Çocuklara Yönelik Suçlarda Caydırıcılık

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam, cinsel saldırı, cinsel istismar kapsamına girebilecek bütün suçların tek tek incelendiğini, her birinin cezasının neredeyse yarı yarıya ya da bir kat yükseltildiğini belirterek, "İstismara uğrayan çocuk, 'Ruh sağlığını kaybetmiş midir, kaybetmemiş midir?' muayenelerini tamamen çıkardık. Kanunda şöyle bir peşin hüküm var artık; 'Bu tür bir istismara maruz kalan kimse ruh sağlığını kaybetmiştir'. Her şey bundan sonra başlıyor. Dolayısıyla Adli Tıp kapılarında sürünme ortadan kalkacak" dedi.

İslam, son dönemde gündeme gelen çocuk istismarı, çocuk cinayetleri ve bakanlığın bu konudaki çalışmalarını konuşmak üzere bazı köşe yazarlarıyla basına kapalı toplantıda bir araya geldi.

Bakan İslam, toplantının açılışında, bakanlığın temel yaklaşımını "Sadece kurum bakımında olan çocuklar değil, ailesinin yanında olan çocukların da bakanlığın ilgi alanı içerisinde bulunması ve devletin bütün çocukların kendilerini güvende hissedecekleri bir ortamda yaşamalarını sağlaması" şeklinde açıkladı.

Olumsuz birtakım olaylar gerçekleşmeden önce caydırıcı tedbirlerin alınması halinde, olayların sayısının azalacağını düşündüklerini dile getiren İslam, "Çabuk sonuç alınabilecek tedbirler üzerinde öncelikle yoğunlaşmaya çalışıyoruz. Ailelerimizin ve çocuklarımızın bilinçlendirilmesinin çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu konuda çok ciddi boşluklarımız var. Çok fazla çalışmadığımız bir konu gibi görünüyor bana. Aynı zamanda da Türkiye'de bir panik ortamı yaratmamamız lazım" diye konuştu.

İslam, İçişleri, Adalet, Milli Eğitim ile Aile ve Sosyal Politikalar bakanlıkları olarak çalışmalarını sürdürdüklerini belirterek, bakanlık bünyesinde yasaları nasıl dönüştürebileceklerine, eylem planlarına ve aile eğitimlerine baktıklarını ve bunlarla ilgili revizyonları yaptıklarını anlattı.

Eğitim çalışmalarına hız verdiklerini ve bu alanda Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yapılması gerektiğini gördüklerini ifade eden İslam, şöyle devam etti:

"Kreş, anaokulu ve ilkokullarda bilinçlendirme programları düzenleyeceğiz. MEB müfredatındaki konuyla ilgili eğitimleri tekrar gözden geçireceğiz. Onlarla tekrar bu çalışmalara başladık ve bunları yaygınlaştıracağız. Her yıl, her sınıfta sürekli bu eğitimler yapılacak. Bu derslerin içinde, 'Yabancıların talep ve önerilerine bir çocuk nasıl tepki verecek?', 'Çocuk bir yabancıyla karşılaştığında nasıl davranacak?', 'Akran istismarına nasıl karşı koyacak?' gibi başlıklar bulunuyor."

İslam, Çocuk Erken Tanı ve Uyarı Sistemi'nin (ÇETUS) bu yıl bitirilmesine gayret edeceklerini vurgulayarak, kamudaki bilgilerin bir program üzerinde birleştirilmesi ve risk altındaki çocukların henüz risk gerçekleşmeden veya çocuk çok büyük hasar almadan tespit edilmesi ve çocuklara bir an önce ulaşılmasını öngören ÇETUS'u hızlandıracaklarını kaydetti.

