2014 Yılı Enflasyon Raporu Açıklandı

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, 2014 yılının üçüncü enflasyon raporunu açıkladı.

Yakın dönemde Amerika Merkez Bankası'nın destekleyici politikalarına uzun süre devam edeceğini bildirerek, uzun vadeli faiz beklentilerini düşürdüğünü hatırlatan Başçı, Amerikan kıymetlerinin hem uzun vadeli faizlerinin bir miktar düşmesine yol açtığını, aynı zamanda da buradaki oynaklığın oldukça düşük bir seviyeye inmesine yol açtığını, fiyatlamalarda da belirsizliğin azaldığını ifade etti. Avrupa Merkez Bankasının da politika faiz oranlarını indirdiğini ve yeni bir nicel genişleme programını duyurduğunu kaydeden Başçı, bu kapsamda kredi büyümesini hedeflediklerini, bunu sağlayan bankalara daha fazla uzun vadeli fon sunulacağını açıkladıklarını söyledi.

"İÇ VE DIŞ BELİRSİZLİKLERDEKİ AZALIŞLA BİRLİKTE RİSK PRİMİ GÖSTERGELERİNDE YILIN İKİNCİ ÇEYREĞİNDE KAYDA DEĞER BİR İYİLEŞME GÖZLEDİK"

Başçı, "Ilımlı seyretmeye devam eden küresel büyüme görünümü ve risk iştahındaki olumlu seyrin, önümüzdeki dönemde gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarını desteklemeye devam etmesini bekliyoruz. Türkiye'ye yönelik daha önce bozulan risk algıları, ocak ayındaki güçlü ve önden yüklemeli parasal sıkılaştırmamız sonrasında olumlu yönde gelişmeye başladı. İç ve dış belirsizliklerdeki azalışla birlikte risk pirimi göstergelerinde yılın ikinci çeyreğinde kayda değer bir iyileşme gözledik. Yılın ilk yarısında iktisadi faaliyet ılımlı büyüme eğilimini korurken, ihracat artışı büyümeye olumlu katkıda bulundu. Bu çerçevede cari işlemler açığında önemli bir iyileşme yaşandı. Enflasyon üzerinde gözlenen kur etkisi, ikinci çeyrekten itibaren azalmaya başladı ve temel enflasyon eğilimlerinde iyileşmeler gözlendi. Makro ekonomik dengelerde gözlediğimiz bu iyileşmelerin para politikasındaki sıkı duruşumuzun, alınan makro ihtiyati önlemler ve yurt dışı talepteki toparlanmanın katkıları ile yılın ikinci yarısında devam edeceğini düşünmekteyiz" değerlendirmesini yaptı.

"MERKEZ BANKASI OLARAK SON DÖNEMDE ÖLÇÜLÜ ORANLARDA FAİZ İNDİRİMLERİNE GİTTİK"

Başçı, 2013 yılı sonu 2014 yılı başlarında iç ve dış piyasalardaki belirsizlerin önemli ölçüde artmasıyla diğer gelişmekte olan ülkelere kıyasla Türk Lirasında belirgin olarak değer kaybı ve risk pirimi göstergelerinde kayda değer artış gözlemlendiğini belirtti. Merkez Bankası olarak 28 Ocak 2014 tarihinde ara Para Politikası Kurulu toplantısı sonucunda güçlü ve önden yüklemeli bir parasal sıkılaştırmaya gittiklerini bildiren Başçı, "28 Ocak tarihinde yaptığımız güçlü ve önden yüklemeli parasal sıkılaştırmaya sebep olan şartlarda, Nisan Enflasyon Raporundan bu döneme kadarki zaman diliminde önemli miktarda iyileşmeler yaşandı. İç ve dış belirsizlerin azalmasıyla, Amerikan Merkez Bankası ve Avrupa Merkez Bankasının yakın zamanda aldıkları kararlar, bu iyileşmede önemli etkenler oldu" dedi.

Gelişmekte olan ülkelerin sermaye akımlarının bir miktar toparlanma gösterdiğini, enflasyon eğiliminde ilk çeyrekte yaşanan bozulmanın durduğunu ve gıda hariç enflasyon eğiliminde son aylarda önemli bir düşüş gözlendiğini anlatan Başçı, "28 Ocaktan bu yana geçen süreçte risk primlerindeki düşüşler, küresel likidite koşullarındaki iyileşmeler ve enflasyon eğiliminde düzelmeler kaydedildi. Döviz kurunun enflasyon üzerindeki birikimli etkilerinin de azalmasıyla birlikte Merkez Bankası olarak son dönemde ölçülü oranlarda faiz indirimlerine gittik. İlk olarak nisan ayı Para Politikası Kurulu toplantısında geç likidite penceresi borç verme faiz oranını yüzde 15'ten yüzde 13,5'e indirdik. Mayıs, haziran ve temmuz aylarında da bir hafta vadeli repo faiz oranında sırasıyla 50, 75 ve 50'şer baz puan indirime gittik. Yaptığımız bu faiz indirimlerine karşın para politikasındaki sıkı duruşumuzun devam ettiğini vurgulamak isterim. Son dönemde gerek risk göstergelerinin iyileşmesi, gerek küresel likiditenin artmasına bağlı olarak uzun vadeli faizlerde düşüşler gözledik. Uzun vadeli faizler ile Merkez Bankası fonlama faizi arasındaki farkı ele aldığımızda ise bu farkın sıfıra yakın seyretmeye devam ettiğini görüyoruz. Benzer bir şekilde uzun ve kısa vadeli piyasa faizleri arasındaki farkın da geçmiş yıllar ortalamasının oldukça altında seyrettiğini görüyoruz. Mevcut durumdaki bu göstergelerin para politikasındaki sıkı duruşu ifade ettiğini özet olarak söyleyebiliriz" ifadelerini kullandı.

