Rusya ile Ukrayna doğalgazda "uzatmaya gidiyor"

Rusya ve Ukrayna, transit doğalgaz sözleşmesinin uzatılması konusunda protokol imzalarken karşılıklı tazminat taleplerinin çözümüne yönelik ortak adım attı.

Rusya'nın milli enerji şirketi Gazprom'un Başkanı Aleksey Miller, başkent Moskova'da basın mensuplarıyla bir araya geldi. Miller, gazetecilere yaptığı açıklamada, Rusya ile Ukrayna arasında transit doğalgaz sözleşmesinin uzatılması ve karşılıklı taleplerin çözümü konusunda imzalanan protokolün detaylarını anlattı.

Yürürlükteki sözleşmeler kapsamında karşılıklı tazminat taleplerinin çözümüne ilişkin anlaşma imzalanacağını hatırlatan Miller, Gazprom ile Ukrayna doğalgaz şirketi Naftogaz arasında mevcut sözleşmelere atıf yaparken tarafların çıkarlarıyla ilgili dengenin de gözetileceğini söyledi.

Miller, Rusya ile Ukrayna arasında uzatılması planlanan transit doğalgaz sözleşmesine ilişkin "Rekabetçi bir tarifenin kurulması durumunda, Ukrayna'dan gaz geçişi 2020'de 65 milyar metreküp, 2021-2024'te ise yıllık 40 milyar metreküp olacak." dedi.

Ukrayna Enerji ve Çevre Koruma Bakanı Aleksey Orjel de başkent Kiev'de düzenlediği basın toplantısında, Rusya ile Ukrayna'nın yıl sonuna kadar gaz sözleşmelerinin imzalanacağını umduğunu dile getirdi.

Gazprom ve Naftogaz yetkililerinin dün toplantı yaptıklarını hatırlatan Orjel, "Zor müzakereler sonucunda anlaşmaya vardık. Gazın geçişine ilişkin anlaşmanın 5 yıllık olması, 10 seneliğine de uzatılması konusunda anlaştık." dedi.

Rusya'nın, yaklaşık 3 milyar dolar Ukrayna'ya ödeyeceğini belirten Orjel, iki ülke arasında imzalanan protokolün, Ukrayna'ya doğrudan gaz teminini kapsamadığına da dikkati çekti.

Resmi teklif gönderilmişti

Belarus'un başkenti Minsk'te Gazprom ve Naftogaz yetkilileri dün transit doğalgaz sözleşmesinin uzatılması ve karşılıklı taleplerin çözümü için protokol imzalamıştı. Gazprom, Avrupa'ya Ukrayna üzerinden doğalgaz iletilmesine yönelik transit sözleşmenin süresinin 1 yıl uzatılması için Naftogaz'a resmi teklif göndermişti. Gazprom, sözleşmenin uzatılması veya yeni bir sözleşme imzalanması için Kiev yönetiminin Gazprom'a yönelik hukuki taleplerinden vazgeçmesi şartını koşuyordu.

Naftogaz'ın İcra Direktörü Yuriy Vitrenko da söz konusu teklifi yanıtladıklarını belirterek, "Gazprom'un, Naftogaz'a yaklaşık 3 milyar dolar borcu var. Eğer bu borcu doğalgaz temin ederek ödemek isterse bunu değerlendirmeye hazırız." ifadesini kullanmıştı.

Rusya ve Ukrayna arasında doğalgaz temini ve Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya gönderilmesine ilişkin transit sözleşmenin geçerlilik süresi yıl sonu itibarıyla sona eriyor. Gazprom ve Naftogaz, 2014'te Stockholm Ticaret Odası Tahkim Enstitüsü'ne birbirleri aleyhine başvuruda bulunmuştu.

Naftogaz, Gazprom'un doğalgaz sevkiyat yükümlülüklerini yerine getirmediğini iddia ederek 17 milyar dolarlık ödeme talep etmişti.

Gazprom'un Ukrayna'ya doğalgaz sevkiyatıyla ilgili yükümlülüklerini yerine getirmediğine hükmeden tahkim heyeti, şirketin Naftogaz'a 2,56 milyar dolar ödeme yapmasını kararlaştırmıştı. Karar sonrasında Gazprom'un ödeme yapmaması nedeniyle şirketin bazı Avrupa ülkelerindeki varlıklarına el konulmuştu.