İngiltere Aleyhinde AİHM'e Başvuru

Uluslararası Af Örgütü, İngiltere'deki "Privacy International" isimli gizlilik ihlallerini takip eden kuruluş ve insan hakları örgütü Liberty, İngiliz ajanlarının ülkede milyonlarca vatandaşı ayrım yapmadan izlediği gerekçesiyle İngiltere aleyhinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde (AİHM) yasal süreç başlattı.

Af Örgütü'nden yapılan açıklamada, örgütün, Privacy International ve Liberty ile birlilkte geçen hafta Strasbourg'daki mahkemeye ortak başvuruda bulunduğu bildirildi.

Örgüt açıklamasında, yasal başvurunun, büyük ölçekte yapılan kitle gözetimin gerçekleştiğinin belirtildiği eski NSA sistem analisti Edward Snowden tarafından sızdırılan belgelere dayandırıldığı belirterek, "Ortak başvuru, İngiltere'deki istihbarat kurumlarının iletişimlerini durdurmayı ve ABD ile istihbarat paylaşım uygulamalarını yöneten Birleşik Krallık iç hukukunun, insan hakları gizliliğini, ifade özgürlüğünü ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi altında ayrımcılık yapmama garantisini çiğnediğini savunuyor. İngiliz hükümetine bağlı dijital iletişim ve istihbarat kurumunun (GCHQ), TEMPORA adlı kitle gözetim programı hükümete, milyonlarca kişinin bilgisine erişim olanağı sağlıyor" ifadelerine yer verdi.

Böylesine büyük ölçekteki gözetimin, Af Örgütü gibi kuruluşların insan hakları işlerini yürütmesini zorlaştırdığını belirten Af Örgütünün Hukuk Danışmanı Nick Williams, "İngiliz hükümetinin gözetim uygulamalarına tüm hızıyla, eşi benzeri görülmemiş ölçekte devam etmesine izin verildi. Bunun, kişilerin gizlilik ve ifade özgürlüğü üzerinde büyük sonuçları oldu. Kimse hukukun üstünde değildir ve AİHM'nin bunu net bir şekilde göstermek için şimdi bir şansı var" dedi.

Konuyla ilgili konuşan Privacy International'ın Hukuk Direktörü Carly Nyst ise, kitle gözetiminin toplumların temel haklarını ihlal ettiğini vurgulayarak, "Her gün milyonlarca kişinin iletişimini izlemek ve arka kapıdan gizlice NSA aracılığıyla milyonlarcasını daha elde etmek ne gerekli ne de orantılıdır. Avrupa'nın en yüksek insan hakları mahkemesinin, istihbarat kurumlarının insan hakları hukukuyla uyum içerisinde bulunduğundan emin olunduğuna dair kuvvetli bir geçmişi bulunuyor. Mahkemenin bu geleneğini sürdürmesini ve GCHQ'nun dünyanın iletişimine yönelik bu pervasız casusluğu için sorumlu tutulacağını umuyoruz" değerlendirmesinde bulundu.

Bu arada, İngiltere'deki Soruşturma Yetkileri Mahkemesi (IPT) önceki ay GCHQ'nun, NSA tarafından yürütülen kitle gözetim programları aracılığıyla toplanan milyonlarca kişinin iletişim bilgisine erişmesinin yasadışı olduğuna hükmetmişti.

GCHQ'nun NSA ile yaptığı istihbarat işbirliği anlaşması, eski NSA sistem analisti Edward Snowden'ın sızdırdığı belgelerle ortaya çıkmıştı. GCHQ, NSA'nın yürüttüğü kitle gözetim programları PRISM ve Upstream aracılığıyla istihbarat toplarken, iki kurum arasındaki istihbarat paylaşımı devam ediyor.

Geçen yıl kasım ayında ise İngiltere'de terörizm, kundaklama ve casusluk gibi konularda ulusal güvenlikten sorumlu istihbarat kuruluşu MI5, dış istihbarattan sorumlu MI6 ve GCHQ'nun ülkedeki avukatları izlediği açıklanmıştı.