İran Dışişleri Bakanlığı Basın Toplantısı

TAHRAN (AA) – İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Merziye Afham, Suudi Arabistan öncülüğünde Yemen'e yönelik başlatılan "Kararlılık Fırtınası" operasyonunun sona erdirilmesini olumlu bulduklarını söyledi.

Afham, Dışişleri Bakanlığında düzenlenen basın toplantısında, Suudi Arabistan'ın "Kararlılık Fırtınası" operasyonuna son verme kararında neyin etkili olduğu sorusuna, "Yemen'e yönelik hava saldırıları meşru olmayan bir girişimdi. Bu saldırı uluslararası kamuoyunda da kabul görmedi. Yemen halkının saldırılar karşısındaki direnişi, bu ülkedeki krizden tek çıkış yolunun siyasi bir çözüm olduğu gerçeği operasyonun durdurulması ile sonuçlandı" cevabını verdi.

"Arap ülkelerinden oluşan bir koalisyonun, bir başka Arap ülkesine saldırmaları Arap tarihinde görülmemiş bir olaydı" diyen Afham, "Operasyonun durdurulması ve ateşkesin sağlanmasını olumlu girişim olarak görüyoruz" ifadesini kullandı.

İran Dışişleri Bakanı Yardımcısı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın operasyonun durdurulacağını birkaç saat önceden bildirmesinin, İran'ın karardan haberdar olduğu anlamına gelip gelmediği hakkında ise Afham, "Son günlerdeki gelişmeler ve devam eden diplomasinin ardından operasyonun durdurulması bizim için tahmin edilebilir bir gelişmeydi. Suudi Arabistan'ın 28 gün süren saldırıları günahsız insanların ölümüne ve Yemen'in alt yapısında tahribatına neden oldu. Süreci takip ettiğinizde ateşkes ilan edilmesinin kaçınılmaz olduğu tahmin edilebilir bir girişimdi. İran, operasyonun başlatıldığı ilk saatlerden itibaren Yemen'e yönelik askeri saldırıların durdurulması için siyasi diplomasiyi başlatmış, bölge ülkeleriyle ikili ve çoklu görüşmeler gerçekleştirmiştir" değerlendirmesinde bulundu.

İran'ın başından beri "Yemen'e yönelik askeri saldırıya ve tüm dış müdahalelere karşı çıktığını" hatırlatan Afham, şunları kaydetti:

"Yemen'de tek çözümün diyalog olduğu görüşündeyiz. Bu nedenle 4 maddelik bir Yemen planı hazırladık ve BM'ye sunduk. Sadece Yemen için değil, bölgedeki tüm sorunların çözümü için tek etkili yol diplomasi ve diyalog. Yemen'e yönelik saldırıların ve günahsız insanların ölümünün durdurulması olumlu bir adım. En kısa zamanda insani yardımların bu ülkeye gönderilmesinin sağlanmasının umuyoruz"

Afham, ülkelerinin geleceğine Yemen halkının karar vermesi gerektiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu nedenle ülkedeki tüm siyasi grupların ve tüm tarafların katılacağı diyalog sürecini destekliyor ve teşvik ediyoruz. Yemen'de bu sürecin başlatılması ve tüm Yemenlileri temsil eden bir hükümetin kurulması için her türlü yardımda bulunmaya hazırız."

-İran ile 5+1 arasındaki nükleer müzakereler

Avusturya'nın başkenti Viyana'da bugün başlayacak olan nükleer müzakereler hakkında Afham, "17.turunda nihai anlaşma metni üzerinde çalışmaya başlanacak. Bugün başlayacak müzakerelerin bir hafta sürmesi öngörülüyor" diye konuştu.

Afham, İran ve ABD makamlarınca yaptırımların kaldırılması konusunda yapılan açıklamalardaki ihtilaflara da değinerek, "Müzakerelerde üzerinde durduğumuz temel konulardan biri yaptırımların kaldırılması. Nihai anlaşmanın yürürlüğe girdiği andan itibaren tüm yaptırımların kaldırılması gerektiğini daha önce de söyledik. Bazı kimselerin eski iddialarını tekrar tekrar gündeme getirmeleri onlara meşruiyet kazandırmayacak. Nükleer anlaşma İran ile 5+1 grubu arasında olacak. Bir üye kalkıp da kendi görüşünü tüm gruba dayatamaz" ifadelerini kullandı.

Dışişleri Bakanı Zarif ile ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin dün bir telefon görüşmesi yaptığını doğrulayan Afham, görüşmenin, nükleer müzakereler çerçevesinde yapıldığını kaydetti.

İran'ın nihai anlaşma sağlanması halinde bazı nükleer faaliyetlerini 10 yıl boyunca sınırlandıracağına işaret eden Afham, "10 yıllık sürecin ardından tıpkı diğer üye ülkeler gibi uluslararası kanunlar çerçevesinde hiçbir sınırlandırma olmadan nükleer faaliyetlere devam edeceğiz. Nükleer müzakerelerdeki temel hedefimiz ne yaptırımların kaldırılması ne de nükleer faaliyetimizin tanınmasıdır, en temel hedefimiz İran'ın nükleer faaliyet hakkına saygı gösterilmesidir" şeklinde konuştu.

Türkiye ve Türkiye ilişkileri

Sözcü Afham, bölgesel konuların çözümünde İran ve Türkiye ilişkilerinin etkisi hakkındaki bir soruya şöyle cevap verdi:

"İran ve Türkiye ilişkileri ekonomi, ticaret ve kültürel başta olmak üzere birçok alanda çok aktif ve olumlu. Bölgesel konularda da verimli istişare ve danışmalar başladı. Konulara bakış açısı ve çözüm yolları konusunda bazı ihtilaflar mevcut. Ancak bu konularda da ortak bir bakış açısı elde etmenin mümkün olduğuna inanıyoruz. İhtilaflı konularda da diyaloglar iyi bir şekilde devam ediyor. Bölge ülkeleri ile devam eden diyaloglarımızda, Suriye krizine gerçekçi olarak yaklaşılmasını teşvik ediyoruz. Dost ve komşu ülke Türkiye ile olan görüşmelerimizde de bu gerçekçi yaklaşımın olması gerektiğini gündeme getiriyoruz."