Maliye Bakanı Şimşek Açıklaması

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Bütçe gelirlerindeki iyileşmeler sayesinde bu yıl kamu maliyesinde hedefin ötesinde bir performans yakalayacağız" dedi.

Şimşek, makro ekonomik gelişmeler ve ocak-eylül 2014 dönemi merkezi yönetim bütçe uygulama sonuçları, 2014 sonu bütçe gerçekleşme tahmini ve 2015 Merkezi Yönetim Bütçesi Kanun Tasarısı hakkında düzenlediği basın toplantısında, gelecek yıl bütçesine ilişkin değerlendirmede bulundu.

Geçen ay 30,3 milyar liralık bütçe gelirine karşılık 39,6 milyar liralık bütçe gideri gerçekleştiğini ifade eden Şimşek, söz konusu ayda 9,2 milyar liralık açık oluştuğunu bildirdi. Açıkta yükselme var gibi göründüğünü, ancak bunda emeklilerin aylık ödemelerinin bayram nedeniyle öne alınması gibi nedenlerin etkili olduğunu belirten Şimşek, "Yıl sonu itibarıyla hedeflerimizden çok daha iyi bir performansla bu seneyi bitireceğiz" ifadelerini kullandı.

Bütçenin yılın 9 ayında 11,9 milyar lira açık verdiğini anlatan Şimşek, faiz dışı fazlanın ise 26,3 milyar lira olduğunu söyledi. Şimşek, geçen yıl söz konusu dönemde açığın 4,5 milyar lira, faiz dışı fazlanın ise 39,3 milyar lira olduğunu kaydetti. Geçen yıla göre performansta bir düşüş olduğunu ifade eden Şimşek, ancak bu yıl bütçe açık öngörülerinin geçen yıla göre daha yüksek olduğunu hatırlattı.

Yılbaşında açık hedefini 33,3 milyar lira, faiz dışı fazla hedefini de 18,7 milyar lira öngördüklerini belirten Şimşek, 9 ayda açığın bu rakamın 3'te 1'i düzeyinde, faiz dışı fazlanın ise hedefe göre yüzde 40 daha yüksek seyrettiğini söyledi.

Yılın 9 ayında bütçe giderlerinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10,5 artarak 325,4 miyar lira olduğunu belirten Şimşek, bunun 2014 yılı bütçesinde öngördükleri şekilde gerçekleştiğini anlattı.

Faiz harcamalarının ocak-eylül döneminde geçen yıla göre yüzde 12,7 düşerek 38,3 milyar lira olarak gerçekleştiğini ifade eden Şimşek, faiz hariç harcamaların ise yüzde 14,5'lik artarak 287,2 milyar liraya ulaştığını kaydetti. Yılın 9 ayında faiz hariç harcamalarda oluşan ilave artışın 5,6 puanlık bölümünün SGK'ya yapılan cari transferlerden geldiğini, personel giderlerinin de 5,2 puan katkı yaptığını anlatan Şimşek, bu iki kalemin faiz dışı artışın yüzde  77,8'ini oluşturduğunu ifade etti. Şimşek, SGK'nın açık finansmanının yüksek gerçekleşmesinin kısmen emekli aylıklarının Kurban Bayramı öncesi ödenmesinden kaynaklandığını bildirdi.

-Yatırımlarda artış oldu

Yatırımların geçen yıla göre yüzde 21,1 arttığını belirten Şimşek, yatırımların ağırlık olarak karayolları yol, yapım, bakım ve onarım çalışmalarına yönelik olduğunu kaydetti.

Yılın 9 ayında merkezi yönetim bütçe gelirinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,1 artışla 313,5 milyar lira olduğunu belirten Şimşek, bu oranın 2014 yılının tamamı için öngörülen yüzde 3,4'lik artışın iki katından daha fazla olduğunu söyledi.  Şimşek, "Toplam  bütçe gelirlerinde görülen performans bizim öngördüğümüzden çok daha iyi" diye konuştu.

