AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Davutoğlu: (2)

AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Şunu herkesin görmesi lazım, Cumhuriyet Halk Partisi, AK Parti ilişkisi ta Birinci Meclis'e, Meşrutiyete kadar giden neredeyse 1876'lara kadar giden, iki farklı akımdan, köklerden beslenen siyasi akımların temsilcileriyiz" dedi.

Davutoğlu, TRT'deki "Başbakan ile Özel Yayın" programında gündeme ilişkin soruları yanıtladı.

AK Parti'nin kuruluşu olan 14 Ağustos'u bir onur günü olarak gördüklerini belirten Davutoğlu, "Şehitlerin mevcudiyetinin bu onur gününe hüzünlü boyut kattığını" söyledi. Rabia'nın da yıl dönümü olduğunu anımsatan Davutoğlu, "Bu hüzünler arasında onurla 14. yılımızı idrak ettik" diye konuştu.

"AK Parti konjonktüre bir siyasal hareket değil"

AK Parti'nin konjonktürel bir siyasal hareket olmadığına işaret eden Davutoğlu, kökleri çok derinden gelen bir kültürel hareket olarak da millete mal olduğunu dile getirdi. 14 yıl içinde AK Parti'nin 2 cumhurbaşkanı, 3 başbakan ve 5 TBMM Başkanı çıkardığını ifade eden Davutoğlu, "Tam da böyle kritik bir aşamada hükümet kurma aşamasında 14 Ağustos 2001'i anmamız, 14. yılı anmamız bugünkü toplantıda da zikrettiğim gibi bize bütün bu 14 yılın muhasebesini yapmak ve oradan aldığımız hızla, aşkla şevkle oradaki kurucu kadroların ortaya koyduğu kurucu değer ve ilkelerle yola devam noktasında güçlü bir ilham verdi" diye konuştu.

"Hükümet kurma görevi verilmeden hazırlıklarımı tamamladım"

"CHP ile hükümet kurma sürecin önerileriniz hazır mıydı, yoksa akışa mı bıraktınız?" sorusuna Davutoğlu şu yanıtı verdi:

"7 Haziran günü Konya'dan Ankara'ya gelirken zihnimde bu dönemde ne yapılacağı ile ilgili o an itibariyle düşünmeye başlamıştım. Bir koalisyon zarureti ortaya çıkmıştı ve dikkat ederseniz o günlerden bugüne hep bu çizgiyi korumaya çalıştım. O andan itibaren MYK, MKYK'da Bakanlar Kurulu'nda hep istişarelerimizi yaptık ve üç komisyon oluşturdum her bir partiye dönük olarak."

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın hükümeti kurma görevini kendisine vermeden önce hazırlıklarını tamamladığını söyleyen Davutoğlu, hükümeti kurmakla görevlendirildikten 2 gün sonra 13 Temmuz'da CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 14 Temmuz'da MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ve 15 Temmuz'da da HDP Eşbaşkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ile görüştüğünü kaydetti.

"CHP ile iki farklı akımdan, köklerden beslenen siyasi akımların temsilcileriyiz"

Kılıçdaroğlu ile görüşmelerin yöntemi konusunda mutabık kaldıklarını ifade eden Davutoğlu, "Bu süreç içinde birbirimize karşılıklı saygı etrafında 'acaba bir koalisyon kuralım mı?' diye bir ilke etrafında ve bir zemin yoklaması yapalım. Şunu herkesin görmesi lazım, Cumhuriyet Halk Partisi, AK Parti ilişkisi ta Birinci Meclis'e, Meşrutiyete kadar giden neredeyse 1876'lara kadar giden iki farklı akımdan, köklerden beslenen siyasi akımların temsilcileriyiz" dedi.

AK Parti'nin tek bir kanat olarak doğmadığını, bünyesinde CHP'li, sosyal demokrat çizgiden gelen, milli akımlardan beslenen bir siyasi hareket olduğunu belirten Davutoğlu, CHP ile farklı siyasi kültürel dokuların olduğunu ve görüşmelere Kılıçdaroğlu ve kendisinin de bunu bilerek oturduklarını ifade etti.

