98 Yıl Sonra Paskalya Bayramı

Ermeni Cemaatinin Ortadoğu'daki en büyük kilisesi konumunda bulunan ve restore edilerek ibadete açılan Diyarbakır'daki Surp Gragos Ermeni Kilisesinde, Paskalya bayramı ilk kez 98 yıl aradan sonra çan sesi ile kutlanmaya başlandı. 1915 yılında cami minarelerinden yüksek olduğu gerekçesiyle top atışları ile yakılan ve geçen yıl Rusya'dan özel olarak yaptırılıp yerine katılan çan sesi ile kiliseye giren Ermeni cemaati üyeleri, Papaz olmadığı için ayin yapamadılar, bayramı küçük bir dua okuyarak renkli yumurtalar ve çörek dağıtarak kutladılar. Kilise yönetim kurulu üyesi Kervork Çalış, İstanbul'daki Patrikhaneden Paskalya bayramı için din adamı istediklerini ancak, 1 hafta sonra gönderilebileceği cevabını aldıkları için kutlamayı bugün küçük bir dua okuyarak gerçekleştirdiklerini söyledi.

ÇAN VAR, PAPAZ YOK

Diyarbakır'da yaklaşık 30 yıl kullanılmadığı için yıkılmaya yüz tutan ve 3 milyon 200 bin dolarlık bir maliyet ile yeniden onarılarak ibatede açılan Ermeni Surp Gragos Kilisesinde bugün Paskalya bayramı kutlandı. 1915 yılında cami minarelerinden yüksek olduğu gerekçesiyle top atışları ile yakılan ve onarım kapsamında 97 yıl aradan sonra geçen yıl Rusya'dan özel olarak yaptırılarak yerine takılan Soğan başlı bronz çan, 98 yıl aradan sonra ilk kez Paskalya bayramı için çalındı. Çan'ın çalınması ile Paskalya kutlaması için Diyarbakır'a gelen Ermeni cemaati ve kutlamaya davet edilen edilenler, kiliseye girdi. Kiliseye girenler önce dilek için mum yaktılar. Daha sonra Kilise yönetim kurulu üyesi Kevork Çalış, bir grup cemaat üyesi ile küçük bir dua yaptı. Çalış, Papaz olmadığından Paskalya bayramı için kutlama ayini yapamayacaklarını belirterek, sadece küçük bir dua edeceklerini söyledi. Okunan duadan sonra Kiliseden dışarı çıkarak Paskalya bayramı için hazırlanan renkli yumurtalar ve çörekler dağıtıldı. Dilek dilenip saklanması gereken yumurtaları alan bazı kişilerin tokuşturarak kırdığı görüldü. Din adamı bulunmaması nedeniyle ilk kez çanın çalması ile başlayan Paskalya bayramı kutlaması ise kısa sürdü. Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi Yönetim Kurulu üyesi Kevork Çalış, küçük bir dua okuyarak Paskalya bayramı kutladıklarını belirterek, "Çünkü din adamımız yok. Bu eksiklikten dolayı bu şekilde bir kutlama yaptık. Patrikhanemizden izin aldık. Bize 1 haftayı beklemiyorsanız dua okuyun dediler. 1 hafta bekleseydik Patrikhane Papaz gönderecekti. Şu anda İstanbul'da bütün kiliselerde papazlar var, burada yok, Papaz eksikliği var. Kadro tamamlanırsa buraya da atama yapacaklardır. Çan takıldıktan sonra ilk kez Paskalya kutlaması yapılıyor. Geçen yıl yaptık ama çanımız yoktu, ama bu yıl ilk kez çan ile yaptık. Daha güzel oldu"dedi.

"GERİ DÖNÜŞ İÇİN ZİHNİYETİN KIRILMASI LAZIMDIR"

Kevork Çalış, Ermeni cemaatinin Diyarbakır'a geri dönmesi için bir zihniyet kırılması gerektiğini belirterek, "1860'larda yapılan nüfus sayımında Diyarbakır'da 9 bin 500 müslüman, 7 bin 500 Ermeni varmış. Kalabalık bir cemaat varmış, keşke dönseler çok iyi olur. Ama, bir zihniyet kırılması olması gerekir. Bazı arkadaşları güzel demeç veriyorlar ama genel zihniyet halkta öyle değildir. Keşke olsa. Zihniyet kırılsa da keşke buraya gelseler hep birlikte o nostaljiyi yaşasak. Kimle konuşsam herkes hasret ile o günleri anıyor. Nerdesiniz, gelin diyorlar. Her şeyden önce bir zihniyet sorunu var ve bu zihniyet sorunu hal edilirse çoğu geri gelir"diye konuştu.

KİLİSENİN TARİHİ

Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi 1376 yılında yapılmış. Merkez Tarihi Sur İlçesi'nde Ermenilerin yoğun yaşadığı Fatihpaşa Mahallesi'ndeki Kilise, 27 Mayıs 1915 yılında çıkarılan, 'Tehcir Kanunu'na kadar Ermeniler tarafından kullanıldı. 1'inci Dünya Savaşı sırasında karargah olarak kullanılan kilise, daha sonra ise Sümerbank'ın pamuk deposu olarak işlev gördü. 1960 yılından itibaren tekrar ibadete açılan 3 bin metrekarelik alan üzerindeki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, özellikle 1980 yılından Ermeniler'in batı illeri ve Avrupa ülkelerine çeşitli nedenlerle göç etmesi sonucu terk edildi. Cemaati olmadığı için ayin yapılmayan ve zaman zaman hırsızlık olaylarının görüldüğü kilisenin, bakımsızlık nedeniyle bazı yerleri çöktü ve kulanılamaz hale geldi. Yapılan restorasyon ile kilise yeniden ibadete açıldı.