Fas'ta "Egdim İzik" Olayları Davası

Fas'ta 2010 yılında, "Egdim İzik Kampı" oluşturan halkın hükümeti protestosu sırasında 11 emniyet görevlisi ve polis kurşunuyla 3 eylemcinin ölümüne ilişkin, 2013'te çeşitli hapis cezalarına çarptırılan 23 sanığın yeniden yargılandığı davada duruşma ertelendi.

Başkent Rabat yakınında yer alan Sela kentindeki Temyiz Mahkemesi'nde görülen duruşmada, mahkeme başkanı Yusuf el-Alkavi, Aralık ayında görülen ilk duruşmaya da sağlık nedenlerinden dolayı gelemeyen sanıklardan Muhammed el-Eyyubi'nin dosyasını ayırmaya ve duruşmaya yarın devam edilmesine karar verdi.

Yerli ve yabancı bir çok hukukçu ve insan hakları aktivistinin takip ettiği davada, duruşma devam ederken mahkeme başkanı Alkavi, kışkırtıcı davranışlarda bulunduğu gerekçesiyle Fransız Avukat Jozef Briham'ı mahkeme salonundan çıkartmıştı.

Mahkemede yakınları yargılanan aileler ve Egdim İzik olayında hayatını kaybeden güvenlik güçlerinin aileleri ayrı ayrı sloganlar atarak gösteri yaptı.

Hükümlü yakınları bir an önce yargılanan 23 kişinin serbest kalmasını isterken, mağdur yakınları daha önce verilen cezaların yeterli olmadığı gerekçesiyle eylem yaptı.

-Egdim İzik Kampı protestosu ve mahkeme süreci

Fas'ın Batı Sahra bölgesinde, El-Ayun kenti yakınında 30 çadırın kurulmasıyla 2010'da oluşturulan Egdim İzik Kampı'nda yerel halk iş, konut ve sosyal haklar talebiyle hükümeti protesto etti. Kısa sürede 6 bin çadır ve 20 bin kişilik bir halk kitlesinin toplanmasına sebep olan protestolara, güvenlik güçleri müdahale etti. Müdahale sonucu emniyet güçlerine mensup 11 kişi hayatını kaybederken, 3 eylemci polis kurşunuyla öldü. Yüzlerce kişinin yaralandığı olaylarda gözaltına alınan onlarca kişi Fas Askeri Mahkemesinde yargılandı. 2013 yılında tamamlanan yargı süreci sonunda 23 sanıktan 9'u müebbet, 14'ü ise 10 ila 15 yıl arasında değişen hapis cezasına çarptırıldı. 2015 yılında askeri kanunda yapılan değişiklikten sonra sanıkların talebi üzerine davanın tekrar görülmesi kararı alındı. 26 Aralık'ta ilk duruşması yapılan dava 23 Ocak tarihine ertelenmişti.

-Batı Sahra sorunu

Fas'ın 1975'te eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından, Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ve Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik devam ediyor. Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.

Polisario Cephesi, 1991'de Birleşmiş Milletler'in ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.