Kredi Kartı Faizine "İptal" Davası

BARIŞ KILIÇ - Merkez Bankasının, "Kredi Kartı İşlemlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkında Tebliği"nde belirlenen faiz oranlarının, Borçlar Kanunu ile Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'a aykırı olduğu iddiasıyla Danıştay'da dava açıldı.

Davada, Merkez Bankasının tebliğinde akdi faiz oranının azami yüzde 2,02 ve gecikme (temerrüt) faizi oranının yüzde 2,52 olarak açıklandığı, oysa kanunun emredici sınırının sırasıyla yüzde 1,125 ve yüzde 1,5 olduğu ileri sürülerek, tebliğin ilgili hükümlerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması talep edildi.

Ankara Barosuna kayıtlı Avukat Teoman Salgırtay'ın açtığı davanın dilekçesinde, Borçlar Kanunu'nun "Faiz" başlıklı 88. maddesi ile "Temerrüt faizi" başlıklı 120. maddesinde, "faiz ödeme borcunda uygulanacak faiz ve temerrüt faizi oranının, sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirleneceğinin" düzenlendiğine dikkat çekildi.

Kanunun 88. maddesinin ikinci fıkrasında, "sözleşmeyle kararlaştırılacak yıllık faiz oranının mevzuata göre belirlenen oranın yüzde 50'sinin", 120. maddesinin ikinci fıkrasında ise yüzde 100'ünün aşılamayacağının" düzenlendiğine işaret edilen dilekçede, bu düzenlemeyle Türkiye Cumhuriyeti'nde ilk kez adi, ticari ve tüketici işleri ayrımı yapılmaksızın, bu işlerde uygulanacak faizlere sınır getirildiği ifade edildi.

Bu maddelerde, "yürürlükteki mevzuat" ile 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'un kastedildiği belirtilen dilekçede, bu kanuna göre, yasal faizin yüzde 9 olduğuna işaret edildi. Bu durumda, akdi faizin, "yürürlükteki mevzuatın" yüzde 50 fazlasıyla en fazla 13,5 oranında, temerrüt faizinin ise yüzde 100 fazlasıyla en fazla 18 oranında olacağı savunuldu.

-Merkez Bankasının tebliği

Kredi kartı işlemlerinde uygulanacak maksimum faizin ise 5464 sayılı kanuna göre Merkez Bankasınca üçer ayda bir belirlendiğine işaret edilen dilekçede, bankanın, son olarak 1 Ekim 2013'ten itibaren akdi faiz oranını aylık yüzde 2,02, gecikme faizi oranını ise yüzde 2,52 olarak belirlediği, yıllık faizin de buna göre akdi faizde yüzde 24,24, gecikme faizinde yıllık yüzde 30,24 olduğu bildirildi.

Borçlar Kanunu'nun emredici nitelikteki hükümleri uyarınca, kredi işlemlerinde akdi faiz oranının yıllık en fazla yüzde 13,5 olabilmesi için aylık yüzde 1,125'ten, gecikme faizinin ise yıllık en fazla yüzde 18 olabilmesi için aylık yüzde 1,5'ten fazla olamayacağı savunulan dilekçede, bu nedenle "Merkez Bankasının tebliğinin hukuka aykırı olduğu" iddia edildi.

Dilekçede, Merkez Bankasının 14 Eylül 2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğinin birinci ve ikinci maddelerindeki aylık yüzde 2,02 akdi, aylık yüzde 2,52 oranındaki gecikme faizi oranlarına ilişkin kısmının yürütmesinin durdurulması ve iptali istendi.

-Salgırtay'ın değerlendirmesi

Avukat Salgırtay, AA'ya gönderdiği açıklamada, akdi ve gecikme faizine getirilen sınırın, Borçlar Kanunu'nun yürürlüğe girdiği 1 Temmuz 2012'den itibaren tüm akitlerle birlikte kredi kartı işlemlerine uygulanmak zorunda olduğunu ifade etti.

Bununla birlikte Merkez Bankasının bugüne dek ilan ettiği faiz oranları ile bankaların vatandaşlardan "fahiş" ve "yasaya aykırı" faiz oranlarıyla tahsilat yapmalarına neden olduğunu ileri süren Salgırtay, şunları kaydetti:

"1 Temmuz 2012'den itibaren kredi kartları işlemlerinde uygulanacak akdi faizin yüzde 13,5 ve temerrüt faizinin ise yüzde 18 sınırını aşmaması gerekiyor. Buna ilişkin Yargıtay kararları da mevcut. Aşmış ise emredici kural ihlalinden ötürü, fahiş olarak tahakkuk ettirilen faizlerin iptali ve tahsil edilenlerin ise iadesi söz konusu olacaktır. Örneğin bu dönemde bankalara kredi kartı işlemleri için bin lira faiz ödemiş olan bir vatandaşımızın bankadan yaklaşık 500 lira alacağı mevcuttur ve vatandaşlar bu alacaklarını oturdukları yerde bulunan Tüketici Mahkemelerinde açacakları istirdat davaları ile tahsil edebilirler." - Ankara