Türkiye, Yunan Mültecilere de Kucak Açmış

Levent Kişi - Yıldız Teknik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esra Danacıoğlu, İkinci Dünya Savaşı sırasında yaklaşık 25 bin Yunanlı'nın hayatta kalabilmek için Türkiye'ye sığındığını belirterek, konuyla ilgili araştırma yaptığını söyledi.

Suriye'deki savaştan kaçan mültecileri konuk eden Türkiye'nin, İkinci Dünya Savaşı sırasında da binlerce Yunanlı'ya kucak açtığı ortaya çıktı.

Yunanistan'ın Rodos Adası'na giderek Yunan arşivlerini inceleyen Danacıoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Yunan tarafından Türkiye'ye yapılan kitlesel göçle ilgili bugüne kadar çok fazla araştırma gerçekleştirilmediğini belirtti.

Konuyla ilgili Türkiye ve İngiltere'deki arşivlerde bir süredir yaptığı araştırmaları tamamladığını anlatan Danacıoğlu, araştırmasının Rodos ayağının ise ekim ayında sona ereceğini kaydetti.

İkinci Dünya Savaşı sırasında önce İngiltere'nin, daha sonra Almanya'nın havadan ve denizden 12 Adalar bölgesine taarruz yaptıklarını söyleyen Danacıoğlu, bundan dolayı Türkiye'nin Ege kıyılarına yoğun mülteci göçü yaşandığını söyledi.

Danacıoğlu, bombardıman ve açlık nedeniyle 12 Adalar'dan İtalyanlar, Yunanlılar, daha sonra da Türklerin kitleler halinde Türkiye'ye sığındıklarını belirlediklerini ifade etti.

-"Gidiş geliş hikayesi mübadeleyle bitmemiş"-

"Ege'nin iki yakası" denildiği zaman akla genellikle mübadelenin geldiğini vurgulayan Danacıoğlu, şöyle devam etti:

"Ege Denizi başka gidiş gelişlere de konu olmuş. Birdenbire bunu görmek çarpıcı bir şey. İkinci Dünya Savaşı sırasında 25 bin kadar Yunanlı, Türkiye'ye sığınmış. Bu kadar Yunanlı'nın Türkiye'ye sığınması, gidiş geliş hikayesinin mübadeleyle bitmediğini gösteriyor. Yunan arşivlerinde belgeleri olan bir durum ama bugüne kadar bu konuda ciddi bir çalışma yapılmamış. Bu çok ilginç."

Danacıoğlu, mülteciler meselesinin o dönemde Türkiye'yi biraz ürküttüğünü ve sansürlendiğini ileri sürerek, buna ilişkin gazetelerde pek haber çıkmadığını kaydetti.

Yunan arşivlerinde belgeler olmasına rağmen bu konuda çalışma yapılmamasını, iki ülke arasındaki atmosfer nedeniyle insani temaların göz ardı edilmesine bağlayan Danacıoğlu, "İnsani bir sığınma hareketi, üzerinde çalışılmadan kalmış. Çünkü Türkler ile Yunanlılar arasındaki ilişki, savaş nedeniyle kılıç seslerinin öyküsüne dönüşmüş" dedi.

-Türkler de Anadolu'ya sığındı-

Rodos Türkleri'nin de aynı dönemde adalardan Anadolu'ya kitlesel kaçışlarının olduğuna dile getiren Danacıoğlu, bu göçün ilk aşamasının savaşın sonlarında gerçekleştiğini belirtti.

Rodos, statüsü ve Türk azınlığın meselelerinin bugüne kadar Türkiye gündeminde çok fazla yer almadığına dikkati çeken Danacıoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Azınlık sorunu denildiğinde genellikle İstanbul'daki Rumlar ve Batı Trakya Türkleri anlaşılıyor. Bu durum, konuya Lozan çerçevesinden bakılmasından kaynaklanıyor. Halbuki Rodos ve 12 Adalar başka bir statüde. Azınlık sorunları açısından kendi içerisinde trajik bir tarihi var. Bu durum Rodos'a gidince daha iyi görülüyor. Bunlara tanık olmak ilginçti."

Yayıncı: Hızır Hacısalihoğlu - MUĞLA