Antik Dönemde Mezarlar Kanunla Korunuyordu'

BURDUR'un Gölhisar İlçesi'ndeki Kibyra Antik Kenti Kazı Başkanı Yard. Doç. Dr. Şükrü Özüdoğru, "Roma Dönemi mezar yazıtlarında, mezarları izinsiz kullanan veya zarar verenlerin kent meclisine oldukça yüksek miktarlarda para ödemek zorunda olduklarından bahsediliyor. Bu yazıtlar bize antik dönemde mezarlık alanlarının korunması için özel kanunlar olduğunu gösteriyor" dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) adına Kibyra Antik Kenti'nde 2006 yılından bu yana kazı çalışmalarını yürüten heyetin başkanı Yard.Doç.Dr. Şükrü Özüdoğru, Kibyra'da bulunan mezar yapılarının korunması için antik dönemde bile özel kanunlar olduğunu söyledi.

'İKİ TÜR GÖMÜ GELENEĞİ VAR'

Antik dönemde iki tür gömü geleneği olduğunu kaydeden Yard.Doç.Dr. Özüdoğru, bunlardan sirisinin ' inhumasyon' (ceset gömü), ikincisinin ise, 'kremasyon' olarak bilinen cesedin yakılarak gömülmesi olduğunu söyledi. Yard.Doç.Dr. Özüdoğru, şöyle dedi:

"Kibyra'da bu iki geleneği de görüyoruz. Büyük İskender döneminden başlayarak Roma dönemine kadar yakarak gömme daha yaygın görülmekteydi, Roma döneminden sonra ise inhumasyon gömü daha yaygınlaşmıştır. Hristiyanlık ile birlikte M.S. 4'üncü Yüzyıl'dan sonra tamamen ceset gömü karşımıza çıkıyor."

'SOYGUN VE TAHRİBATLAR BİZANS DÖNEMİNDE YOĞUNLAŞTI'

Antik dönemde de öteki dünya inancı olduğunu vurgulayan Yard. Doç. Dr. Özüdoğru, bu nedenle mezarların önemsendiğini kaydederek şöyle dedi:

"Mezarlar bir nevi ölen bireyin öteki dünyadaki evi gibi hazırlanıyordu. Bu düşünceden dolayı antik mezarlarda yeme içme kapları, giysiler, takılar ve çeşitli metal objeler sıkça karşımıza çıkmakta. Bu mezarlık alanlarında bulunanlar büyük oranda Bizans dönemi soygunlarından sonra bugüne kalanlar. Kibyra'da mezarlara yönelik soygunların ve tahribatların Roma döneminde başladığını ama özellikle Bizans döneminde yoğunlaştığını bilmekteyiz. Roma dönemi mezar yazıtlarında, mezarları izinsiz kullanan veya zarar verenlerin ceza olarak kent meclisine oldukça yüksek miktarda para ödemek zorunda olduklarından bahsediliyor. Bu yazıtlar bize antik dönemde mezarlık alanlarının korunması için özel kanunlar olduğunu gösteriyor. O dönemde herkes istediği gibi gelip bir mezarı kullanamıyor veya tahrip edemiyordu. Hristiyanlıkla birlikte ölü gömme adetleri değişiyor ve bununla beraber mezarlık alanına yönelik kanunlar da değişiyor. Özellikle MS 5'inci ve 6'ncı yüzyılda Roma imparatorluk dönemi veya öncesine ait mezarlarda soygunların başladığını söyleyebiliriz. Tabii ki bu soygunlar günümüze kadar devam etmiştir."

- Burdur