Sırbistan'da "Voyvodina" Tartışması

Sırbistan'ın kuzeyinde, Macar azınlığın yoğun olarak yaşadığı Voyvodina Özerk Bölgesi'nin, Sırbistan'dan ayrılacağı yönündeki tartışmalar, Voyvodina Özerk Bölgesi Parlamentosu'nda kabul edilen deklarasyonla yeniden başladı.

Voyvodina'nın Anayasal ve Yasal Haklarının Korunmasına Dair Deklarasyon, Voyvodina Özerk Bölgesi Parlamentosu'nda kabul edildi.

Deklarasyon, "başkent", "Latin alfabesinin kullanılması", "yurt dışına temsilcilik açma", "ekonomi, bilim, eğitim, kültür ve turizm alanlarındaki yetkili kurumlar" ile ilgili bazı düzenlemeler içeren Voyvodina Tüzüğü'nün tamamlayıcısı olarak değerlendiriliyor.

Voyvodina Tüzüğü'nde yer alan, Voyvodina'nın uluslararası anlaşmalar imzalama ve yurt dışında temsilcilikler açma konusundaki bazı maddeleri, Sırbistan Anayasası'na aykırı oldukları gerekçesiyle Sırbistan Anayasa Mahkemesi tarafından geçen yıl iptal edilmişti.

-Anayasa Mahkemesi'nde tartışma-

Öte yandan, muhalefetteki milliyetçi partilerin, deklarasyonun Sırbistan'ı bölünmeye götüreceğini iddia ederek, Sırbistan Anayasa Mahkemesi'ne başvurması üzerine, mahkeme tarafından "kamuoyu tartışması" düzenlendi.

Voyvodina Tüzüğü'nün ve deklarasyonun Sırbistan Anayasası ve yasalarına uygunluğunu tartışmak için başlatılan tartışmaya, Anayasa Mahkemesi Başkanı Dragişa Sliyepçeviç'in yanı sıra çok sayıda akademisyen, Voyvodina Özerk Bölgesi Parlamentosu'ndan ve Sırbistan Parlamentosu'ndan milletvekilleri katıldı.

Sırbistan Anayasa Mahkemesi'nde başlatılan kamuoyu tartışmasına katılan Sırp akademisyen Kosta Çavoşki, tüzüğün bazı maddelerinin Sırbistan Anayasası'na aykırı olduğunu iddia ederek, tüzükte belirtilenin aksine, Voyvodina Özerk Bölgesi Parlamentosu'nun Brüksel'de temsilcilik açma fikrinin ihtilaf konusu olduğunu söyledi.

"Bölgesel işbirliği adı altında Voyvodina'ya Brüksel'de temsilcilik açma hakkı tanınması Anayasa'ya aykırıdır" diyen Çavoşki, "Brüksel bir bölge değil, bir şehirdir. Tıpkı Moskova gibi. Brüksel, Belçika'nın başkenti ve Avrupa Birliği

(AB) ile NATO'nun merkezidir" dedi.

Çavoşki, söz konusu tüzüğün, Voyvodina'nın anayasası olarak gösterilmek istendiğini de iddia etti.

Sırbistan Meclisi Anayasal Sorunlar ve Yasama Komisyonu Başkanı ve iktidardaki Sırp İlerleme Partisi (SNS) milletvekili Vladimir Cviyan ise Anayasa Mahkemesi'nin Voyvodina tüzüğünün 20'den fazla maddesine ilişkin "anayasaya aykırılık" kararı verdiğini hatırlattı.

Cviyan, Sırbistan Parlamentosu'nun, Anayasa Mahkemesi'nin verdiği her karara saygı göstereceğini söyledi.

Kendi meclisi ve hükümeti bulunan Voyvodina Özerk Bölgesi'nin yaklaşık 2 milyonluk nüfusu, Sırpların yanı sıra Macar, Ukraynalı, Boşnak, Hırvat, Roman, Slovak, Karadağlı, Romen, Alman ve Slovenler'in da aralarında bulunduğu 20'den fazla etnik gruptan oluşuyor.

-Voyvodina Tüzüğü-

Voyvodina Tüzüğü, 2008 yılında Voyvodina Özerk Bölgesi Resmi Gazetesi'nde yayımlandıktan sonra, 2009 yılı Aralık ayında, büyük tartışmaların ardından Sırbistan Parlamentosu'nda da kabul edilmişti.

Muhalefetin en fazla karşı olduğunu konular, Voyvodina'nın en büyük kenti olan Novi Sad'ın tüzükte başkent olarak ifade edilmesi, eyalete yurt dışında temsilcilik açma, diğer bölgelerle anlaşmalar yapma ve kendi Bilim ve Sanat Akademisi'ni kurma izni verilmesiydi.

Sosyalistlerin, o dönemde tüzük üzerinde değişiklikler yapılması için hazırladığı teklif kabul edilmiş, söz konusu değişikliklerde Voyvodina'nın yurt dışında, Sırbistan hükümetinin rızasıyla temsilcilik açabileceğine ve Novi Sad'ın başkent değil sadece idari merkez olmasına karar verilmişti. - BELGRAD