İhracatçılar İkinci Çeyrekten Umutlu

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) İhracatçı Eğilim Anketi 2014'ün ilk çeyrek sonuçlarına göre,  ihracatçıların yılın ikinci çeyreğinde ekonomi, talep ve üretim anlamında pozitif beklentisi artıyor.

TİM tarafından geleneksel hale getirilen ve yılın çeyreklerine göre gerçekleşme ve beklentileri değerlendiren Eğilim Anketi çalışmasının 2014 ilk çeyrek sonuçları açıklandı. TİM İhracatçı Eğilim Anketi 2014 ilk çeyrek sonuçlarına göre, ihracatçıların yılın ikinci çeyreğinde ekonomi,  talep ve üretim anlamında pozitif beklentisi artıyor. Sipariş alma oranları ise son 16 çeyreğin zirvesine çıktı.

Ankete göre, yılın ilk çeyreğinde yeni pazarlara girebildiklerini belirten firmaların oranı yüzde 40 ile bir önceki döneme paralel gerçekleşti. Bu dönemde de Rusya, en yüksek oranda hedef pazar olarak belirginleşirken, hedeflenen pazarlarda AB ikinci sıradaki yerini korudu. Diğer ülkeler sırasıyla Almanya, Çin ve Irak oldu. Almanya ve Irak'ın tekrar öncelikli yerini alması, iki ana pazardaki kuvvetli ihracat artışı öngörüsünü destekliyor.

Yılın ilk çeyreğinde mevcut pazarlarda yeni müşterilerden sipariş aldıklarını belirten ihracatçıların oranı yüzde 54,4'ten yüzde 61,1'e yükselirken, tamamen kaybettikleri pazar olduğunu belirten ihracatçılar, genelin yüzde 8,4'ünü oluşturdu. Bu dönemde rekabetçi fiyat sunamama (yüzde 51,6) ve hedef ülkelerdeki ekonomik sıkıntılar (yüzde 44) en sık karşılaşılan pazarlama sorunları olarak ön plana çıktı. Enerji maliyetleri (yüzde 50,6) ve döviz kurları (yüzde 47,8) ihracatçıların yarısı tarafından vurgulanan öncelikli sorunlar olarak dikkati çekti.

Girdi maliyetlerindeki artış sorunu sürüyor

Anket sonuçlarına göre, yılın ilk çeyreğinde ihracatçı firmaların üretim, tedarik ve enerji kullanımı açısından geçen dönemde olduğu gibi üzerinde durdukları en önemli gerçekleşme, girdi maliyetlerindeki artışlar oldu. Yükselen kurların etkisiyle, girdi maliyetlerindeki artış önemli bir gelişme olarak 2013 yılı son çeyreğindeki yüzde 69'luk seviyesini korudu. Benzer trend, hammadde girdi maliyetlerinde de yüzde 42,8 ile görüldü. Enerji birim girdi maliyetlerinin arttığını belirten firmaların oranı yüzde 54,9, elektrik tüketiminin arttığını belirenlerin oranı ise yüzde 41,3 olarak gerçekleşti.

Araştırmaya katılan firmalar, üretimlerinde kullandıkları hammaddelerin ortalama yüzde 67,2'sinin orijinlerinin yurt içi olduğunu belirtti. Bu oran, araştırmanın önceki dönemlerde gerçekleştirilen fazların bulguları ile istatistiki açıdan farklılık gösterdi. Hammaddede dışa bağımlılığın en yüksek olduğu sektör, kimyevi maddeler olurken; bunu demir çelik ve demir dışı metaller  ile otomotiv sanayi sektörleri izledi. Öte yandan; ilk 500 büyük firmada yerli girdi kullanım oranı ortalama yüzde 58,1 iken, diğer firmalarda bu oran ortalama 15 puan daha yüksek çıktı. Bu oranların özellikle ihracatçı KOBİ'lerin net ihracatçı yapısını desteklemesi ve daha fazla ihracata teşvik edilmelerinin önemini ortaya çıkardığı vurgulandı.

