El-Cezerî'nin 9 Asır Önceki 'Filli Su Saati'ni Yapıyorlar

İSTANBUL'da kimya mühendisi Necati Ön ve süs eşyası ustası Mirza Algansüs, Müslüman bilim insanı Ebü'l İz İsmail İbni Rezzaz El Cezeri'nin, 9 asır önce icat ettiği 'Filli Su Saati'ni yapıyor. Tarihi Kapalı Çarşı'daki atölyede 8 aydır çalışma yapan ikili, El Cezeri'nin kendi eliyle yazılan kitabından faydalanıyor.

Kimya mühendisi Necati Ön ve 25 yıllık süs eşyası ustası Mirza Algan, geçen yıl sibernetiğin dahisi ve ilk robotu yapıp çalıştırdığı kabul edilen 1136 Cizre doğumlu Müslüman mühendis ve fizikçi Ebü'l İz İsmail İbni Rezzaz El Cezeri'nin, Ortaçağ'da icat ettiği 'Filli Su Saati'ni yapmaya karar verdi. İkili, 8 ay önce Tarihi Kapalı Çarşı'daki atölyelerinde çalışmalara başladı. El Cezeri'nin, bilim dünyasında çığır açan 'Kitab-ül Hiyel' isimli yazılı eserinden faydalanan ikili, büyük oranda yaptıkları saati, kısa sürede tamamlamayı planlıyor.

10 LİTRE SU VE 30 TOP İLE 1 SAAT ENERJİSİZ ÇALIŞABİLECEK

Yaptıkları saatin, 10 litre su ve 30 top ile 1 saat boyunca enerji olmadan çalışabileceğini anlatan Necati Ön, yapılacak eserin Batman'da sergileneceğini söyledi. Saati tamamlamak için yoğun çaba harcadıklarını belirten Ön, "Filli Su Saati'nde dışarıdan fazla bir şey gözükmese de El-Cezeri, aslında iç kısımda çok dar bir alanda mükemmel bir mekanizmayı geliştirmiştir. Yaklaşık 10 litre su ve 30 top ile 1 saat boyunca elektriksiz, kendi kendine, otomatik bir sistem yapmayı başarmıştır. Mekanizma en uzun günü tespit edebiliyor. O günkü saati yarım saatte bir gösterebilir bir tertibat geliştirmiştir. El Cezeri bu sanatında fili kullanması soyluluk ve iktidar anlamındadır. Filin üzerine elinde kalemi ile katibi koyması çalışan bir devlet memuru örneği vermiştir. En üstte de toplara yön veren Selahaddin-i Eyyubi'yi koyması ona olan saygıyı göstermiştir. Ama esas en üstte kubbenin üzerinde duran bir Zümrüd-ü Anka kuşunu koyması ise çok değişik efsaneleri kültürleri kapsamıştır. Zümrüd-ü Anka çok farklı kültürler ve hikayelerde yer alan bir efsanevi kuştur" dedi.

- İstanbul