İran - Boeing Anlaşması

TAHRAN (AA) – İran'ın milli havayolu şirketi İran Air Genel Müdürü Ferhad Pervereş, 24 Kasım 2013'te 5+1 ve İran arasında varılan geçici nükleer anlaşma sonrası ABD'li uçak üreticisi Boeing'le imzalanan anlaşma kapsamında 7 uçak motorunun Boeing tarafından onarıldığını söyledi.

İran resmi haber ajansı IRNA'ya konuşan Pervereş, imzalanan anlaşmalardan birinin yeni, diğer iki anlaşmanın ise daha önce varılan anlaşmaların uzatılmasını öngördüğünü belirterek, "Anlaşmalar Haziran'ın sonuna kadar geçerli. İran Air bu fırsatı değerlendirerek, onarım için Boeing'e gönderdiği  7 uçak motorunu tamir edildikten sonra teslim aldı" dedi.

Pervereş, bazı arızalı uçak motorlarının onarımının da şu anda ismini vermediği başka bir yabancı ülkede devam ettiğini belirtti.

ABD ve İran arasındaki diplomatik ilişkiler, 1979'daki İran İslam Devrimi sonrası ABD'li diplomatların 444 gün boyunca Tahran'daki ABD büyükelçiliğinde rehin alındığı kriz sonrasında kesilmişti. Kriz sonrası İran'ın sivil havacılığını da içine alan ambargo uygulamasına başlayan ABD, daha sonra ise İran'ın nükleer programını gerekçe göstererek ambargonun kapsamını genişletmişti.

Ambargo sebebiyle 1979'dan önce satın aldığı uçaklarla hizmet vermek zorunda kalan İran Air, uçak filosunu yenileyemediği için ülkede zaman zaman uçak kazaları yaşanıyor. ABD'nin, İran'ın sivil havacılığına yönelik ambargosu, İran'da son 35 yılda 200'den fazla uçak kazası yaşanmasına ve 2 binin üzerinde insanın hayatını kaybetmesine yol açtı.

İran ile 5+1 ülkeleri arasında İsviçre'nin Cenevre kentinde 24 Kasım 2013 tarihinde yapılan müzakerelerde geçici anlaşmaya varılmış ve bu anlaşma uyarınca, nükleer programını sınırlandırması karşılığında İran'a uygulanan bazı ekonomik yaptırımların hafifletilmesi kararı alınmıştı.

Boeing, Ekim 2014'te kamuoyuna sunduğu 3 aylık değerlendirme raporunda, İran'a 1979'daki devrimden sonra ilk satışını gerçekleştirdiğini duyurmuştu.  İran milli havayolu şirketi İran Air'e bazı uçak parçaları sattığını duyuran Boeing, satışın "Devam eden nükleer müzakereler kapsamında ABD hükümetinin rehberliğinde" gerçekleştiğini bildirmişti.