CHP ile bir güven problemi yaşadıklarını bilerek masaya oturduklarını kaydeden Davutoğlu, 'Dolayısıyla görevlendirdiğimiz arkadaşlarımızı birbirimizi yakından tanıyalım, nerede uzlaşıyoruz, nerelerde uzlaşamıyoruz gibi çalışma başlattık" dedi.

- "Bu sürecin kendisi bence bir başarı hikayesidir"

CHP ile görüşmelerde koalisyon hükümetinin çıkmamasının bir başarısızlık olarak görüldüğüne dikkati çeken Davutoğlu, "Bu sürecin kendisi bence bir başarı hikayesidir. Ne elde ettik? Bir kere taraflar birbirlerini örnek teşkil edecek, daha sonraki dönemlerde de olumlu şekilde hatırlanacak siyasi nezaket kurallarının çok olgun bir üslubunu tecrübe ettiler ve başarılı bir şekilde hayata geçirdiler" diye konuştu.

Siyasi tansiyonun düşmesinde CHP ile yürütülen görüşmenin etkili olduğuna işaret eden Davutoğlu, "Güven meselesi, güven ihdası. Eminim ki Sayın Kılıçdaroğlu ile bizim aramızda ve iki heyetler arasında ilk görüşmelere göre güven ihdası çok daha mümkün olmuştur. Çünkü bu konular dışarıya yansıtılmayacak dedik yansıtılmadı" ifadelerini kullandı.

Ahmet Davutoğlu koalisyonun niye olmadığını şöyle açıkladı:

"O derin görüş ayrılıklarının farkındaydık. Görüşmeler bir koalisyon görüşmeleri değildi. Hep bunu söyledik biz. Acaba koalisyonu nasıl gerçekleştirebiliriz diye bir egzersizdi. Pazartesi günü bir araya geldiğimizde ben arkadaşlarımızdan saatlerce brifing aldım. Sayın Kılıçdaroğlu da aldı. İki konuda doğrusu bizim uzun süreli bir koalisyonda karşılaşacağımız zorluklar olduğunu bizim taraf olarak tespit ettik. 12 yıllık kazanımları sürdüren bir koalisyon istiyoruz. Tabi Cumhuriyet Halk Partisi -eleştirmek için demiyorum- doğaldır muhalefet ettikleri 12 yıllık dönemi bir olumsuzluklar dönemi olarak görüp bir onarım hükümeti gibi bir kavram. Bu tabi uzlaşması en zor alan buydu."

"Dış politika ve eğitim alanında derin görüş ayrılıklarımız var"

İktidar ve muhalefet olarak samimi ve karşılıklı dürüst pozisyon içinde görüşmeler yaptıklarını ifade eden Davutoğlu, başta dış politika ve eğitim olmak üzere bazı muhteva ile ilgili konularda da derin görüş ayrılıkları yaşadıklarını kaydetti.

Hükümet kurma sürecinde CHP ile yapılan görüşmelerde ayrıştıkları noktalar kadar anlaştıkları konuların da bulunduğunun altını çizen Başbakan Davutoğlu şöyle devam etti:

"Bir hükümet kurup üç ay, dört ay, dört yıl diye düşünülen hükümeti çok daha önceki aşamalarda eğer bu derin ayrılıkları sebebiyle bozulması tablosuyla karşı karşıya kalsak sükut-u hayal olurdu bir. İki, iki ana akım siyasi bünyenin sarsılması marjinal eğilimlere şu anki siyasi partileri kastetmiyorum daha da geniş bir marjinalleşme eğilimine yol açabilirdi. Benim açıkçası hem ülke selameti hem de hepimiz açısından bu şeyleri test ettiğimiz bir dönem oldu. Ama bu koalisyon kuramayacağımız anlamına gelmeyebilirdi. Çok da anlaştığımız hususlar var, hala var. Dünkü toplantıda o hususları teyit ettik. Ne gibi, özgürlükçü bir anayasa, seçim barajının düşürülmesi, seçim kanununda yapılacak değişiklikler, iç tüzükte yapılacak değişiklikler, HSYK'da özellikle hakim ve savcıların ayrılması gibi bir çok konuda anlaştığımız unsurlar var. Bunları yok saymıyoruz ve bunları da biliyoruz."

