Güney Sudan'da Silahsız Çözüm Arayışı

ALİ ÖZTÜRK/MUHAMMET FARUK ALAGAŞ - Güney Sudan Dışişleri Bakanı Barnaba Marial Benjamin, eski Devlet Başkanı Yardımcısı Riek Machar'ın, Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit'e karşı başlattığı isyanın bitmesi gerektiğini belirterek, hiçbir ön şart olmaksızın barış görüşmelerine başlamak istediklerini kaydetti.

AA muhabirinin telefonla ulaştığı Benjamin, başkent Cuba'da son 4 günün sakin geçtiğini, bölgede günlük hayatın normal seyrinde devam ettiğini ifade etti. İsyancılara liderlik eden Machar'ın, başarısız darbe girişiminden sonra beraber hareket ettiği gruplarla güvenlik güçlerinden kaçtığını kaydetti.

Benjamin, Machar yanlılarının, demokratik seçimlerle yönetime geçmek için yeterli desteği halktan alamayacaklarını bildikleri için bu yola başvurduğunu belirterek, yaşananların siyasi güç mücadelesinin sonucu olduğunu söyledi. Darbe yoluyla yönetime gelecek bir gücün meşru olmayacağına işaret eden Benjamin, "Başta ülkemizde olmak üzere uluslararası toplumda darbe yönetimi kesinlikle kabul görmeyecektir" dedi.

Benjamin, şöyle devam etti:

"Petrol tesislerimizin bulunduğu Unity eyaletinde hükümetimiz kontrolü sağlamış durumda. Burada birkaç küçük sorun yaşıyoruz. Bu durumu da en kısa sürede çözmek için hazırlıklarımızı yapıyoruz. Riek Machar, Unity bölgesinde saklanıyor. Darbe girişimi sorumluları, şu an gözaltındalar ve soruşturmaları yapılıyor. ABD Başkanı Barack Obama'nın gönderdiği delegeleri kabul eden Devlet Başkanı Mayardit, isyancılarla şartsız olarak görüşebileceklerini söyledi. ABD heyetiyle Kenya, Etiyopya, Uganda, Cibuti büyükelçileri, Afrika Birliği Barışı Koruma Gücü Komisyonu temsilcisi ve BM özel temsilcisi buraya geldi ve görüşmede Mayardit, isyancıların lideri Machar ile doğrudan görüşmeyi kabul etti."

"Görüşmelere iki taraf da hazır olmalı"

İki tarafın da görüşmeler için hazır olması gerektiğini vurgulayan Benjamin, ülkedeki siyasi durumun korunmasının hükümetin anayasal zorunluluğu olduğunu kaydetti.

Benjamin, şöyle konuştu:

"Halkımız şu an bu krizin diyalog yoluyla çözülmesini istiyor. Darbe girişiminden tutuklu bulunan siyasilerin durumu barış görüşmelerinde konuşulur. Bu darbe girişiminde tabii ki bundan sorumlu olanların cezalarını çekmeleri gerekir. Eğer Machar'ın görüşmeler için ön istekleri varsa bunları barış görüşmelerinde tartışmak zorundayız. Biz hiçbir ön şart koymadan görüşme yapmak istiyoruz ama onlar önümüze ön şart koyuyorlar. Ön şartlar barış görüşmelerine yardımcı olmuyor. Halkımız için bunları bir kenara bırakarak görüşmelere başlamamız gerekiyor."

Devlet Başkanı Mayardit'in sadece barış istediğini söyleyen Benjamin, çözüme sadece diyalog yoluyla ulaşabileceklerini ifade etti. Birçoğu Nuer kabilesine mensup 200 Güney Sudanlının öldürüldüğü haberlerinin doğru olmadığını belirten Benjamin, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Polis tarafından 200 kişinin öldürüldüğü iddia edilen Cuba'da polis merkezi bile yok. Tek yapmaya çalıştıkları böyle bir katliam iddiasıyla medya üzerinden kaos ortamı oluşturup ülkeyi karışıklığa sevk etmek. Belli bir etnik gruptan 200 kişinin kasıtlı olarak öldürüldüğünü söylüyorlar. Fakat bu doğru değil. Bazı kabilelerden insanların öldürüldüğü doğru. Hükümetimiz bunun arkasındaki güçleri tespit etmeye çalışıyor."

Benjamin, Güney Sudan'ın, geçmişte kabile savaşı yaşayan ve yüzbinlerce kişinin öldüğü Ruanda'ya benzeyen bir durumunun olmadığını, ülkede belli etnik çatışmalar çıktığını fakat bunun Ruanda seviyesine ulaşmayacağını kaydetti.

"Bor şehri de geri alındı"

Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit, 16 Aralık Pazartesi günü yaptığı açıklamada, ülkede başarısız darbe girişimi olduğunu belirtmiş ve temmuz ayında görevden aldığı yardımcısı Riek Machar'ın darbe teşebbüsünün arkasında olduğunu savunmuştu. Bunun ardından çok sayıda siyasi ve üst rütbeli asker gözaltına alınmış, çıkan şiddet olayları nedeniyle ülkede olağanüstü hal ilan edilmişti.

Öte yandan, Güney Sudan ordusu, dün akşam yaptığı yazılı açıklamada, Machar yanlılarının kontrolünde bulunan Congley eyaletindeki Bor şehrinin geri alındığını, "İsyancıların" şehirden çıkarıldığını duyurmuştu.

Ülkenin en büyük etnik gruplarını oluşturan Salva Kiir'in bağlı olduğu Dinka ile görevden aldığı yardımcısı Riek Machar'ın Nuer kabileleri arasında yoğunlaşan çatışmalarda resmi açıklamalara göre 500 kişi hayatını kaybetti. Ancak gerçek rakamların bu sayının çok üzerinde olduğu, bir haftada hızla ülke geneline yayılan şiddet olaylarında ölü sayısının binlerle ifade edildiği belirtiliyor. - Ankara