Bingöl depremi riski hatırlattı

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erhan Altunel

Bingöl'de 5.7 büyüklüğünde meydana gelen deprem, Türkiye'nin risk altında olduğu gerçeğini bir kez daha hatırlattı. Konu ile açıklama yapan Prof. Dr. Erhan Altunel, bu ve buna benzer sarsıntıların olmaya devam edeceğini, önemli olanın önlem almak olduğunu söyledi. Dünyanın kendi iç dinamiklerine bağlı olarak gerilen kabukların kırılması sırasında sarsıntı oluştuğunu belirten Altunel "Depremler kabuktaki hareketlere bağlı olarak oluştukları için; geçmişte olmuşlardır, günümüzde olmaktadır ve gelecekte de olacaktır. Bu nedenle, jeolojik durumda değişiklik olmadığı ülkemizde depremler olacaktır. Dünyanın kendi iç dengesini sağlayabilmesi için deprem, volkanik patlama gibi doğal olayların olması gerekmektedir Deprem oluşumunu, teknolojik gelişmelerle veya başka herhangi bir araçla/yöntemle önlemek şimdilik mümkün değildir. Ancak, depremlerin felakete dönüşmesini önlemek mümkündür. Hiçbir üst yapının bulunmadığı boş bir arazide büyük bir deprem meydana geldiğinde yıkım, can ve mal kaybı meydana gelmeyeceği için felaket olmayacaktır. Ne zaman ki bu tür doğal tehlikelerin olduğu yerleri insanoğlu bilinçsizce kendi çıkarları doğrultusunda kullanmaya başlar, doğal olay gerçekleştiğinde durum felakete dönüşür." Dedi.

Üst yapı alt yapıya göre belirlenmeli

Gerekli önlemlerin alınmadığını belirten Prof. Dr. Altunel, "Ülkemizde depremlerin oluşumunu engellemek mümkün değildir ancak depremlerin neden olduğu can kaybı ve maddi hasarı önlemek mümkündür. Günümüz teknolojisi ve bilgi birikimi ile depremlerin ne zaman olacağı (şimdilik) dünyanın hiçbir ülkesinde önceden bilinmemektedir. Ancak, depremlerin nerede olacağı ve ne büyüklükte olacağı bilinmektedir. Bu nedenle, bilgi birikiminin uygulamaya aktarılması ile ülkemizde meydana gelen depremlerin neden olduğu can ve mal kaybını minimum seviyeye indirmek mümkündür." açıklamasında bulunarak yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:

Yapılması gerekenler

"Deprem üretme potansiyeli olan faylar üzerinde gerekli araştırmaları yaparak fayların davranışlarını anlamak ve onlara özgü belirlemek. Yüzey kırığı oluşturma potansiyeli olan deprem kaynaklarını (aktif fayları) belirleyerek deprem sırasında oluşacak yüzey kırığının kesin yerini özellikle yerleşim yerlerinde belirlemek ve bu zon üzerinde bulunan yapıları bir an önce mümkünse kaldırmak. Bu zon üzerinde yeni yapılaşmaya müsaade etmemek. Deprem üreten kaynakların (fayların) yakınında oluşturulacak yeni yerleşim yerlerinde herhangi bir deprem sırasında yüzey kırığı oluşturacak fayın olup olmadığını araştırmak ve varsa bu zon üzerine herhangi bir yapı yapmamak. Büyük deprem potansiyeli olan yerlerde, depremin etki alanı içindeki yerleşim yerlerinin jeolojik durumunu belirlemek. Bu jeolojik çalışmalar sonucunda elde edilecek bilgiler doğrultusunda planlama yapmak ve üst yapı oluşturmak."

"Yerel yönetimlerin sorumluluğu büyük"

Prof. Dr. Altunel, her yerleşim yerinin kendine özgü jeolojik durumunun belirlenmesi ve planlamanın buna göre yapılması gerektiğini kaydederek sözlerini şöyle sürdürdü:

"Düşünebiliyor musunuz? ömrünüzün önemli bir kısmında çalışıp kendinizin kalan ömründe rahat etmek için veya çocuklarınızın gelecekte rahat etmesini sağlamak amacıyla birikimler yapıyorsunuz, ev sahibi oluyorsunuz ama ansızın oluşan bir doğa olayı yaşamınıza ve bütün birikiminize saniyeler içinde son veriyor. Bu, günümüz teknolojisi ve bilgi birikimi içinde kabul edilecek bir durum değildir. Bu konuda yerel yönetimlere büyük sorumluluk düşmektedir. Her yerel yönetici sorumlu olduğu alanın deprem açısından jeolojik durumunu belirlemeli ve ona göre planlama yaparak yerleşim yerinin geleceğini şekillendirmelidir. Bu, bir yerel yöneticinin halkına yapabileceği en önemli hizmetlerden biridir, çünkü doğrudan vatandaşın canını ve malını ilgilendiren bir konudur. Bu tür çalışmalarda amaç 'vatandaşa minimum zarar vererek onu maksimum güvene almak' olmalıdır." - ESKİŞEHİR