Küçükbaş Damızlıklar Doğarken Belli Olacak

HALİT DEMİR - Mustafa Kemal Üniversitesi (MKÜ) Veterinerlik Fakültesi'nin, TÜBİTAK onaylı küçükbaş hayvanlarda damızlık seçiciliği konusundaki projesiyle yeni doğan oğlak ve kuzuların damızlık olup olamayacaklarının ilk günden belirlenmesi planlanıyor.

MKÜ Veteriner Fakültesi Hayvan Besleme Bölümü Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Akın Yakan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yeni doğan küçükbaşlarda damızlık seçiciliğiyle ilgili yapılan 250 bin liralık çalışmanın TÜBİTAK tarafından desteklenmeye uygun görüldüğünü belirtti.

Genomik seleksiyonla (Damızlık Seçiciliği) ilgili yürütülen çalışmaların genellikle ekonomik getirisi yüksek olduğundan büyükbaşlarda yapıldığını ve yüzde 70 oranında başarılı sonuçlar alındığını ifade eden Yakan, yapılan projeyle bu çalışmaları küçükbaş hayvanlara taşımak istediklerini söyledi.

Son yıllarda küçükbaş hayvanların damızlık ve verimliliği üzerinde birçok makale yayınladığını vurgulayan Yakan, şöyle devam etti:

"Daha önceleri damızlık seçiminden hayvanların verimliliği neyse ona göre belirleniyordu. Hayvan doğuyor belli bir yaşa geldikten sonra gebe kalıyor, süt verimliğine bakılıyor bu verim özellikleri tespit edildikten sonra hayvanların damızlık değerleri tespit edilebiliyordu. İyi süt veren ya da döl verme yeteneği iyi olanlar damızlıkta kullanılırken, süt verimi iyi olmayan, döl verimi kötü olan hayvanlar da damızlık dışı kullanılıyordu. Son yıllarda genetik çalışmaların ilerlemesiyle hayvanlardaki damızlık seçimlerde genetik çalışma yapılmaya başlandı. Günümüzde ise hayvanların verimlilik özeliklerini belirleyen genlerin büyük bir çoğunluğu tespit edilmiş durumda. Hayvanların verimlilik özellikleri genetik olarak tespit edilmişken bu verim özellikleriyle genetik yapıları ilintilendirilerek bu hayvanın genetik yapısı iyi diye tespit edilir."

Yakan, proje kapsamında küçükbaş hayvanların genlerini inceleyerek onların damızlık olup olmadığına doğduktan hemen sonra bakılabileceğini kaydederek, şu an proje kapsamında deneme çalışmalarına başlayacaklarını ve olumlu sonuçlar almayı beklediklerini söyledi.

Sığırlarda yüzde 70 başarı

Ekonomik değeri yüksek olduğu için  bu işin sığırlarda yaklaşık yüzde 70'lere kadar başarı noktasına ulaştığını ama koyun ve keçi ile ilgili bu konuda hiçbir çalışmanın bulunmadığını bildiren Yakan, "Sadece giriş basamağında çalışmaların olduğunu biliyoruz. Bu projeyle damızlık seçiciliğini keçilere taşıyabilirsek hem bu bölge için hem de üniversite adına çok ciddi bir çalışma olacağını düşünüyoruz. Çalışmalarımız devam ediyor. Yaklaşık bir ay içerisinde de bu genomik seleksiyonla ilgili çalışmayı da başlatarak projeyi tamamlayacağız. Öngörülerimizin gerçekleşmemesi için hiçbir olumsuz durum söz konusu değil" diye konuştu.