Gümrük Birliğinde Yeni Döneme Doğru

Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesine ilişkin mutabakat zaptı, yarın Brüksel'de imzalanacak. Türkiye'nin, Avrupa Birliği (AB) ile ticaretinin, anlaşmanın güncellenmesi sonrası ivme kazanması bekleniyor.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci tarafından Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesi için geçen yıl başlatılan çalışmalarla ivme kazanan süreç kapsamında, yarın Brüksel'de imzalar atılacak. Söz konusu imzalarla Gümrük Birliğinin güncellenmesi müzakerelerinin başlaması için önemli bir aşama kaydedilecek ve daha önce başlatılan çalışmalar doğrultusunda oluşturulan rapora resmiyet kazandırılacak.

Türkiye, söz konusu anlaşmanın güncellenme ile Gümrük Birliği'nin karar alma mekanizmalarında yer almayı ve AB'nin üçüncü ülkelerle imzalayacağı serbest ticaret anlaşmalarına (STA) otomatik olarak taraf olmayı hedefliyor. Daha önce çeşitli problemler yaşanan Türk mallarının taşınmasıyla ilgili tam anlamıyla bir liberasyona gidilmesi beklenirken, Gümrük Birliğinin kapsamının hizmetler, kamu alımları, tarım ve gıdayı kapsayacak şekilde genişletilmesi de öngörülüyor.

AB ile ticaret hacmi

Geçen yılın sonu itibarıyla Türkiye'nin AB'ye ihracatı 68,5 milyar dolar, ithalatı ise 88,8 milyar dolar olarak gerçekleşmişti.

Türkiye'nin, AB'ye ihracatı son 10 yılda 2009 ve 2012 haricinde yükselen bir seyir izlerken, AB'den ithalat ise 2009, 2012 ve 2014 yılları haricinde artış gösterdi.

Avrupa'nın küresel krizden etkilenmesiyle 2009'da Türkiye ile AB arasındaki dış ticaret hacmi 100 milyar dolar seviyesine gerileyerek en düşük noktalardan birini görmüş ve bu yıldan sonra dış ticaret hacminde yükselen bir grafik gözlenmişti. Anlaşmanın güncellenmesi sonrası AB ile ticaretin de ivme kazanması bekleniyor.

Gümrük Birliği anlaşmasının tarihçesi

Türkiye, Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET) kuruluşundan hemen sonra tam üye olmak isteği ile 1959'da başvurdu. Türkiye'nin, AET'ye tam üye sıfatıyla katılabilmesinin yolunu açan Ankara Anlaşması, 1 Aralık 1964'te yürürlüğe girmiş, anlaşmada, "hazırlık", "geçiş" ve "son" olmak üzere üç dönem öngörülmüş ve geçiş döneminin sonunda Gümrük Birliğinin tamamlanması planlanmıştı.

Türkiye ile AB arasında müzakereler sonunda 1995'te Ortaklık Konseyi toplantısında alınan karar uyarınca, Gümrük Birliği anlaşması 1 Ocak 1996'da yürürlüğe girmişti.

Ortak basın açıklamasıyla duyurulacak

Öte yandan, Ekonomi Bakanlığından konuya ilişkin yapılan yazılı açıklamada, Gümrük Birliği'nin güncellenmesine ilişkin olarak Bakan Nihat Zeybekci tarafından 2014 yılı ocak ayında Avrupa Komisyonu ile bir diyalog başlatıldığı, sonrasında Gümrük Birliği'nin güncellenmesi müzakerelerinde ele alınacak konuların tespit edilmesi amacıyla Yüksek Düzeyli Memurlar Çalışma Grubu altında teknik görüşmelere başlandığı belirtildi.

Zeybekci'nin bu yılın ocak ayında Brüksel'de gerçekleştirdiği görüşmeler sonucunda, Avrupa Komisyonu ile Gümrük Birliği'nin güncellenmesi müzakerelerine ivme kazandırılmasına karar verildiği bildirilen açıklamada, "Bu doğrultuda Yüksek Düzeyli Memurlar Çalışma Grubu tarafından 27 Nisan 2015 tarihinde Gümrük Birliği'nin güncellenmesi müzakerelerinde ele alınacak hususların belirlendiği rapor üzerinde mutabakat sağlanmıştır. Bu çerçevede, Sayın Zeybekci tarafından 12 Mayıs 2015 tarihinde Brüksel'e bir ziyaret gerçekleştirilecektir" ifadesi kullanıldı.

Ziyaret kapsamında, Zeybekci'nin, AB Komisyonu'nun ticaretten sorumlu üyesi Cecilia Malmström ile bir görüşme yapacağı belirtilen açıklamada, Gümrük Birliği'nin güncellenmesi müzakerelerinin başlaması için önemli bir aşama olan rapora resmiyet kazandırılacağı ve söz konusu görüşme sonrasında varılan mutabakatın ortak bir basın açıklaması ile duyurulacağı kaydedildi.