Asırlık Ceviz Ağaçları Güç ve Asalet Sembolü Bastona Dönüşüyor

ŞENER TOKTAŞ/ İBRAHİM YALDIZ - Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde, asırlık ceviz ağaçları ve hayvan boynuzları, usta ellerde sanat eserini aratmayan bastonlara dönüştürülüyor.

Yıllanmış ceviz ağaçları ve manda, sığır, koç gibi hayvanların boynuzları ile yapılan bastonlar, ebruli, gümüş kakma, ay yıldız, sedef ve Osmanlı tuğrası işlemeleri ile göz kamaştırıyor.

İlçede 3 bin yıllık geçmişe sahip baston sanatını 3 kuşaktır sürdüren Birol ailesi, Anadolu'da "gücün ve asaletin" sembolü olarak bilinen bastonları meraklılarının beğenisine sunuyor.

"120 yıldır bu sanatı yürütüyoruz"

Adilcevazlı baston ustası Cumali Birol, dede ve babasından kalan baston sanatını, 3 kuşaktır sürdürdüklerini söyledi.

İlçenin "Cevizler Vadisi" ve "Şehri Cevizler Diyarı" olarak bilindiğini ifade eden Birol, şöyle konuştu:

"Bu ceviz ağaçlarından baston imalatı yapıyoruz. Daha önce ilçede 8 aile bu işten geçimini sağlıyordu ama şimdi bir tek biz kaldık. Gelişen teknoloji ve fabrikasyon üretim nedeniyle biraz sıkıntılar yaşıyoruz. Baston sanatı unutulmaya yüz tutmuş el sanatları arasına girdi ama amacımız ve hedefimiz bu sanatı devam ettirmek. Bu sanatın yok olmaması adına 4'üncü kuşak şu anda tezgahta ve onları yetiştirmeye çalışıyoruz. Ağaca hayat veriyoruz. Baston, gücün ve asaletin sembolü, bazen göz, bazen de üçüncü bir ayaktır. Sevdiğinize taktim edildiğinde hayırlı ve uzun ömür ifadesi, 40 yaşından sonra kullanılması sünnet her evde olması gereken bir aksesuardır. Son yıllarda yaşlılık aracı olarak görüyoruz ama değil. Baston bir güç, asalet ve semboldür."

"3 bin yıl geçmişi var"

Birol, 3 bin yıllık geçmişi olan baston sanatını gelecek kuşaklara aktarmak için ellerinden geleni yaptıklarını dile getirerek, "Bunun sürdürülebilir olması için çaba sarf ediyoruz. 120 yıldır bu sanatı yürütüyoruz. Bu sanatı gelecek nesillere nasıl aktaracağımızın hesabını yapıyoruz. İnşallah bu meslek ölmeyecektir. 3 bin yıldır bu meslekten geçimini sağlayan aileler var." diye konuştu.

"25 bin dolarlık baston yaptım"

Fiyatları 50-3 bin lira olan baston çeşitleri bulunduğunu belirten Birol, yaptıkları sanata ilişkin farkındalık oluşturmak amacıyla 25 bin dolarlık baston ürettiğini söyledi.

Baston üretiminin kolay olmadığını, en basit görülen ürünün bile 3 günde tamamlanamadığını vurgulayan Birol, "Severek yapılan her iş başarıya ulaşıyor. Sanatımızı ve işimizi seviyoruz. Sevdiğimiz için de başarıya ulaştık. Koyduğumuz hedeflere bir bir ulaşıyoruz. Tezgahtaki 4'üncü kuşaklar ise hem okuyor hem de bu işi yapıyor. Bizler alaylıyız, mektepli değiliz." ifadelerini kullandı.

Birol, bölgede yaşanan terör olayları nedeniyle sıkıntı yaşadıklarını belirterek, tasvip etmedikleri bu olaylardan baston sanatının da etkilendiğini ancak her şeye rağmen bu sanatı icra edeceklerini vurguladı.