Ysk, Yavaş'ın İddialarını "Ciddi" Bulmadı

Yüksek Seçim Kurulu'nun CHP'nin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimine ilişkin itirazlarını oybirliğiyle reddetmesine ilişkin kararının gerekçesinde, yürütme organının etkin isimlerinin seçimler süresince ve oyların sayım ve dökümü esnasında bir taraf lehine baskı oluşturan davranışlarda bulunduğuna yönelik çeşitli basın organlarında haberler yer aldığı iddiasında seçim kurullarına ve YSK'ya intikal eden bir itiraz olmadığı veya bu konuda bir tutanak örneğinin sunulmadığı belirtildi

Yüksek Seçim Kurulunun, CHP'nin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimine ilişkin itirazlarını oybirliğiyle reddetmesine ilişkin kararının gerekçesi belli oldu. Kurulun gerekçesinde, mevcut belediye başkanı görev yaptığı yerde tekrar belediye başkanlığına aday olabilmek için istifa etmeyerek görevine devam edebilirken, aynı yerde belediye başkanlığına aday olmak isteyen kabine üyesinin görevinden çekilmesin beklemenin adil bir yaklaşım tarzı olmadığı vurgulandı.

İçişleri Bakanı Efkan Ala'nın ve bazı bakanlık yetkililerinin oyların sayımına müdahale ettiği konusunda çeşitli basın organlarında haberler yer aldığı iddiasına da yer verilen gerekçede, bu konuda incelemeyi gerektirir nitelikte resmi bir belge sunulmadığı ve seçim kurullarına intikal etmiş bir başvurunun da bulunmadığı belirtildi. Gerekçede, "Yürütme organının etkin isimlerinin 30 Mart 2014 yerel seçimleri süresince ve oyların sayım ve dökümü esnasında bir taraf lehine baskı oluşturan davranışlarda bulunduğuna yönelik çeşitli basın organlarında haberler yer aldığı iddiası ile ilgili olarak seçim kurullarına ve Yüksek Seçim Kuruluna intikal eden bir itiraz olmaması veya bu konuda kurullarca düzenlenen bir tutanak örneğinin sunulmaması nedeniyle ciddi bulunmamıştır" denildi.

-"MÜHÜR BULUNMUYOR İDDİASI SEÇMENİN KAFASINI KARIŞTIRMAK KABUL EDİLEMEZ YAKLAŞIMDIR"-

İki bin 908 adet "sandık sonuç tutanağında" resmi mühür bulunmamasının kanuna aykırı olduğu ve söz konusu tutanakların tam kanunsuzluk nedeniyle iptalinin gerektiği iddiasının da değerlendirildiği gerekçede, seçimlere girmeye hak kazanan tüm siyasi partilerin, tüm sandık sonuç tutanaklarına YSK'nın SEÇSİS sisteminden Sandık Sonuç Paylaşım Sistemi (SSPS) aracılığıyla erişebilme ve görüntüleme olanağına sahip olduğu anımsatıldı. Sandık kurulunun partili üyesine ya da partinin müşahidine verilen sandık sonuç tutanağı ile SSPS aracılığıyla eriştiği sandık sonuç tutanağı arasında fark olup olmadığını denetleyebileceğinin ifade edildiği gerekçede şu ifadelere yer verildi:

"Seçimin düzen içinde ve dürüstlükle yönetimi ile şeffaflığı sağlamak adına yapılan tüm bu düzenlemelere ve verilen imkânlara rağmen, seçimin iptali istemini içeren dilekçede, bazı sandık sonuç tutanaklarının mühürsüz olduğu ileri sürülmek suretiyle seçimin dürüstlüğü konusunda seçmenin kafasında kuşku yaratılmaya çalışılması kabul edilebilir bir yaklaşım tarzı olarak görülmemiştir. Evrak üzerinde mühür bulunmaması resmi evrakın geçersizliği sonucunu doğuracak bir eksiklik olmayıp, sonradan ilgililerince tamamlanabilecek bir noksanlık olarak değerlendirilmiştir. Önemli olan, sandık sonuç tutanağında sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından ıslak imza ile imzalanan tutanağın ilçe ve il birleştirme tutanaklarına ve dolayısıyla SEÇSİS sistemine doğru olarak aktarılmasıdır. Nitekim, sandık sonuç tutanaklarında siyasi partilere ait oy miktarlarının değiştirildiğine ilişkin bir iddiada da bulunulmamaktadır."

