Başbakan Erdoğan'ın Azerbaycan Ziyareti

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Azerbaycan ziyaretinde, önemli gündem maddelerinden birisi de enerji alanındaki işbirliği olacak.

Enerji işbirliğinin yüksek düzeyde olduğu Bakü'ye ziyaretinde Erdoğan'a, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da eşlik ediyor. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Enerji Bakanı Natık Aliyev ile görüşülmesi beklenen ziyarette, bölgesel ortak ilgi konularının başında enerji işbirliği geliyor.

Türkiye'nin Azerbaycan'dan ithalatının ilk üç kalemini ise doğal gaz, işlenmemiş alüminyum ve ham petrol oluşturuyor. 2013 verilerine göre yılda yaklaşık 47 milyar metreküp doğalgaz tüketen Türkiye, 2011'de yapılan anlaşma gereğince Bakü-Tiflis- Erzurum boru hattıyla (BTC) Azerbaycan'dan yıllık 6,6 milyar metreküp gaz alıyor. 2006'da faaliyete geçen Bakü-Tiflis- Ceyhan boru hattındansa günde yaklaşık 1,2 milyon varile petrol taşınıyor.

Başta TPAO olmak üzere, Türk firmaların Azerbaycan'ın enerji sektöründe yaklaşık 3 milyar dolarlık yatırımı bulunuyor. İzmir'de inşaatı devam eden Star Rafinerisi'ne 5,5 milyar dolar yatırım yapmayı planlayan Azerbaycan milli petrol şirketi SOCAR, 2018'e kadar Türkiye'de enerji ve altyapı alanlarında toplam 15 milyar dolarlık yatırım yapmayı hedefliyor.

TANAP'ın önemi

Azerbaycan Hazar Denizi Şahdeniz Havzası'ndan çıkartılacak doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak Haziran 2012'de imzaları atılan Trans Anadolu Doğagaz Boru Hattı (TANAP) ve onun Avrupa'ya uzantısı Trans Adriyatik Boru Hattı'nın (TAP) tamamlanmasına yönelik çalışmalar da devam ediyor.

SOCAR'ın yüzde 80'lik hisse oranında büyük ortak olarak yer aldığı, BOTAŞ'ın yüzde 15, TPAO da yüzde 5 oranında katıldığı projenin inşaatının 2018'de bitmesi ve 7 milyar dolara mal olması öngörülüyor.

Açılmasına paralel olarak yıllık 16 milyar metreküp gaz taşıyacağı açıklanan TANAP'ın kapasitesi her yıl artırılacak ve 2023'te 23, 2026'da da 31 milyar metreküpe ulaştırılacak. Bu artışın gerçekleştirilebilmesi için Türkmen gazının da Trans-Hazar Boru Hattı aracılığıyla TANAP'a bağlanması gerektiği belirtiliyor. İlerleyen dönemde Irak ve İran gazının da TANAP'a dahil edilmesi değerlendiriliyor.

TANAP ve TAP, Ukrayna kriziyle birlikte Avrupa'nın gündemine oturan Rusya'ya enerji bağımlılığını azaltma noktasında da en önemli projelerden biri olarak görülüyor. - Ankara