Serbest Bölgeler Yatırım Çekmede Esneklik Kazandı"

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, yürürlüğe giren Serbest Bölgeler Kanunu'nda yapılan değişikliğe ilişkin, "Bu kanun sayesinde serbest bölgeler, ekonomik kalkınmada ihtiyaç duyulan stratejik nitelikteki yatırımların çekilmesinde ve desteklenmesinde önemli esneklikler kazandı." ifadesini kullandı.

Zeybekci, yaptığı yazılı açıklamada, bugün Resmi Gazete'de yayımlanan "Serbest Bölgeler Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Bakan Zeybekci, 1987 yılında Mersin ve Antalya Serbest Bölgeleri ile hayata geçen serbest bölge uygulamasının bugün 18 bölge ile sürdürüldüğüne dikkati çekti.

Zeybekci, ihracata yönelik yatırım ile üretimi teşvik etme, doğrudan yabancı yatırımları ve teknoloji girişini hızlandırma, işletmeleri ihracata yönlendirme, uluslararası ticareti geliştirme hedefiyle kurulan serbest bölgelerin bu işlevleriyle Türkiye'nin önemli kalkınma ve dış ticaret politikası araçlarından biri olduğunu vurguladı.

Geçen sene sonu itibarıyla serbest bölgelerde 530'u yabancı, bin 495'i yerli olmak üzere toplam 2 bin 25 firmanın faaliyetini sürdürdüğüne işaret eden Zeybekci, halihazırda serbest bölgelerde toplam 66 bin 95 kişinin istihdam edildiğini belirtti.

Serbest bölgelerde 2016 yılında 19 milyar dolarlık ticaret gerçekleştiğinin altını çizen Zeybekci, yaklaşık 34,6 milyon doları kamuya ait olmak üzere, toplam 4,6 milyar dolarlık yatırım yapıldığını bildirdi.

Zeybekci, serbest bölgelerin yasal çerçevesini oluşturan Serbest Bölgeler Kanunu'nu günün koşullarına daha uyumlu kılmak, serbest bölgelere yeni bir çehre kazandırmak, dünyadaki benzerleri arasından sıyrılıp daha fazla tercih edilir hale getirmek amacıyla yeni kanunun çıkarıldığını belirtti.

Zeybekci, kanun ile serbest bölgelerin işleyiş sorunlarının giderilmesi, yatırım yeri olma statülerinin kuvvetlendirilmesi, yatırımların serbest bölgelere çekilebilmesi ve serbest bölgelerin Türkiye'nin lojistik potansiyeline katkısının artırılmasına yönelik önemli düzenlemeler yapıldığını ifade etti.

Zeybekci, bu kapsamda, serbest bölgelerde yapılacak stratejik, büyük ölçekli veya öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlarda, özel hesap ücretlerine ve stopaj istisnasına yönelik ihracat oranına bölge, sektör, faaliyet alanı veya yatırım türü itibarıyla esneklik kazandırılmasının sağlandığını vurguladı.

Hizmet ihracatının geliştirilmesi amacıyla, yararlanıcısının yurt dışında yerleşik olması ve hizmete konu malların Türkiye'ye girişinin bulunmaması şartlarıyla, bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme ve depolama hizmetlerine gelir veya kurumlar vergisi istisnası getirildiğine dikkati çeken Zeybekci, şu değerlendirmede bulundu:

"Serbest bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az yüzde 85'ini yurtdışına ihraç eden mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edileceği hükme bağlandı. Serbest bölge ilan edilen yerlerde yapılacak kamulaştırmalarda acele kamulaştırma usulünün kullanılabilmesine ve kamulaştırma bedeli ile kamulaştırma esnasında ortaya çıkacak masrafların serbest bölgeyi işletecek şirketçe karşılanmasına imkan sağlandı."

Zeybekci, özel mülkiyete konu serbest bölgelerde kullanıcı niteliği bulunmaksızın mülk sahibi olanların aidat ve diğer hizmet giderleri bakımından yükümlülüklerinin belirlendiğini aktararak, şunları bildirdi:

Serbest bölge teşviklerinden yararlanan kullanıcıların Yatırım Teşvik Sistemi'nden mükerrerliğe düşülmeden yararlanmasına yönelik düzenleme yapıldı. Bölgelerden tamir amaçlı yatırım malı çıkışlarında bürokrasi azaltıldı. Serbest bölge işletici ve kurucu-işleticilerinin sözleşme sürelerinin uzatılmasına ve sözleşmelerin yenilenmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesine yönelik düzenlemeler getirildi. Bakanlar Kurulu kararıyla yurt dışında serbest bölge, dış ticaret merkezi, özel bölge ve lojistik merkez kurulmasının ve bu bölgelerin işletilmesi amacıyla bir şirket görevlendirilmesinin önü açıldı. Serbest bölge kullanıcılarının diğer planlı yatırım alanlarına benzer şekilde 5 yıllık emlak vergisi muafiyetinden yararlanması sağlandı."

Zeybekci, kanun ile Türkiye Tanıtım Grubunun oluşturulmasının önü açıldığının altını çizerek, uluslararası rekabet koşullarının giderek güçleştiği bu dönemde birçok devlet, lokomotif nitelikteki reel sektör yatırımlarının ülke içinde tutulabilmesi adına büyük çaba harcadığına dikkati çekti.

Serbest bölgelerin, sunduğu elverişli olanaklarla yerli ve yabancı sermaye yatırımcısına rekabetçiliğini koruyan bir yatırım alanı sağladığını belirten Zeybekci, kanun ile serbest bölgelerin, ekonomik kalkınmada ihtiyaç duyulan stratejik nitelikteki yatırımların çekilmesinde ve desteklenmesinde önemli esneklikler kazandığını ifade etti.