Van'daki Orta Hasarlı Binaların Çoğuna Yıkım Önerisi

Veysel Kara - Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Kemalettin Yılmaz, Van Valiliği ile imzalanan protokol kapsamında bin orta hasarlı binada yaptıkları incelemeye ilişkin raporun tamamladığını, inceledikleri orta hasarlı binalar arasında yığma binaların 3'te 2'si, betonarme binaların ise yarıdan fazlası için yıkım kararı alınmasını önerdiklerini bildirdi.

Van Valiliği ile imzalanan protokol kapsamında bin orta hasarlı binada inceleme yapan Sakarya Üniversitesi'nde görevli akademisyenler raporunu tamamladı.

Rapor hakkında AA muhabirine bilgi veren İnşaat Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Kemalettin Yılmaz, 23 Ekim ve 9 Kasım 2011 tarihlerinde Van merkez ve Erciş'te meydana gelen depremlerin Van Valiliği'nin İstanbul Teknik Üniversitesi

(İTÜ), Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) ve Sakarya Üniversitesi (SAÜ) ile hasar tespiti amacıyla protokol imzaladığını söyledi.

Bu kapsamda Van'da 7-17 Ocak tarihleri arasında hasar tespit çalışması yaptıklarını ve karot sonuçlarını değerlendirerek kesin hasar tespitini gerçekleştirdiklerini belirten Yılmaz, "İncelediğimiz orta hasarlı binalar içindeki yığma binaların 3'te 2'sine yıkım kararı, betonarme binaların ise yarıdan fazlası için yıkım kararı alınmasını önerdik. Grubumuzun yaptığı yığma bina hasar tespitlerinde 3'te 2'sinden fazlasında güçlendirmeye değer bulunmadığı, yani yıkım kararı verilmesi gerektiğini yazdık. Kalanlara ise

'deprem öncesi konumunu korumaktadır' diye değerlendirmede bulunduk. Orta hasarlı olarak belirtilen yığma binaların 3'te 2'sinden çoğuna yıkım için rapor verdik" diye konuştu.

-"Yetersiz denetim hasarın boyutunu büyütmüş"-

Çalışmanın sonuçlarını Van Valiliği'ne ulaştırdıklarını bildiren Yılmaz, özellikle kenar mahallelerde hasar durumunun oldukça fazla olduğuna dikkati çekti. Kenar mahallelerdeki yapı kalitesinin son derece kötü olduğunu ifade eden Yılmaz, "Kötü kelimesi bile az kalmakta. O bölgeden çıkarılan hafif bina blokları birbirine eklenmek suretiyle ve hiçbir teknik kurala uyulmadan inşa edilmiş. Deprem neticesinde bu binalar zaten tekniğe uygun yapılmadığı için hasarlı hale geldi. Maalesef bu sadece Van'da görülen bir husus değil. Birçok vilayetimizde benzer olgularla karşılaşmaktayız. Bunlar neticesinde, denetimin yetersiz olması hasarın boyutunu büyütmüştür diyebiliriz" dedi.

İnceledikleri bölgedeki beton kalite düzeyinin 2007 yılında yayımlanan Deprem Yönetmeliği'nin çok altında olduğunu bildiren Yılmaz, şunları söyledi:

"2007 Deprem Yönetmeliği'ne göre kabul edilen beton sınıfımızın 'C-20' olduğunu düşünürseniz 'C-6' yaklaşık bunun 3'te birine denk gelmekte. Yani çok zayıf ve kötü durumda. Bu da minimum beton düzeyinin 3'te 1'ine denk geliyor. Zaten o bölgedeki birçok inşaat malzemesi hiçbir işleme ve eleme yöntemine tabi tutulmadan, elle üretiliyordu ve herhangi bir sıkıştırma işlemi yapılmıyordu. Ortaya çıkan bu sonuç da bizi şaşırtmadı doğrusu."

-" Marmara'daki deprem tecrübesini Van için kullandık"-

Van'da 9 Kasım 2011'de yaşanan depremin ilk depremden daha yıkıcı olduğuna işaret eden Yılmaz, deprem görmüş ve sağlam olduğu düşünülen binaların mutlaka incelemeye tabi tutulması gerektiğini ifade etti.

Prof. Dr. Yılmaz, çok katlı binaların depremden sonra hasarsız gibi görünmesine rağmen, mutlaka güçlendirilmeleri gerektiğini vurguladı. Yılmaz,

"Bu, bizim için bir örnek oldu. Van'a özgü bir durum değildir bu. Ayakta kalan binayı güçlü kabul ediyoruz ama değerlendirilmesi ve güçlendirilmesi gerekiyor. Aksi halde bir dahaki depremde o binanın aynı mukavemeti göstermesi fazla iyimserlik olacaktır" dedi.

Yılmaz, 17 Ağustos 1999'daki depremin tecrübelerinden yararlanarak öz verili bir şekilde çalıştıklarını ifade etti. Yılmaz, "Deprem tecrübemizi göz önünde bulundurarak, proje ve hasar tespit çalışmalarında başarılı bir şekilde çalıştık. Bütün birikimimizi Van'da kullandık. Bu konuda kendimize güveniyoruz. Yaptığımız çalışmalardan eminiz. Kararlarımızın doğru olduğuna inanıyoruz. Bu sonuçlara da kamuoyunun güvenmesini istiyoruz" diye konuştu.

- SAKARYA