"Faile bazı hak yoksunlukları da getiriliyor"

Ayşenur İslam, "cinsel saldırı ve cinsel istismar suçlarıyla ilgili yasal değişiklikler" üzerinde çalıştıklarını belirterek, taslağa ilişkin şu bilgileri verdi:

"Cinsel saldırı, cinsel istismar kapsamına girebilecek bütün suçlar tek tek incelendi. Her birinin cezası neredeyse yarı yarıya ya da bir katı yükseltildi. Bazı suçlarda üst had, alt had haline getirildi. Örneğin, mevcut sistemde bir suçta '5 yıldan 15 yıla kadar yargılanır' diye bir hüküm var. Bu, 15 yıldan başlatılarak yükseltilmesine kadar gidildi. Henüz meclise sevk edilmedi. Had ceza, ağırlaştırılmış müebbet. Ama asıl önemlisi, kanunda infaz süreleri değiştirildi. Cezaların artırılmasının iki önemi var. Birincisi, kamu vicdanını rahatlatması. Asıl önemlisi, caydırıcılık yönü.

İstismara uğrayan çocuk, 'Ruh sağlığını kaybetmiş midir, kaybetmemiş midir?' muayenelerini tamamen çıkardık. Kanunda şöyle bir peşin hüküm var artık; 'Bu tür bir istismara maruz kalan kimse ruh sağlığını kaybetmiştir'. Her şey bundan sonra başlıyor. Dolayısıyla Adli Tıp kapılarında sürünme ortadan kalkacak. Faile bazı hak yoksunlukları da getiriliyor; mağdurun bulunduğu yere yaklaşamama, çocuk tacizcisiyle çocuklarla ilgili meslekleri icra edememe, çocukların bulunduğu mekanlara yaklaşamama gibi."

"Evlenme yaşına ulaşmış kişilerin zorla evlendirilmesinin suç sayılması"nın bakanlık olarak istedikleri bir kanun maddesi olduğunun altını çizen İslam, bu konuda henüz uzlaşılmadığını söyledi.

İslam, hazırlanan taslakta, aile içi cinsel ilişkinin ceza kanununda tanımlandığına dikkati çekerek, "Veli, vasi, koruyucu, akraba, kayın, hısım ve benzeri kimselerin, ayrıca kamu görevinin veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıklardan faydalanarak taciz ya da tecavüz suçu işleyen kişilerin daha şiddetli cezalandırılması gündeme geldi. Mevcut yasalarda bu hiç tanımlanmış değil veya 3 ay cezası var" diye konuştu.

- "Yasa taslağı bütünüyle hazır denilebilir"

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı İslam, toplantı sonrası AA muhabirine yaptığı açıklamada, köşe yazarlarına, son zamanlarda çok fazla gündemde olan ve sayısı da artış gösteren çocuklara karşı şiddet uygulamaları, çocuk cinayetleri, çocuk taciz vakaları üzerinde bakanlığın diğer paydaşlarıyla neler yaptığını anlattıklarını aktardı.

Köşe yazarlarından, bu konuların gündemde tutulmasını istediklerini ifade eden İslam, şöyle devam etti:

"Medyayla ilgili sorunlar var mı?' konusunu tartıştık. Medyayla ilgili tartışmada kullanabileceğimiz, bize yol gösterebilecek konular ortaya atıldı. Türkiye'de medya dilinin yanlış ve batı örneklerinden çok farklı olduğu, medya dilinin bu tür olaylarda adeta teşvik edici, yol gösterici olduğu konusunda aşağı yukarı fikir birliği var köşe yazarlarımız arasında. Medya, hem çok dikkatli bir dil kullanmalı hem de bu konuları ele alırken kamu yararını, çocukların yüksek menfaatini gözetmeli."

İslam, önleyici tedbirlerin, yasal mevzuatın ve eğitim programlarının revize edilmesi üzerinde yoğunlaştığını dile getirerek, "Yasa taslağı bütünüyle hazır denilebilir. Üzerinde çok uzun zamandır çalışılmış. Ben de bakanlık görevinden önce bu taslakla ilgili çalışmış milletvekillerinden biriyim. 3-4 yıl önce gündeme getirilmiş bir kanun teklifidir başlangıcı itibarıyla. Bakan olduktan sonra ben, evveliyatını bildiğim için tekrar sayın Adalet Bakanımızla konuyu çalışmayı arzu ettim, birlikte çalıştık" diye konuştu. - İstanbul