-İhracatçının istihdama katkısı sürüyor

2014 yılı ilk çeyrekte sektörde ortalama çalışan sayısı 196 olarak hesaplanırken, bu dönemde ikinci 500'de yer alan firmalarda toplam çalışan sayısındaki artış dikkati çekiyor. Ocak-mart döneminde çalışan sayılarının arttığını belirten firmaların istatistikleri ise şöyle: beyaz yakalı yüzde 21,4, mavi yakalı yüzde 28,4, Ar-Ge yüzde 6,6.

Nisan- haziran döneminde yeni çalışan istihdam edeceklerini belirten firmaların eğilimleri ise; beyaz yakalı yüzde 24, mavi yakalı yüzde 27 ve Ar-Ge yüzde 9,6 olarak sıralandı. Firmaların ortalama net +3,9 personel istihdam ettiği öngörüsüyle, ihracatçıların ilk çeyrekte toplamda net 209 bin istihdam artışı sağladığı tahmin ediliyor. Firmaların ikinci çeyrek sonu itibariyle de ek 100 bin istihdam sağlaması öngörülüyor.

Yıl sonu beklentileri

İhracatçılar ankette yıl sonu döviz kuru ve genel ekonomik değerlendirmelerini de yaptı. Buna göre, dolar/ TL kur tahmini 2,27; avro/ TL kur tahmini ise 3,12 oldu. Enflasyon tahmini yüzde 8,76, yıl sonu büyüme beklentisini ise yüzde 3,9 olarak öngören ihracatçıların, yıl sonu dolar, avro kurları ve enflasyon tahminlerinin 4. çeyrek sonu beklentilerden daha düşük çıkması, ihracatçıların kurlardaki dengelemeye işaret ettiğini gösterdi.

Anket sonuçlarına göre ihracatçılar, 2014 yılında sektör, Türkiye, Avrupa ve dünya ekonomilerinde önemli bir değişiklik beklemiyor. Türkiye ekonomisinin daha kötüye gideceğini düşünen ihracatçıların oranı, geçtiğimiz çeyrekte en yüksek seviyeyi görmüş ve yüzde 41,6'ya ulaşmıştı. Yılın ilk çeyreği itibariyle, karamsarların oranında gerileme dikkati çekti. Buna göre, Türkiye ekonomisinin kötüye gideceğini düşünen ihracatçıların oranı yüzde 29,2'ye geriledi.

İhracatçı sosyal medyayı seviyor

Araştırmanın son bölümünde ilk kez, ihracatçı firmaların aktif web sitesi ve sosyal medya araçlarını kurumsal anlamda kullanımları sorgulandı. İhracatçıların yüzde 91,8'inin hali hazırda kullandığı aktif web sitesi bulunuyor. Yaklaşık olarak her 10 ihracatçı firmadan 5'i sosyal medya araçlarını kullandığını belirtirken; en fazla kullanılan sosyal medya kanalları sırasıyla Facebook (yüzde 33), Google+ (yüzde 23) ve Twitter (yüzde 20) olduğu belirlendi. Sosyal medya kanal kullanımı, söz konusu üç mecrada ilk 500'de yer alan firmalarda diğerlerine kıyasla daha yüksek.

Anket sonuçlarını değerlendiren (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, şunları kaydetti:

"Yılın 2. çeyreğine üretim ve ihracatlarının artacağı beklentisi ile giren 'umutlu' ihracatçıların oranında artış oldukça dikkat çekmektedir. Üretim artışı beklentisinde olanların oranı yüzde 33,9'dan yüzde 44'e, ihracat artışı beklentisinde olanların oranı ise yüzde 38,6'dan yüzde 47,2'ye yükselmiş, pozitif beklentide bulunan ihracatçı yüzdeleri ortalama 10 puan artış göstermiştir."

Dünya, Avrupa ve Türkiye ekonomisine yönelik beklentilerin önceki çeyreklere oranla belirgin bir şekilde pozitif geliştiğinin altını çizen Büyükekşi, ayrıca ihracatçı firmaların ek istihdam yaratma ve yatırımlarını genişletmeye yönelik iştahının da giderek arttığını kaydetti. - İstanbul