Bosna Hersek'in Yeri AB'dir"

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Mladen İvanic, "AB ile yakınlaşmamız bize büyük avantaj sağlayacaktır. Bosna Hersek'in yerinin AB olduğuna eminim." dedi.

İvanic, başkent Saraybosna'daki Boşnak Enstitüsünde Uluslararası Nizami Gencevi Merkezi tarafından düzenlenen ve bölge ülkelerinden eski devlet başkanları ile bakanların da katıldığı 9. Üst Düzey Toplantı'nın açılışında konuştu.

Savaştan 20 yıl sonra bugün Bosna Hersek'teki barış ve istikrarın iyi olarak nitelendirilemeyecek durumda olduğunu belirten İvanic, ülkedeki savaşı sona erdiren Dayton Barış Antlaşması'na ilişkin halen iki tez bulunduğundan söz etti.

İvanic, Dayton'a ilişkin ilk tezin "antlaşmanın Bosna Hersek için çözüm ürettiği ve barışı sağladığı" olduğunu dile getirerek, ikinci tezin de "barışı sağlamasına rağmen antlaşmanın ülkenin normal işlevlerini yerine getirmesi için gereken çözüme ulaştırmadığı" yönünde olduğunu aktardı.

Bu iki tez arasında bir çatışmanın söz konusu olduğunu dile getiren İvanic, "Yine de gerçekçi olmak gerekirse dünyada yaşadığı büyük bir savaştan sadece 21 yıl sonra, Bosna Hersek'teki gibi bir barış ortamının sağlandığı başka bir örnek yoktur. Dünyada savaş atmosferinden bu kadar çabuk kurtulan bir ülke daha bilmiyorum." ifadelerini kullandı.

İvanic, Bosna Hersek'teki barış ve istikrarın yetersiz olduğuna değinerek, "Ne siyasi ne de ekonomik durumumuz iyi olarak nitelendirilebilir. Ancak az önce belirttiğim hususu unutmamalıyız. Önemli olan savaştan 21 yıl sonra barış içinde, çatışmanın olmadığı bir ortamda yaşıyor olmamızdır." dedi.

Dayton'un iyi bir çözüm olmadığını ancak dönemin şartlarına uygun bir çözüm olduğunu aktaran İvanic, "(O dönemde) Ülkelerin sorunu aynıydı. Savaşı nasıl sonlandıracaklarını düşünüyorlardı." diye konuştu.

İvanic, Bosna Hersek'in AB'ye tam üye olarak "tecrit alanı" olmaktan kurtulacağını vurgulayarak, "Geçmiş bize, ortak bir istek ve çıkar olması durumunda değişikliğin mümkün olduğunu gösterdi. Uzlaşmaya hazır olduğumuzu göstermezsek, ülke çok büyük sıkıntılarla karşı karşıya kalabilir. Bu sıkıntıları dışarıdan birinin gidermesini beklemek gerçek dışı bir durum olur. AB ile yakınlaşmamız bize büyük avantaj sağlayacaktır. Bosna Hersek'in yerinin AB olduğuna eminim." ifadelerini kullandı.

"AB, bir barış projesidir"

Toplantıya katılan eski Hırvatistan Cumhurbaşkanı İvo Josipovic de Güneydoğu Avrupa ülkelerinin AB'ye üye olmasıyla bölgede barışın hakim olabileceğini kaydederek, "Hiç kimse bizim için bir şey yapamaz. Biz kendimiz için çalışmak zorundayız. Her ülke kendi gelişimi ve geleceğinden sorumludur. Dostlarınız ve müttefikleriniz size ancak yardım etmek için vardır." diye konuştu.

AB'yi "barış projesi" olarak nitelendiren Josipovic, Güneydoğu Avrupa ülkelerinin AB'ye girmesinin, yalnızca barışın sağlanması açısından değil, aynı zamanda bölgenin kaderini belirlemek açısından da önemli olduğunu söyledi.

"Batı Balkan ülkeleri AB'nin parçası olmalı"

Toplantıya katılan Türkiye'nin eski dışişleri bakanlarından Hikmet Çetin ise başarılı çalışmaları dolayısıyla Uluslararası Nizami Gencevi Merkezini tebrik ederek, faaliyet gösterdikleri süre içinde Azerbaycan'da zirve, ülke dışında da konferans düzenlemeyi başardıklarını söyledi.

Savaş döneminde de ziyaret ettiği Bosna Hersek'i yakından tanıdığını belirten Çetin, "Bu ülkenin kara günlerine şahit oldum. Yaşananlardan sonra burada artık kan dökülmediğini görmek beni çok mutlu ediyor." dedi.

Çetin, Balkanlar'da ve Bosna Hersek'te hala sorunlar olduğunu kaydederek, Dayton'un ne Bosna Hersek'te ne de Balkanlar'da sürekli barış ve güvenliği sağlayabildiğine işaret etti.

AB'nin özellikle Brexit sonrası bir krizle karşı karşıya olduğuna dikkati çeken Çetin, "Bu anlamda, AB'nin Suriye ve Ukrayna gibi bazı sorunları göz ardı ettiğini düşünüyorum. Aynı şekilde, Balkanlar'daki bazı sıkıntıları da çözmeyi başaramadılar. Bölgede barışı ve istikrarı sağlaması gereken AB'dir. Batı Balkan ülkeleri AB'nin bir parçası olmalıdır." şeklinde konuştu.

Azerbaycan Diaspora Bakanı Nazim İbrahimov da yerel veya küresel bazda ortaya çıkan tüm anlaşmazlıkların diyalogla çözülmesi gerektiğini vurgulayarak, bugünkü toplantının diyalog ve anlayış platformu haline gelmesini istediğini dile getirdi.

Toplantıya ayrıca Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Hırvat üyesi Dragan Covic, eski Sırbistan Cumhurbaşkanı Boris Tadic ve eski Bosna Hersek Dışişleri Bakanı Zlatko Lagumdzija da katıldı.

İki gün sürecek etkinlik kapsamında, "20 yıl sonra Dayton Barış Antlaşması", "Balkanlar için bir Avrupa geleceği var mı?", "Çok kültürlülüğü Avrupa'ya geri getirmek" ve "Dünyanın nasıl bir Avrupa'ya ihtiyacı var" konulu paneller düzenlenecek.