Taş Çekirdekli" Meyvelerin Ekonomiye Katkısı 5,6 Milyar Lira

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, "taş çekirdekliler" olarak adlandırılan ve ekonomik açıdan önem arz eden meyvelerden kayısı, kiraz, vişne, şeftali ve eriğin ülke ekonomisine 5,6 milyar lira bıraktığını bildirdi.

Bayraktar, yaptığı açıklamada, taş çekirdekli meyvelerin ülke meyveciliğinde önemli bir yere sahip olduğunu, değer olarak toplam meyve üretiminin yüzde 13,7'sini, toplam bitkisel üretimin yüzde 4,7'sini karşılayan 5 meyvede, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) rakamlarına göre, Türkiye'nin dünya üretiminin yüzde 6,3'ünü gerçekleştirdiğini kaydetti.

Dünya nüfusunun sadece yüzde 1,1'ini barındırmasına rağmen Türkiye'nin dünya üretiminin taş çekirdekli meyvelerden kirazda yüzde 22,2'sini, kayısıda yüzde 20,1'ini vişnede yüzde 12,7'sini, şeftalide yüzde 3,1'ini, erikte yüzde 2,6'sını gerçekleştirdiğine işaret eden Bayraktar, şu bilgileri verdi:

"Kayısı, kiraz, vişne, şeftali ve erik, ülke ekonomisine 5,6 milyar lira bırakıyor. Türkiye, kayısı ve kiraz üretiminde 1'inci, vişnede 2'nci, şeftali ve erikte 6'ncı sırada bulunuyor. 2015 yılında Türkiye, 1 milyar 790,5 milyon liralık kayısı, 1 milyar 794,4 milyon liralık kiraz, 1 milyar 107,2 milyon liralık şeftali, 579,1 milyon liralık erik, 360,4 milyon liralık vişne üretti. 5 taş çekirdekli üründe toplam üretim, 5 milyar 631,6 milyon lirayı buldu.

Kuru kayısı ihracatında ise Türkiye dünyada açık arayla birinci sırada. Türkiye kuru kayısıda dünya ihracatının yüzde 80,6'sını elinde tutuyor. Kirazda Türkiye, dünya ihracatının yüzde 9,4'ünü, vişnede yüzde 0,4'ünü, şeftalide yüzde 1,1'ini, erikte yüzde 1,6'sını gerçekleştiriyor. Türkiye, taş çekirdekli bu beş üründe de net ihracatçıdır. 2016 yılında Türkiye, 289 milyon dolarlık kuru kayısı, 24,3 milyon dolarlık taze kayısı, 182,5 milyon dolarlık kiraz, 13,8 milyon dolarlık şeftali ihraç etti. İhracatta Türkiye, kuru kayısıda 1'inci, kirazda 3'üncü, vişnede 26'ncı, şeftalide 18'inci ve erikte 16'ncı sırada bulunuyor."

Bayraktar, 2005-2015 döneminde, toplam ağaç sayısının kirazda yüzde 234,1, vişnede 55,4, kayısıda yüzde 50,6, şeftalide yüzde 48,5, erikte yüzde 21,6 arttığını belirterek, "Aynı dönemde üretimdeki artış, kirazda yüzde 188, kayısıda yüzde 172, vişnede yüzde 99,5, şeftalide yüzde 89, erikte yüzde 49,6 oldu." ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin, taş çekirdekli meyvelerin hepsinde üretimi çok daha artırma potansiyeli bulunduğuna işaret eden Bayraktar, "Kuru kayısı ve kirazdaki önemli ihracat imkanını daha çok geliştirebilir, şeftali, vişne ve erikte de üretim ve ihracat potansiyelimizi zorlayabiliriz." değerlendirmesinde bulundu.

-Yapılması gerekenler

Kayısı üretiminde ilkbahar geç donlarının üretime darbe vurduğunu, bu donlardan etkilenmeyecek geç çiçeklenen çeşitlerle bahçe tesisi kurulması ve dona karşı tedbir alınması gerektiğini belirten Bayraktar, üreticilerimizin mağduriyete uğramamaları için sigortalarını yaptırmalarının çok önemli olduğunu vurguladı.

Kayısı, kiraz, vişne, şeftali, eriğin, birim değeri yüksek ürünler ve Türkiye ile üreticinin çok önemli gelir kaynakları olduğuna dikkati çeken Bayraktar, bu ürünlerde belli bir fiyat istikrarının sağlanması gerektiğini kaydetti.

Çiftçinin düzenli bir gelire kavuşmasının önemine değinen Bayraktar, üreticinin zarar etmesinin de önlemesi gerektiğinin altını çizdi.

Bayraktar, "Özellikle dünyayı kuru kayısıyla besleyen Türkiye'nin bu ürüne özel bir önem vermesi, kayısıda hastalığa dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesi gerekmektedir. Kirazda aşırı yağışlar meyvede çatlamaya neden olmaktadır. Bu zararın sigorta kapsamına alınması çok yerinde bir karar olmuştur. 5 meyvede de ürün işlenmesinde, üretici sanayicinin insafına terk edilmemeli, üretici örgütlenmesi sağlanmalıdır. Rekabet için maliyetleri düşürecek önlemler alınmalıdır. Mevcut dış pazarlar elde tutulmalı, yeni pazarlar bulunmalıdır." ifadelerini kullandı.