zaman zaman ortaya çıkan anlaşmazlık, geçen aralık ayında büyüdü.

Taraflar arasındaki çatışmaların alevlenmesinin ardından Salih, 4 Aralık 2017'de Husiler tarafından pusuya düşürülerek öldürüldü. Eski Cumhurbaşkanı Salih, öldürülmeden iki gün önce kendisine bağlı güçlere ve Yemen halkına "Husilere karşı ayaklanmaları" çağrısında bulunmuştu.

Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın yaşandığı Yemen'de meşru yönetime darbe yapan Husiler, 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde tutuyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Yemen hükümetine destek veriyor.