Bulgaristan'da Anadilde Eğitim Sorunları

İhvan Radoykov - Nüfusu 7,34 milyon olan Bulgaristan'da "mecburi seçmeli ders" olarak verilen anadil eğitimine karşı ilgi hızla azalıyor.

Eğitim Bakanı Prof. Dr. Aneliya Klisarova'nın yardımcılarından Atanaska Teneva, AA muhabirinin sorusunu yanıtlarken, 1 milyon 400 bin Türk ve Müslümanın yaşadığı ülkede anadil eğtiminin geri planda olduğu söyledi.

Öğretim süreci ve müfredatın denetiminden sorumlu Teneva, aralarında Türkçe dersinin de yer aldığı anadilde eğitim programlarına katılan öğrenci sayısı konusunda bilgi vermezken "Bu tür derslere karşı ilginin her yıl gittikçe azaldığını tespit etmiş bulunuyoruz" dedi.

Bazı uygulama materiyellerinde yeni kitaplar hazırlanmasına rağmen devlet okullarında Türkçe derslerinde 1994 yılında basılmış kitaplar kullanılıyor.

-"Mecburi-seçmeli" ders-

Anadili Bulgarcadan farklı öğrenciler bu alandaki eğitimini "mecburi-seçmeli ders" aile içinde konuştukları dili haftada 4 saat uzman pedagoglardan öğrenebiliyor. Uygulamaya göre öğrenciler, diğer alternatif derslerin arasından mecburi olarak, ek bir ders seçebiliyorlar.

Eğitim yasasına göre bir anadil eğitim sınıfının oluştrulması için en az 10 öğrencinin ilgili dersi seçmesi gerekiyor. Yeterli talep olduğunda okul yönetimi böyle bir sınıf oluşturmak üzere eğitimi yapacak uzman bulma kararı verebiliyor.

Programda mecburi-secmeli derslerin arasında Türkçe'nin yanı sıra Romanca, Ermenice, İbranice, diğer tüm batı dilleri ve bilişim teknolojiler gibi dersler de yer alıyor. Yasal düzenlemelere rağmen Bulgaristan'da 1992 yılından bu yana uygulanan anadilde eğitime katılan öğrencilerin sayısı gittikçe azalıyor.

-114 binden 7 bine doğru

Uluslararası Azınlık ve Kültürel İlitişimleri Araştırma Merkezi'nın yaptığı son araştırmasına göre 1992'de Bulgarisan'da 114 bin öğrenci Türkçe derslerini tercih ederken, 2011 yılında sayısı 7 bine düştü. Kurumun araştırmasına göre Bulgaristan zamanla Türk ve Müslümanların ekonomik göçü Türkiye'den Avrupa ülkelerine doğru yön değiştirince, gurbetteki veliler çocuklarına Türkçe yerine bulundukları ülkenin dilini "mecburi-seçmeli ders" olarak seçmelerini tavsiye ediyorlar.

Başbakan Plamen Oreşarski Hükümeti'ni kurduran Bulgaristan Sosyalist Partisi (BSP) ile koalisyon ortaklığı yapan, üyelerinin çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH), 12 Mayıs'ta yapılan genel seçim propagandasında anadilde eğitim sorununu kampanyada ön plana çıkartmıştı. 240 sandaliyeli mecliste 36 kişilik grubu ile iktidar ortağı olan HÖH, seçim sonrası konuyu bir daha gündeme getirmemişti.

Bu arada Eğitim ve Bilim Bakanı Prof. Dr. Aneliya Klisarova, Türkiye-Bulgaristan sınırını kaçak yoldan geçerek Bulgaristan'a giren Suriyeli sığınmacıların 138 çocuğu ile ilgili gerekli eğitim hazırlıkların yapıldığın belirtti.

Mülteci Entegrasyon Merkezleri ve Soyfa Kliment Ohridski Üniversitesi ile temasa geçen bakanlık, Suriyeli çocukları için uygun Arapça anadil öğretmenlerin bulunması için de gerekli girişimlerinde de bulunduğu öğrenildi.

Belirli düzeyde Bulgarca öğrendikten sonra Suriyeli çocukların Bulgar okullarında entegre edilmeleri öngörülüyor. - Sofya