"Sürdürülebilir bir koalisyon ihtimali görmediğimiz için koalisyon müzakerelerine başlamamış olduk"

AK Parti'nin bir reform hükümeti ile süreli bir model teklifinin CHP tarafından kabule şayan görülmediğini belirten Davutoğlu konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Daha test aşamasında, yani koalisyon müzakeresine gerçek müzakereye geçilme öncesinde şu anda bu müzakereleri yürütecek bir zemin olmadığına karar verildi. Dolayısıyla koalisyon hükümeti teklifi yapmışız, yapmamışız gibi tartışmaların bu anlamda bir karşılığı yok. Biz zaten karşılıklı olarak bu görüş ayrılıklarını kapatmaya çalışıyorduk. Ama şundan eminim önümüzdeki dönemde ister iktidar ve muhalefet olarak karşılıklı pozisyonlarda olalım, isterse şartlar gerektirdiği tekrar bir takım ortaklıklar -önümüzdeki seçim ve sonrasını kastediyorum- birbirimizi şimdi çok daha iyi anlıyoruz. Birbirimizin müktesebatını daha iyi kavramış durumdayız bu bir kazançtır. Bunu her şeyden önce tespit etmek lazım. Ama geldiğimiz noktada samimiyetle karşılıklı olarak sürdürülebilir bir koalisyon ihtimali görmediğimiz için koalisyon müzakerelerine başlamamış olduk."

"Belli kurallar konulmuş ve buna riayet edilmesinde karşılıklı sert tepkiler olmadığı içerideki haleti ruhiye öyle miydi?" şeklindeki soruya Davutoğlu "Öyleydi. Arkadaşların notlarını okudum, kendilerinden dinledim o 35 saatin hikayesini. Çok seviyeli, gerçekten entelektüel düzeyde çok yoğun görüşmeler olmuş. Doğrusu bende bulunmak ve tartışmalara katılmak istediğim yerler oldu gördüğümde" cevabını verdi.

Ortak noktaların zamanla arttığına işaret eden Davutoğlu, "Ama bazı görüş ayrılıkları da, anlaşılmış gibi gözüken hususlarda derinlemesine bir koalisyon müzakerelerine girildiğinde detaylarda çok anlaşması güç noktalar çıkacağı da aşikar. Bu anlamda faydalı bir süreç oldu, kazanım oldu. Seviyeli bir görüşmenin nasıl olacağı konusunda da güzel bir örnek teşkil etti" diye konuştu.

Başbakan Ahmet Davutoğlu, "Daha masaya oturmaya kararı verildiği andan itibaren aslında siz koalisyon kurmak istemediğiniz, eninde sonunda Türkiye'yi seçime götürecek bir süreci yönetmek istediğiniz. Bunda Sayın Cumhurbaşkanının rolünün etkisi olduğu söylendi. Bu konuda değerlendirmeniz nedir?" sorusunu şöyle yanıtladı:

"Bir kere bunu söyleyen çevrelere şunu demek isterim. 7 Haziran'dan itibaren bu güne kadar bütün liderlerin konuşmalarını alıp kelime analizine tabi tutsunlar, en az erken seçim diyen muhtemelen benimdir. Erken seçimi en az telaffuz eden benimdir. Bu erken seçimin kötülüğünden falan değil. Olaylara sistematik bakmak gerektiğini düşünürüm. Millet bize görev bir vermiş, yani 258 milletvekili verdim. Seni en büyük parti yapıyorum, hükümeti kurma görevini sorumluluğunu sana yüklüyorum önemli ölçüde. Bundan taviz verme, bunun gereğini yap. Yine bana dönüp sanki şahsı maneviye hitap ederek, ama bu sefer geçmiş 12 yıl gibi değil, yeni bir hükümet kurarken diğer partilerle bunu kur, bir ortaklık kur. Üçüncü olarak da çok olumlu işler yaptın ama bazı eksiklikler olabilir, bu 13 yıl içinde ortaya çıkmış olan, bununla ilgili de kendine bir çeki düzen ver. Ben bu üç mesajı da son derece dürüstçe aldım. Kurumlarımız, kurullarımız da aldı. Üçüncüsü daha içe dönük bir mesajdı. Hala üzerinde çalıştığımız noktalar var. Millete kendimizi daha iyi anlatabilmemiz için ne yapmamız ile ilgili. Ama diğer iki hususla ilgili samimiyetimizden kimse şüphe edemez."