-"GEÇERSİZ OYLARDA SEÇİMİN SONUCUNU DEĞİŞTİRECEK BİR ARTIŞIN YOK"-

Seçim iradesinin ve sandık kurullarının kusuru nedeniyle ortaya çıkan geçersiz oyların seçim sonucunu etkilediğine yönelik iddiaya da açıklık getirilen gerekçede, seçim takvimine uygun olarak seçim günü yapılması gerekenler konusunda ilçe seçim kurulu başkanlarına SMS yoluyla hatırlatmada bulunulduğu, oy verme günü de sandık kurulu başkanlarına yapmaları gereken işlemleri ile dikkat edilecek hususlar konusunda SMS gönderildiği ifade edildi. Söz konusu işlemlerin seçim kurallarına ve sandık kurullarına verilen eğitimin bir parçası olduğunun vurgulandığı gerekçede, şöyle denildi:

"Kurulumuz Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre, 30 Mart 2014 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Genel Seçimlerinde Ankara'daki seçmen sayısı 3 milyon 609 bin 048, oy kullanan seçmen sayısı 3 milyon 286 bin 145 seçime katılım oranı yüzde 91,05, geçerli oy toplamının 3 milyon 162 bin 112, geçersiz oy toplamı 124 bin 33 olup, geçersiz oyların geçerli oylara oranı yüzde 3,92 olduğu anlaşılmaktadır. Buna karşın 29 Mart 2009 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Genel Seçimlerine bakıldığında ise, seçmen sayısı 2 milyon 979 bin 744, oy kullanan seçmen sayısı 2 milyon 533 bin 176 seçime katılım oranı yüzde 85,01, geçerli oy toplamı 2 milyon 440 bin 455, geçersiz oy toplamı 92 bin 721, geçersiz oyların geçerli oylara oranı ise yüzde 3,80 olduğu görülmektedir. Her iki seçimdeki oranlar karşılaştırıldığında, 30 Mart 2014 Mahalli İdareler Seçimlerindeki geçersiz oyların oranı 29 Mart 2009 yılında yapılan Mahalli İdareler Seçimlerine göre yüzde 0,12 daha fazla olup, bunun seçmen sayısındaki (752.969) ve seçime katılım oranındaki artıştan (yüzde 7,10) kaynaklandığı değerlendirilmektedir. 29 Mart 2009 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Seçimi ile kıyaslandığında, bu istatistiki bilgilerden, geçersiz oylarda seçimin sonucunu değiştirecek bir artışın olmadığının açıkça anlaşılması karşısında, seçim idaresinin ve sandık kurullarının kusurunun bulunduğuna yönelik iddia yerinde bulunmamıştır."

-"GEÇERLİ OY PUSULASI TOPLAMI İLE PARTİLERE VERİLEN OY MİKTARLARI BİRBİRİNİ DOĞULUYOR"-

Çok sayıda sandıkta geçersiz sayılan oyların geçersizlik nedenlerinin yazılmadığı iddiasının da değerlendirildiği gerekçede, siyasi partilerin bildirdikleri üyelerin görev yapması ve sandık sonuç tutanaklarında imzalarının bulunması ve yine siyasi partilerin müşahitlerinin ve oy verme yerinde hazır bulunanların huzurunda oyların sayım ve dökümünün yapılmış olmasının, oy pusulaları ve zarflardaki geçersizlik durumunun sandık başında denetlendiğinin kabul edilmesi gerektiği ifade edildi. Gerekçede aynı sandığa ait birbirinden farklı sandık sonuç tutanaklarının mevcut olduğu iddiasına da yer veren YSK, şu değerlendirmede bulundu:

