Fas'ta Selefilerle Mücadele

Paris'te yaşanan olayların ardından yeniden dünya gündemine oturan radikal gruplar, Fas yönetiminin uzun yıllardır Selefilere yönelik politikalarını da sorgulamasına neden oldu.

Fas Kralı 6. Muhammed'in, geçen perşembe "Yeşil Yürüyüş" olarak adlandırılan Batı Sahra'nın Fas işgalinden kurtuluşunun 40. yıl dönümü münasebetiyle, aralarında terör suçundan hüküm giymiş 37 kişinin de bulunduğu 4 bin 215 kişiyi affetmesi, ülkede eskiden beri var olan ve yönetimle Selefiler arasında diyalog kurulması konusunu yeniden gündeme getirdi.

Faslı uzmanlar ise Fas yönetimi ile Selefiler arasında diyalog kurulması ve topluma entegre edilmeleri durumunda ülkedeki diğer radikal grupların da ılımlı hale geleceği ve demokratik sürece dahil olacağı görüşünü savundu.

AA muhabirine konuşan İslami hareketler konusunda araştırmacı İdris el-Kusuri, diyalog konusunda hem Fas yönetimine hem de Selefilere çağrıda bulundu. Kusuri, "Hapishaneler bir intikam aracı değil yasa dışı işlere karışanların cezalandırıldığı yerlerdir. Bu nedenle Selefi tutuklularla alakalı olarak geçmişe sünger çekilmesi, tutuklu bulunan Selefilerin de düşüncelerini değiştirme ve toplumun iyi ya da kötü yanlarıyla barışçıl yollarla mücadele etme iradesini göstermesi gerekiyor" dedi.

Fas'ın terörle mücadele planı kapsamında reform ve bazı Selefilerin serbest bırakılması yoluna gittiğini belirten Kusuri, "Uzlaşı çalışmalarının başarıya ulaşması için ilk olarak Selefilerin, fikirlerini değiştirmeleri gerektiğine kani olmaları, ikinci olarak ise topluma kazandırılmaları gerekiyor. Bunun gerçekleşmesi, onların fikirlerinin çoğunun değişmesini sağlayacaktır" diye konuştu.

Şiddet eğiliminin sebepleri

Serbest bırakılan bazı kişilerin topluma entegre olmadıkları zaman çatışma alanlarına yöneldiklerine dikkati çeken Kusuri, bunu tetikleyen iç ve dış sebepler hakkında şunları söyledi:

"Batı'nın İslam ülkelerine baskı uygulaması, Müslümanların kutsal değerleri ve mekanlarına saldırılarda bulunulması, Irak ve diğer Arap ülkelerinde yaşanan zulüm, bu gençlerin radikal ve şiddet eğilimli olmasına neden oluyor. Batı, bir İsrailli öldüğünde dünyayı ayağa kaldırırken onlarca Filistinli yaralandığında kimse kılını bile kıpırdatmıyor. Ülke içinde de dışlanmışlık, işsizlik, ötekileştirme, fırsat eşitsizliği ve haksızlığa uğrayanların seslerini yetkili mercilere duyuramaması şiddet eğilimini artırıyor."

Bir diğer araştırmacı Bilal et-Telidi ise son dönemde Fas yönetimiyle Selefiler arasında görüşmeler olduğunu ancak bu konuda kamuoyuna yeterli bilgi verilmediğini kaydetti. Telidi, son af kararıyla serbest bırakılan Selefi lider Şeyh Hasan el-Hattab'ın da aralarında bulunduğu grupla diyaloğa geçildiğini ve bunların kendi radikal fikirlerini gözden geçirmeyi kabul ettiğini söyledi.

Entegrasyon konusunda, Selefilerin güçsüz bir parti içinde temsil edilmesinin gündeme geldiğini belirten Telidi, Selefilerin bu parti içindeki temsil düzeyinin ve değişimi kabul eden bu grubun hala radikal düşüncelere sahip olan gruplar üzerinde ne derece etkili olacağının büyük önem taşıdığına işaret etti.

Fas'ın Selefilerle mücadelesi

Fas'ta 2012 Şubat ayında 3 Selefi şeyhi serbest bırakılmış, Ebu Hafs lakablı Muhammed Refiki, Haziran 2013'te Nahda ve Fazilet Partisi'ne katılmıştı.

Fas'ın Kazablanka kentinde 16 Mayıs 2003'te meydana gelen ve 45 kişinin öldüğü saldırılar sonrasında yönetim Selefi akıma mensup oldukları suçlamasıyla yüzlerce kişiyi tutuklamış ve "terörle mücadele kanunu" kapsamında yargılamıştı. Fas yönetimi, 25 Mart 2011'de tutukluların temsilcileriyle yapılan görüşmeler sonrasında bu kişilerin peyderpey serbest bırakılması konusunda anlaşmış ve bu anlaşma sonrasında bazıları serbest bırakılmıştı.

Fas Hapishaneler Kurumu verilerine göre Fas hapishanelerinde halen 888 terör suçlusu bulunuyor. İçişleri Bakanlığı raporlarına göre ise 719'u DAEŞ bünyesinde olmak üzere bin 505 Faslı terör örgütleri saflarında çarpışıyor.