Yıkılmaktan Kurtarılan Mahalle, Turizmin Gözdesi Olacak

ÇİĞDEM ALYANAK - Osmanlı-Türk mimarisinin nadide örneklerinin bulunduğu ve yenileme çalışmaları tamamlanan Ayvansaray'daki "Türk Mahallesi", nisanda açılacak.

Metruk ahşap evlerin yerine aynı mimaride yenilerinin inşa edilmesiyle yeniden hayat bulan Ayvansaray'ın Toklu Dede Mahallesi'ndeki "Türk Mahallesi", İstanbul'un yeni turizm destinasyonu olacak.

Osmanlı esintileri muhafaza edilerek yaklaşık 20 bin metrekarelik alanda hayata geçirilen proje kapsamında, tescilli 15 binanın tarihi dokusu korundu.

Bölgedeki turizmi canlandırmak amacıyla otel de inşa edildi. Mahallede 11 bin metrekare kullanım alanına sahip ve birçok kompleksten oluşan otelde, büyüklükleri 26 ila 60 metrekare arasında değişen 127 oda, 450 metrekare balo salonu, toplantı salonu, SPA merkezi, 2 restoran ve yeraltı otoparkı bulunuyor.

"Yakılmak amacıyla sökülüyordu"

Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Toklu Dede Mahallesi'nin "Ayvansaray Türk Mahallesi Kentsel Yenileme Projesi" kapsamında, 2006'da yenileme alanı ilan edildiğini hatırlattı.

Projeyi hayal ederken, tarihi yarımadanın Eminönü'ne sıkışmış turizm alanını da genişletmeyi arzuladıklarını anlatan Demir, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Anemas Zindanları, Emir Buhari Tekkesi, Tekfur Sarayı, Kariye Müzesi, Balat, Fener... Bunları yan yana getirdiğimizde muhteşem bir turizm ve kültür güzergahı. Camileri, medreseleri, sıbyan mektepleri, kiliseleri ve havralarıyla bu kadar küçük yerde üç medeniyete de ait önemli eserlerin bulunduğu bir yer.

Türk Mahallesi'nin Fener ve Balat'tan farkı, Türk mimarisinin günümüze kadar gelebilmiş yapılarıydı. Bu projedeki hedeflerimizden biri, bu Türk mimarisinin muhafazasıydı. Mahalledeki 15 tarihi eser terk edilmiş, kışın burada ya da çevrede oturanlar tarafından ahşapları yakılmak amacıyla sökülüyordu. Her kış 2-3 muhteşem evimiz yok oluyordu. Yenileme alanı ilan edildi ve mahalleyi projelendirdik."

Türk mahallesinin proje sürecinin uzun zaman aldığını, 2012'de ihalesinin yapıldığını aktaran Demir, "Bu projede öncelikli hedefimiz, İstanbul'a gelen turistlerin tarihi, İstanbulluların kültürlerini yaşayabilecekleri ayrı bir turizm destinasyonu oluşturmaktı. Çünkü bu semt aynı zamanda şehirle iç içe." dedi.

"Proje başlamasaydı binalar ayakta olmayacaktı"

Proje başlamasaydı tarihi ahşap binaların hiçbirinin ayakta olmayacağını ifade eden Demir, "Belki eski belgelere dayanılarak tekrar yapılabilirdi ama birebir tarihi eserlerin restorasyonu olmayacaktı." değerlendirmesini yaptı.

Demir, bölgenin turizm destinasyonunu beslemesi açısından projeye bir de otelin dahil edildiğini belirterek, "Hayal ettiğimiz proje geçte olsa 2006'da başladı. Buram buram tarihin koktuğu böyle bir yerde yine de bu kadar süre içerisinde böylesine muhteşem bir eserin oluşmasını başarı kabul ediyoruz. İnşallah nisan sonu gibi açacağız." diye konuştu.

Geçmişte nasıl bir sokak silüeti varsa, projede aynısının muhafaza edildiğini aktaran Demir, tarihi yarımadada yürüttükleri tüm projelerde de eski sokak silüetlerini muhafaza ederek, en büyük ihtiyaç olan otopark ve yeşil alanları da projeye dahil etmeye çalıştıklarını söyledi.

Orijinal malzemeye sadık kalınarak yapıldı

Toklu Dede Mahallesi'ndeki tarihi tescilli 15 eserin orijinal malzemelerine sadık kalınarak yeniden yapıldığını belirten Demir, şunları kaydetti:

"Toplamda 61 bina var yenileme alanında. Toklu Dede Mescidi de yapılacak. Proje tamamlandıktan sonra mahalle kültürünün sürmesini istiyoruz. Bu semti insanlardan soyutlamak mümkün değil. Ahşap binalarda geleneksel sanatın icra edileceği bir yer olmalı bu mahalle. Semtte belediyemize ait bir bina var. O bina da sanat merkezi ve sergi mekanı olacak."

Alternatif turizm destinasyonu

Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, Toklu Dede semtinin yakınındaki Meryem Ana Ayazması'nın da turistik açıdan önemine değinerek, sözlerini şöyle tamamladı:

"Buraya çok sayıda turist geliyor otobüslerle. Yazın buranın turisti eksik olmaz ama turistlerin kalacağı bir yer yoktu. Şimdi projede yer alan otelle de desteklenecek buradaki turizm potansiyeli. Eminim çok daha fazla turistin rağbet edeceği bir yer olacak. Temel hedefimiz, mahalle kültürünün yansıtılacağı ama aynı zamanda yer yer farklı medeniyetlere mensup eserlerin de ön plana çıkarılacağı, günümüzde yaşarken aynı zamanda geçmişi de yaşayabileceğimiz güzel bir alternatif turizm destinasyonu oluşturmak."