"Her ne kadar sandık sonuç tutanaklarında adaylara verilmiş oy miktarlarının farklı olduğu; partiler adına yazılan oy miktarları toplamı ile tutanağın alt kısmındaki toplam oy hücresinde yer alan sayılar ile ilgili seçim sandığında oy kullanan seçmen sayısının birbirini sağlamadığının açıkça tespit edilebildiği ileri sürülmekte ise de, itiraz dilekçesine ekli 45 adet klasör içinde sunulan sandık sonuç tutanağı örneklerinden hangisi olduğu, yer ve sandık numaraları da belirtilmek suretiyle gösterilmediği gibi, Kurulumuzca klasörlere bağlı sandık sonuç tutanakları örnekleri üzerinde yapılan incelemede de geçerli oy pusulası toplamı ile partilere verilen oy miktarları toplamının birbirini doğruladığı tespit edilmiştir. İtiraz dilekçesinde belirtildiği gibi, siyasi partilerin aldıkları oy miktarlarının toplamı oy kullanan seçmen sayısına eşit olması değil, geçerli oy pusulası toplamının esas alınması gerektiği dikkatten kaçırılmıştır."

-"MADDİ HATA YAPILMIŞ"-

Gerekçede, 187 adet sandıkta, seçmen sayısından fazla oy kullanıldığı iddiası hakkında ise şu tespitlere yer verildi:

"Her ne kadar 6 Nisan 2014 tarihli itiraz dilekçesinde sandık sayısı 118, ek dilekçede de (08/04/2014 tarihli) sandık sayısı 187 olarak belirtilmişse de dilekçe ekinde sunulan listeler üzerinde yapılan inceleme sonunda, Çubuk İlçesi bin 241, Elmadağ İlçesi bin 113, Keçiören İlçesi 4 bin 147, 3 bin 100, 3 bin 314, Mamak İlçesi 3 bin 49, Sincan İlçesi 2 bin 206 sandık numaralarının dilekçe ekindeki listede mükerrer yazıldığı, buna göre ekli listede belirtilen sandık sayısının 164, bu sandıklarda kanun gereği oy kullanan seçmen sayısının da 470 olduğu tespit edilmiştir. Bildirilen sandıklardan sadece iki sandıkta kanun gereği oy kullanan seçmen sayısı dikkate çekici bulunmuş olup, kontrol sonunda, Akyurt İlçesi 1 bin 48 no'lu sandıkta kayıtlı seçmen sayısı 53, kanun gereği oy kullanan seçmen sayısı da 5 olmasına karşın, dilekçeye ekli listede kanun gereği oy kullanan seçmen sayısı olarak oy kullanan seçmen sayısının yazıldığı, yine Çubuk İlçesi 1 bin 143 no'lu sandıkta kayıtlı seçmen sayısı 40 olup, kanun gereği oy kullanan seçmen sayısı olarak da oy kullanan seçmen sayısının 42 yazıldığı, bunun da maddi hataya dayalı olduğu değerlendirilmiştir. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Seçimlerinde oy kullanan seçmen sayısının 3 milyon 286 bin 145 olduğu dikkate alındığında, toplam 164 sandıkta kanun gereği oy kullanan 470 seçmene kuşku ile bakılması anlaşılamamıştır."

Seçime katılma yeterliliğini taşımayan siyasi partilerin seçime katılmasının seçimi sakatladığı itirazını da değerlendiren YSK, seçimlere katılacak partilerin, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından alınan bilgiler doğrultusunda belirlendiği bilgisine yer verilerek, teşkilatlanmasını tamamlamış olan siyasi partinin seçime katılmasının engellenmesinin, seçimin meşruiyetinin daha çok tartışılmasına yol açabilecek bir hata olacağı ifade edildi.

-"HERKESE YASAK"-

Twitter yasağına yapılan itirazın da değerlendirildiği gerekçede, demokratik toplum düzeninin özünü teşkil eden seçimin özgür, serbest ve eşit koşullarda adil bir biçimde yapılabilmesi için siyasi partiler ve adaylar arasında fırsat eşitliğinin sağlanmasının gerektiği, bunun temin edilebilmesinin de; oy verme gününden önce siyasi partilerin ve bağımsız adayların özgür, eşit ve serbest biçimde kendilerini topluma tanıtmalarına, program ve projeleriyle yarışmalarına olanak sağlayan bir ortamın oluşturulması koşuluna bağlı olduğu kaydedildi. Gerekçede, "20 Mart 2014 tarihinde Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından "twitter.com" isimli internet sitesine tüm Türkiye'den erişim engeli konulması herkes için geçerli bir uygulama olması nedeniyle propagandanın engellenmesi olarak değerlendirilmemiştir" denildi.