Cezayir'de Anayasal Düzenlemeler

Cezayir Parlamentosu, Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın sunduğu anayasa düzenlemesini onayladı.

Cezayir Meclis Başkanı Abdulkadir Bin Salih, "Parlamentonun anayasada yapılan düzenlemeyi onayladığını" açıkladı.

Parlamentodaki bazı partilerin boykot ettiği oturumda oylamaya sunulan düzenlemenin, 499 kabul, 16 çekimser ve 2 ret oyu aldığı belirtildi. Oturumda 517 milletvekili hazır bulunurken, 89 milletvekilinin oylamayı boykot ettiği kaydedildi.

Cumhurbaşkanı Buteflika, oylamanın ardından milletvekillerine gönderdiği mesajda, "Bu ülkenin yeni bir anayasal ve siyasi döneme girdiği tarihi bir gündür" ifadelerini kullandı.

Butefkila'nın, anayasal değişiklikleri 30 gün içerisinde nihai olarak onaylaması ve düzenlemelerin resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Yeni yapılan düzenlemeler

Yapılan düzenlemeler arasında Amazik dilinin Arapça'dan sonra ülkenin ikinci resmi dili olması, cumhurbaşkanına sadece 2 dönem seçilme hakkı tanınması ve seçim sürecini gözlemlemek için bağımsız bir heyetin kurulması yer alıyor.

Düzenlemelerde yer alan 51. madde devletin üst makamlarında çift uyrukluların görev almasını engelliyor ve "bir kişinin devletin üst makamlarında ve siyasette görev alabilmesi için yalnızca Cezayir vatandaşı olmasını" öngörüyor.

Madde ülke kamuoyuda tartışma yaratırken, iktidardaki Ulusal Kurtuluş Cephesi de daha önce farklı ülkelere göç etmiş ancak gerekli yeterliliğe sahip Cezayirlilerin gelecekte devlete hizmet etmesini engellemesinden dolayı, bu maddenin değiştirilmesini talep etti. Yurtdışında yaşayan Cezayirlileri temsil eden sivil toplum örgütleri de bu maddeye karşı çıktı.

Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, daha sonra çift uyrukluların görev almasının yasaklandığı makamların net bir şekilde belirlendiği özel bir kanun çıkacağı ifade edildi.

Daha önce Cezayir'de başbakan, cumhurbaşkanının görüşü alınmaksızın atanırken, yeni düzenlemeye göre başbakan, parlamentonun çoğunluğunun onayı ile cumhurbaşkanı tarafından atanıyor.

Öte yandan yeni düzenlemeler, parlamentoya uluslararası anlaşmaları cumhurbaşkanı tarafından onaylanmadan önce tartışma yetkisi veriyor. Aynı zamanda parlamentoda aylık olarak bir oturumun muhalefetin önerilerinin değerlendirilmesine tahsis edilmesini öngörüyor.

Yeni düzenlemeler ayrıca vatandaşlara yönelik gayri insani muamelenin cezalandırılması ve vatandaşların barışçıl gösteri hakkının korunmasını öngörürken, yazıları nedeniyle gazetecilere hapis cezası verilmesini engelliyor.

Cezayir'de 2011 yılından bu yana muhalefetin, "hazırlanmasında rejimin tekelinde olmasını" gerekçe göstererek karşı çıkmasına rağmen anayasal değişikliğin yapılması için çeşitli siyasi taraflar ve sivil toplum kuruluşlarıyla görüşmeler yapılıyordu.

Cumhurbaşkanlığı, anayasanın 182 maddesinden 73'ünde değişiklik yapılmasının ve 37 yeni maddenin eklenmesinin planlandığı bir "anayasa değişikliği tasarısı" hazırlandığını duyurmuştu.

Parlamentodaki Nahda, El-Islah ve Muctema es-Silm partilerini bünyesinde barındıran en büyük İslami blok olan Yeşil Cezayir Koalisyonu ile Adalet ve Kalkınma Cephesi Partisi, "anayasal düzenlemelerin bir uzlaşma ürünü olmaması, derinlemesine tartışılmaması, halk katılımından uzak olması" nedenleriyle oturumu boykot edeceklerini duyurmuştu.

Cezayir Sosyalist Güçler Cephesi Partisi de "Cezayir halkına hizmet etmediği ve istikrarı tehdit ettiği" gerekçesiyle oylamanın yapılacağı oturuma katılmayacağını duyurmuştu.