Tacikistan'daki Anayasa Referandumu

Tacikistan'da "Ulusun Lideri" statüsüne sahip Cumhurbaşkanı İmamali Rahman'a sınırsız sayıda cumhurbaşkanı seçilme hakkını da tanıyan anayasa değişikliğini öngören referandumda oy kullanma işlemi sona erdi.

Ülke genelinde kurulan 3 bin 239 ve yurt dışındaki 36 seçim bölgesinde sabah saat 06.00'da başlayan referandumda, oy kullanma işlemi saat 20.00'de sona ererken, Merkez Seçim Komisyonu verilerine göre, saat 18.00 itibarıyla toplam kayıtlı seçmenin yüzde 88,3'üne tekabül eden 3 milyon 888 bin 388 vatandaş oy kullandı.

Tacik, Özbek, Kırgız ve Rus dillerinde basılan bültenlerde vatandaşlara, "Anayasa değişikliği yapılmasını kabul ediyor musunuz?" sorusunun sorulduğu referandumda, daha önce Anayasa Mahkemesi tarafından onaylanan ülke anayasasında yapılması öngörülen 40'a yakın değişiklik oylamaya sunuldu.

Referandum sürecini Merkez Seçim Komisyonunda kayda alınmış 120 uluslararası gözlemci ile 300'den fazla yerli ve yabancı gazeteci takip ederken, referandumun resmi olmayan ilk sonuçlarının yarın sabah açıklanacağı bildirildi.

Anayasada neler değişecek

Yapılacak anayasa değişikliği, Cumhurbaşkanı Rahman'a, "Ulusun Lideri" statüsünün tanıdığı hak gereği sınırsız sayıda cumhurbaşkanı olma hakkı tanınması, ayrıca cumhurbaşkanı adayı olmak için alt yaş sınırının 35'ten 30'a indirilmesi gibi maddeleri içeriyor. Bir kişinin iki defadan fazla cumhurbaşkanı seçilmesini yasaklayan maddenin bulunduğu Tacikistan Anayasası'nda yapılan yeni değişiklik kabul edilirse "Ulusun Lideri" statüsüne sahip Cumhurbaşkanı Rahman'a bu kısıtlama uygulanmayacak.

Anayasa değişikliğiyle ülkede milli ve dini niteliklere dayalı siyasi partilerin kurulması da yasaklanırken, siyasi partilerin yurt dışından finanse edilmesine ve yabancı ülkelerin siyasi partilerinin ülkede faaliyet yapmasına da engel olunuyor.

Cumhurbaşkanı adayı olmak için şart koşulan yaş sınırının düşürülmesiyle 2020 yılında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminde 33 yaşını dolduracak olan Cumhurbaşkanı Rahman'ın büyük oğlu Rustam Rahman'ın aday olmasının yolu da açılacak.

Daha önce Anayasa Mahkemesi, parlamentonun kabul ettiği anayasa değişikliğini onaylayarak, bugün söz konusu değişikliğin oylanacağı referandumun önünü açmıştı.

Tacikistan Yüksek Konseyi Başkanı olarak 1992 yılında ülke yönetimine geçmesinin ardından 1994 yılında Tacikistan Cumhurbaşkanı seçilen 63 yaşındaki Rahman, 1999'da yapılan seçimi kazanarak cumhurbaşkanı görevini sürdürdü. 2003 yılında yapılan referandumla yine iki kez cumhurbaşkanı seçilme hakkını elde eden Rahman, 2006 ve 2013 yıllarında yeniden cumhurbaşkanı oldu. Ülkedeki gelecek cumhurbaşkanlığı seçiminin 2020 yılında yapılması öngörülüyor.