"YILIN İLK ÇEYREĞİNDE ARZ YÖNLÜ OLUMSUZ GELİŞMELER NEDENİYLE YURT DIŞI GIDA FİYATLARI ARTIŞ GÖSTERMİŞTİ"

Küresel finansal belirsizliklerin arttığı 2013 Mayıs'tan bu yılın başına kadar geçen dönemde diğer gelişmekte olan ülke para birimleri gibi TL'de de değer kayıpları ve ima edilen kur oynaklıklarında artış gözlediklerini kaydeden Başçı, ocak ayı sonunda uyguladıkları güçlü para politikası sıkılaşması sonucunda ise risk algısında bir iyileşme yaşandığını belirtti.

Tahminlere temel oluşturan makroekonomik görünüme ve varsayımlarla ilgili Başçı, 2014'ün ikinci çeyreğinde yıllık tüketici enflasyonu yüzde 9,16'ya yükselirken, işlenmemiş gıda ve tütün dışı enflasyonun yüzde 9,09 oranında gerçekleştiğini ve bunun da nisan enflasyon raporu ile uyumlu olduğunu bildirdi.

Başçı, "Enflasyon görünümünün iktisadi faaliyet, döviz kurları ve gıda fiyatlarına bağlı olarak şekilleneceğini ve önümüzdeki dönemde tüketici enflasyonunun aşağı yönlü bir seyir izleyeceğini tahmin ediyoruz" ifadesini kullanarak, bu düşüşü hem fiyatlama davranışlarındaki kısmi iyileşmenin hem de özel kesim nihai yurt içi talebinde öngörülen ılımlı seyrin destekleyeceğini düşündüklerini ifade etti.

Yılın ikinci çeyreğinde enflasyonda kaydedilen yükselişteki ana unsurlar gıda ve temel mal fiyatlarındaki artışların olduğunu söyleyen Başçı, gıda fiyatlarında yaşanan arz şokları sonucunda endeksin, tarihinin en olumsuz ikinci çeyreğini yaşadığını ifade etti.

Yakın dönemde yurt içi gıda fiyatlarındaki gerçekleşmelerin, uluslararası gıda fiyatlarından önemli derecede farklılaşmış durumda olduğuna dikkati çeken Başçı, "Yılın ilk çeyreğinde arz yönlü olumsuz gelişmeler nedeniyle yurt dışı gıda fiyatları artış göstermişti. İkinci çeyrekte ise bu olumsuz gelişmelerin azalmasıyla yurt dışı gıda fiyatları tüm yükselişini geri aldı ve son 1,5 yıldaki en düşük seviyesine geriledi. Yurt içi fiyatlarda da ilk çeyrekte yurt dışı fiyatlarla birlikte yükselme gözlemiştik fakat ikinci çeyrekte, yurt dışı fiyatlardaki önemli düşüşün aksine, yurt içi gıda fiyatlarında artışlar gözlemeye devam ettik. Bu süreçte, Türkiye'de son dönemde yaşanan kuraklık, gıda fiyatları üzerinde önemli miktarda olumsuz etki yaptı diye düşünüyoruz. Yurt içi fiyat artışı sergileyen bir çok üründe, yüksek miktarlı dış ticaret vergileri bulunduğunu görüyoruz. Bu çerçevede, belirli tarım ürünlerinde uygulanacak aktif bir dış ticaret politikasının, gıda fiyatlarındaki yukarı yönlü riskleri sınırlamakta etkili olacağını değerlendiriyoruz" şeklinde konuştu.

Önceki enflasyon raporundaki yıl sonu tahminlerini değiştirmediklerini kaydeden Başçı, enflasyonun yıl sonunda yüzde 70 ihtimalle orta noktası yüzde 7,6 olmak üzere yüzde 6,7 ile yüzde 8,5 aralığında gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini ifade etti.

Merkez Bankası Başkanı Başçı, 2015 yılı sonuna ilişkin enflasyon tahminlerinin ise ortak noktası yüzde 5 olmak üzere yüzde 3,3 ile yüzde 6,7 aralığında olduğunu bildirdi.

Enflasyonun orta vadede yüzde 5 düzeyinde istikrar kazanacağını öngördüklerini kaydeden Başçı, yıllık enflasyonun, döviz kurundan kaynaklanan maliyet baskılarının gecikmeli etkileri ve gıda fiyatlarındaki olumsuz seyir nedeniyle yıl sonunda yüzde 5 hedefinin belirgin bir şekilde üzerinde gerçekleşeceğini tahmin ettiklerini sözlerine ekledi. - ANKARA