Çin'den Filipinler'e Tepki

Çin, Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Tahkim Mahkemesi'nin Filipinler'in başvurusu üzerine Güney Çin Denizi'ndeki tartışmalarla ilgili davayı görmeye başlaması üzerine Manila yönetimini eleştirdi.

Şinhua ajansının haberine göre, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hong Ley, rutin basın toplantısında Filipinler tarafından tek taraflı açılan davanın tartışmaları çözmeyeceğini belirterek davayı "hukuk çerçevesinde siyasi provokasyon" olarak niteledi.

Filipinler'in talebiyle kurulan hakem heyetinin yetkisi bulunmadığını kaydeden Hong, ülkesinin Filipinler'in tek taraflı başlattığı tahkim sürecini kabul etmediğini, sürece dahil olmayacağını belirtti.

Filipinler ve Tahkim Mahkemesi'nin tutumunun BM Anlaşması ve BM Deniz Hukuku Sözleşmesi'nin (UNCLOS) ihlali anlamına geldiğine işaret eden Hong, Filipinler'in, Çin'in sahip olduğu egemenlik hakkını ve çıkarlarını inkar etmesinin fayda getirmeyecek bir çaba olduğunu savundu.

BM Daimi Tahkim Mahkemesi, Filipinler'in 2013'te yaptığı başvuruyu değerlendirmiş ve 31 Ekim'de davayı görmeyi kabul etmişti. Son kararın 2016'da verileceğini açıklayan mahkeme, 151 sayfalık gerekçeli kararında Çin'in, Filipinler'in başvurusunun mahkemenin görev alanı dışında olduğu iddialarını da reddetmişti.

Filipinler, mahkemenin kararını memnuniyetle karşılamıştı.

Petrol, doğalgaz ve balıkçılık açısından zengin kaynaklara sahip Güney Çin Denizi'ndeki ada ve adacıklar, Tayvan, Çin, Brunei, Malezya, Vietnam ve Filipinler arasında uzun süredir tartışma konusu. Çin, Güney Çin Denizi'nin tamamı üzerinde hak iddia ediyor.

Mahkemeye yaptığı başvuruda bölgedeki adacıkların kime ait olduğu tartışmasını gündeme getirmeyen Filipinler, mahkemeden bunların adacık değil, "kayalıklar" olduğunu açıklamasını talep etmişti. Hem Çin'in hem de Filipinler'in taraf olduğu UNCLOS'a göre insanların oturmasına elverişli olmayan veya kendilerine özgü ekonomik yaşamı olmayan kayalıkların münhasır ekonomik bölgeleri veya kıta sahanlıkları bulunmuyor.