Anadolu'nun Mumyaları

Ölümden sonra bedeni koruma düşüncesinin ürünü olarak ortaya çıkan mumyalama tekniği, tarihi devirler içinde birçok ulus tarafından kullanıldı. Anadolu mumyaları ise farklı özelliklerle keşfedilmeyi bekliyor.

İlk ve Ortaçağ boyunca pek çok ulusta, ruhun öteki dünyada yaşamını sürdürebilmesi için bedenin korunması düşüncesiyle ölülerini mumyalanmaları yaygın bir gelenekti.

Günümüzde mumya denilince akla ilk Mısır ve firavunlar gelse de Anadolu sahip olduğu mumyalar ile önemli bir turizm potansiyeline sahip bulunuyor. Ölümden sonra bedeni koruma düşüncesinin ürünü olan Anadolu mumyaları, gerek yaşadıkları kültür dönemi, gerekse koruma yöntemleriyle bir gizeme sahip bulunuyor.

Kapadokya bölgesindeki Aksaray ve Niğde çocuk ve kedi mumyaları ile dikkat çekerken, Amasya'da ise şehzade mumyaları bulunuyor. Kapadokya bölgesi, dünyanın dört bir tarafından milyonlarca turisti kendisine çekerken, bölgedeki müzelerde bulunan mumyalar ise peribacaları, yeraltı şehirleri, vadiler ve balon turlarının gölgesinde kalıyor.

Aksaray'da Çanlı Kilise ve Ihlara Vadisi'nde bulunan 17 mumya, Aksaray ve Niğde müzelerinde sergileniyor. Kaçak kazılara yönelik yapılan operasyonlar, satın alma ve kazılarla elde edilen, 10 ve 13. yüzyıllara tarihlenen mumyalar, çeşitli dönemlerde yaşamış din adamları, rahip ve rahibelere ait.

Müzelerde mumyalarla beraber ele geçen boncuklar, kolye taneleri, ketenle dokunmuş işlemeli giysi parçaları ile Doğu Roma dönemine ait takılar ve kandiller gibi günlük hayatta kullanılan eşyalar sergileniyor.

11 bin yıllık tarih ve kültür birikimine ev sahipliği yapan Aksaray Müzesi'ndeki Mumyalar Salonu'nda 10 yetişkin ve çocuk mumyası ile 2 kedi mumyası bulunuyor. Mısır'da kedi kafalı tanrıça "Bast" adına kedilerin mumyalanması işlemi yapılırken, bu gelenek Mısır'dan Anadolu'ya devam etmiş, Çanlı Kilise ve Ihlara Vadisi'nde de kedi mumyalanmış.

Niğde Müzesi'nde ise Ihlara Vadisi'nde bulunan ve milattan sonra 10. yüzyıla ait Rahibe Mumyası ile Çanlı Kilise kaçak kazısı sonucunda bulunan, 13. yüzyıla tarihlenen 4 adet çocuk mumyası sergileniyor.

DÜNYADA İÇ ORGANLARIYLA MUMYALANAN MUMYALAR AMASYA'DA

Dünyada iç organlarıyla birlikte mumyalanan tek örnekler, Amasya'daki İlhanlı soylularıdır. Mumyalar gerek yaşadıkları dönem, gerekse koruma yöntemleriyle benzersizdir. Mumyaların bir başka özelliği ise Müslümanlara ait olmasıdır. Amasya Müzesi'de 4'ü yetişkin, 4'ü çocuk 8 mumya bulunuyor. Mumyaların Anadolu Nazırı Şehzade Cumudar, Amasya Emiri İşbuğa Noyin, Amasya'da hükmetmiş olan İzzettin Mehmet Pervane Bey, eşi ve iki çocuğuna ait olduğu belirtiliyor.