Sdü'de İlk Yerli Nanomotor Üretildi

Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi'nde (SDÜ) insan vücudunda istenilen bölgeye yönlendirilebilecek ve özellikle kanser teşhis ve tedavisinde kullanılabilecek 'nanomotor' üretildi.

SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr. Lütfi Öksüz ve 10 kişilik ekibi tarafından, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) desteği ile yürütülen yaklaşık 1 yıllık çalışma sonucu yerli 'nanomotor' üretimi yapıldı. Özellikle meme kanserinin tanısında kullanılacak nanomotorları elektriksel alan, ultrason dalgaları ya da manyetik alanlar ile kontrol etmek, yönlendirmek, hızlandırmak ve yavaşlatmak mümkün olabilecek.

"HÜCRE İÇİ ETKİLEŞİM YAPABİLİR"

Proje ve üretilen nanomotorlar hakkında bilgi veren Prof. Dr. Lütfi Öksüz, nanomotorların enerjiyi hareket ve kuvvete çeviren nano ölçekte, bir saç telinin çapından 200 kez daha küçük cihazlar olduğunu ve küçük olmaları nedeniyle hücre içi etkileşimler yapılabildiğini anlattı. Dünyada nanomotorla ilgili çalışmaların 5- 10 yıldır var olduğunu ancak nanomotorları yerli yapmak istedikleri için bu projeye başladıklarını söyleyen Prof. Dr. Öksüz, oluşturdukları ekiple yürütülen çalışma kapsamında ilk yerli nanomotorları yapmayı başardıklarını vurguladı.

"GENİŞ BİR KULLANIM ALANI VAR"

Üretilen nanomotorların bir saç telinden 200 kat daha küçük olduğuna dikkati çeken Prof.Dr. Öksüz, şöyle konuştu:

"Bu çapın içini aynı zamanda oyabiliyoruz. Bunları hareket sağlayan kaplamalar yapıyoruz. Nanomotorların özellikleri yakıtlarını bulunduğu ortamdan almalarıdır. Dışarıdan manyetik olarak elektriksel alanla kontrol edebiliyoruz. Geniş bir kullanım alanı var. Özellikle sağlık alanında insan vücudunda istediğimiz şekilde yönlendirebiliriz. Teşhis ve tedavi amaçlı kullanılabilir hale getirebiliriz. Nanomotorlarla istediğimiz yere ilaçları ulaştırabiliriz. Kanser tedavisinde, çevrede özellikle çevresel atıkların toplanması ve yok edilmesinde daha farklı kullanım alanı olabilecek. Bu motorları insan vücudunda her yerde kullanılması gelecekte düşünülebilir. Üretim cihazlarını da burada yaptık."

"MEME KANSERLİ BİR DİZİYİ TANIYABİLECEK"

Proje araştırmacısı Ordu Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü öğretim üyesi Doç.Dr. Filiz Kurulay da çalıştıkları sistemin 'Biyotıp' amaçlı kullanılacağını söyledi. Nanomotorlar hareket ederken, meme kanserli bir diziyi tanıyabileceğini belirten Doç.Dr. Kurulay, bu tanıma sayesinde çok rahatlıkla kanserin teşhis edilebileceğini vurguladı. Doç.Dr. Kurulay, "Tamamıyla kimyacılar ya da fizikçilerin yapabileceği bir çalışma değil. Elektrik ve makine mühendisi ile doktor ve eczacı gerekiyor. ve bununla birlikte çığır açması muhtemel çalışmalar bunlar. Türkiye'de nanomotor çalışmalarının ilki bizim grubumuz tarafından başlatıldı. TÜBİTAK destekli bir proje. Biyomedikal çalışmalarda çığır açacağını düşünüyoruz" dedi.

"MANYETİK ALAN UYGULAYARAK YÖNLENDİRMEMİZ MÜMKÜN"

SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü öğretim üyesi Prof.Dr. Ayşegül Öksüz de şunları söyledi:

"Kimsayal bir reaksiyon gerçekleştiğinde bu hareket enerjisine dönüşerek nanomotorun uygun bir sıvı içerisinde hareket etmesini sağlayabiliyoruz. Yine nano malzememizin manyetik özellikte ise dışarıdan herhangi bir manyetik alan uygulayarak istediğimiz şekilde, bu vücut içerisinde de geçerli, istediğimiz hücreye istediğimiz şekilde manyetik alan uygulayarak yönlendirmemiz mümkün." - Isparta