Edirne Sarayı'nda kazılar devam ediyor

Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul'un fethinin planının yapıldığı, Fatih ve Kanuni Sultan Süleyman gibi padişahlara ev sahipliği yapan Edirne Sarayı (Saray-ı Cedide-i Amire) kazıları devam ediyor.

Trakya Üniversitesi ve Edirne Müzesi iş birliğinde gerçekleşen kazı çalışmalarıyla sarayın toprak altında kalan kısımlarının gün yüzüne çıkarılması ve aslına uygun şekilde ayağa kaldırılması amaçlanıyor. Kalabalık bir ekiple sürdürülen kazı çalışmaları, saray duvarlarının bulunduğu bölgede devam ediyor.

Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Edirne Sarayı'nın Osmanlı saray mimarisinin en önemli örneklerinden biri olduğunu söyledi. Sarayın en az Selimiye Camisi kadar değerli olduğunu anlatan Tabakoğlu, Edirne ve sarayın Osmanlı düşünce sistemini, mimarisini ve anlayışını derinlemesine yansıttığını dile getirdi.

"İstanbul'u fetheden ruh burada yatıyor"

Edirne Sarayı'nın gün yüzüne çıkarılmasının tarihe ışık tutacağını ifade eden Prof. Dr. Tabakoğlu, şöyle konuştu:

"Temeli 2. Murat döneminde atılıyor ve 1457 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından tamamlanıyor. Çok önemli yapıları ve sanat eserlerini barındıran bir saray. Şu anda bunların birçoğu toprağın altında ama biliyoruz ki toprağın altındakiler sadece duvarlar değil. Bizi bir beylikten imparatorluğa getiren, Balkanları ve İstanbul'u fetheden ruh burada yatıyor. Bu yapıları ortaya çıkardığımızda o zamanki ruh, bizi biz eden anlayış ortaya çıkacak. Fatih'in muhteşem dönemini Yavuz'u ve Kanuni'yi yaşayan bu topraklar, imparatorluğun son döneminde dört işgal yaşadı. Bu toprak aynı zamanda bu acıları bağrında bulunduruyor. Burayı tekrar ayağa kaldırarak bu acıları da biraz olsun dindirebilmiş oluruz. Üniversite olarak geçen yıl Kültür ve Turizm Bakanlığıyla ortaklaşa kazıları tekrar başlattık. Kazıların 12 ay devam etmesi için başvurumuzu yaptık ve bakanımıza da ilettik."

Edirne Sarayı

Tunca Nehri kenarına kurulan Edirne Sarayı'nın yapımına, 2. Murat'ın emriyle 1450 yılında başlandı. Topkapı Sarayı'na benzer bir yerleşim planına sahip Edirne Sarayı, büyük meydanlar etrafında konumlanan değişik işlevli yapılarıyla Türk saray mimarisinin genel karakterini yansıtıyor.

İnşasının ardından Osmanlı-Rus Savaşı, Balkan Savaşı gibi pek çok önemli olaya tanıklık eden saray, Osmanlı-Rus Savaşı'nda önemli oranda tahrip edildi. Savaş sırasında cephanelik olarak kullanılan saray, Edirne'nin istila edileceği ve cephanenin Rusların eline geçebileceği düşüncesiyle dönemin Edirne Valisi Cemil Paşa'nın emriyle havaya uçuruldu.

Saraydan bugüne, mutfağı, Babüssade, Cihannüma Kasrı, Kum Kasrı Hamamı, Fatih Köprüsü, Adalet Kasrı, Kanuni Köprüsü, Su Maksemi, Şehabeddin Paşa Köprüsü, Namazgahlı Çeşmesi, Av Köşkü gibi yapıları ulaşabildi.

Osmanlı dönemi kanalizasyon sistemi, saray mutfağına ait araç gereçlerin yanı sıra Hürrem Sultan'ın kullandığı parfüm şişelerinin de bulunduğu Edirne Sarayı kazı alanının, ören yerine dönüştürülerek koruma altına alınması çalışmaları da sürüyor.