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini hükümeti kurmakla görevlendirmeden önce heyetlerini oluşturduğunu yineleyen Davutoğlu, "Derin şeyler yaptık. Demagoji peşinde koşmadık. Eğer niyetimiz erken seçim olsaydı küçük demagojiler yapardık. Karşılıklı suçlamalar yapardık, birilerine şöyle derdik. Ağzımızdan hiçbir demagojik laf çıkmadı, söz çıkmadı o günden bugüne. Dolayısıyla niyetimiz samimiydi, hala samimidir" dedi.

- "Diğer üç parti bütün seçim yığınaklarını AK Parti karşıtlığı üzerine yapmışlardı"

Başbakan Davutoğlu koalisyon kurma sürecinde yaşadıkları zorluğu işe şöyle anlattı:

"Diğer üç parti bütün seçim yığınaklarını AK Parti karşıtlığı üzerine yapmışlardı ve o psikolojiden çıkmaları kolay olmadı. Seçim sonrası hemen yüzde 60'lık blok hemen bir arada bir şey yapma.. Ben görevi alana kadar zaten AK Parti dışında olabilecek alternatiflerin tümü tüketilmişti. Ben 8 Haziran'dan itibaren hükümet ortaklığı konusunda ilk konuşmaları yaptığımda muhataplarımın zihninde AK Parti'yle her hangi bir şey yapma düşüncesi yoktu, psikoloji ona uygun değildi. HDP zaten AK Parti ile asla.. Aynen ifade budur Demirtaş'ın: 'Ak Parti ile asla doğrudan ya da dolaylı işbirliği yapmayacağız'.

Sayın Bahçeli o gece kendisinin ne yapacağından daha çok bizim ne yapmamız gerektiğini ifade eden ve bizi neredeyse sanık sandalyesine oturtan, biz derken diğer partiler de aslında.  Cumhuriyet Halk Partisi yüzde 60'lık bloktan bahsetti. Yani bizimle koalisyon görüşmesi yapması dahi yapmaya uygun bir zemin yok görünüyorken kendi aralarında bir çok tartışmalar yaşandı ve dışarıdaki bazı şeylerde Meclis Başkanı başta olmak üzere Ak Parti'den bazı makamların alınacağı vehmine kapıldılar. Halbuki siyaset aritmetiği onu göstermiyordu. Bütün bunlar karşısında Allah aşkına art niyetimiz olsa, maden siz bizimle yapmak istemiyorsunuz, biz de sizinle konuşmuyoruz erken seçime gideceğiz diye bir söz bizim ağzımızdan duydunuz mu? Onlar bize hayır dedikten sonra onlar bizi en başından itibaren denklemin içinde görmedikleri halde biz dedik ki bu ülkenin yönetme sorumluluğu bizde ve gerekeni yapacağız. Şu ana kadar iki buçuk aya yaklaştı en ufak bir yönetim boşluğu oluşmasına izin vermedik. Ama öbür yanda da karşılıklı bütün muhataplarımızı yumuşatabilmek için her türlü çabayı gösterdik."

"Hiçbir partiyi siyasetin dışında görmek doğru değil"

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hükümeti kurmakla görevlendirmesinden sonra parti liderleriyle bir araya geldiğini anımsatan Davutoğlu, "HDP ile buluşmada bazı kaygılar iletildi. Çünkü çok ağır ifadeler kullanıldı HDP tarafından AK Parti'ye dönük olarak. Ama ben hepsiyle görüştüm, aynı samimiyetle görüştüm. Çünkü nihayet hiçbir partiyi dışlamak, hiçbir partiyi siyasetin dışında görmek doğru değil. Milletimizin bir kesimi de o kesime oy verdi. Dolayısıyla baştan hiçbir ön yargımızın olmadığının işareti olarak bunu söylüyorum" diye konuştu.

(Sürecek)