Vergi gelirleri yüzde 7,7 arttı

Vergi  gelirlerinin 9 aylık dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,7 artışla 259 milyar liraya ulaştığını bildiren Şimşek, bu artışın 2014 yılı için öngörülen  yüzde 6,8'lik artışın oldukça üzerinde olduğunu söyledi. Şimşek, bu durumun istihdam artışı ve imalat sektöründeki büyüme ile gelir ve  kurumlar vergi hedeflerinin bütçe hedefleri üzerinde gerçekleşmelerinden kaynaklandığını kaydetti. Yılın 9 ayında gelir vergisi gelirinin yüzde 16,3, kurumlar vergisi gelirinin yüzde 14,4 arttığına işaret eden Şimşek, iç talebe dayalı vergi gelirlerinde artışın oldukça sınırlı kaldığını anlattı.

Dahilde alınan KDV'nin bu yılın ocak-eylül döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre nominal olarak sadece yüzde 1 arttığını, reel olarak ise düştüğünü belirten Şimşek, şöyle konuştu:

"İthalde alınan KDV yüzde 3,1, ÖTV ise yüzde 4,4  artmıştır. Sebepleri, bir; içtalepte yavaşlama söz konusu,  iki; 2013 yılında BOTAŞI'n performansı iyiydi, geçmişe yönelik de borçlarını ödüyordu, 2014 yılında böyle bir şey söz konusu değil.

Vergi dışı gelirlerde yüzde 10,2'lik bir artış sözkonusu  ve toplamda  54,9 milyar liraya ulaşmıştır. Bu rakam yıl sonu  için öngördüğümüz hedefe şimdiden ulaştığımızı göstermektedir. Bunda KİT ve kamu bankalarından elde edilen gelirler söz konusu, kapatılan il özel idarelerine ait nakit bütçeye aktarıldı, 2B gelirlerinden yapılan tahsilat hedefin üzerinde gerçekleşti. Tabi ki vergi dışı gelirler ve özelleştirmede iyi bir performans gösterdik.

OVP'de biz yıl sonu bütçe hedeflerini olumlu yönde revize ettik Geçen yıl bütçeyi yaparken 2014 yılı için  33,3 milyar liralık açık öngörmüştük ve bu açığı biz aşağı yönlü revize ediyoruz ve diyoruz ki 'bizim bu sene bütçe açığımız başlangıç bütçesinden öngördüğümüzden daha iyi olacak' Yani 24,4 milyar liraya düşürüyoruz. Faiz dışı  fazla hedefimiz 18,7 milyar liraydı, bunu da 25,8 milyar liraya çıkartıyoruz. Dolayısıyla bütçe açığının GSYH'ye oranı hedefe oranla 0,5, faiz dışı fazlada da 0,4 puanlık bir iyileşme söz konusu. Bunlar ciddi rakamlar. Biz merkezi yönetim bütçesinde bütçe açığını yüzde 1,9 olarak öngörmüştük şimdi bu rakamı aşağı doğru çekiyoruz."

2014 sonu bütçe tahminleri

Bakan Şimşek, 2014 yıl sonunda merkezi yönetim bütçe  giderlerinin 448,4 milyar lira, bütçe gelirlerinin 424 milyar lira, bütçe açığının 24,4 milyar lira, faiz dışı fazlanın 25,8 milyar lira olarak gerçekleşeceğini öngördüklerini bildirdi.

Bütçe giderlerinin  başlangıç bütçesinde öngörülen rakamlara oranla yüzde 2,8 arttığının görüldüğünü belirten Şimşek, " Bu anlamda yaklaşık 12 milyar lira fazla harcamış olacağız" dedi.

Bütçe sunarken bunun bir seçim bütçesi olmayacağını ifade ettiğini anımsatan Şimşek, "Bütçe performansında da bu açık ve net olarak ortaya çıkıyor. İnşallah bu ülkede kimse bir daha seçim bütçelerinden  bahsetmez, yapmaz ve seçim bütçeleri kaygısı da  ortaya konmaz. Bütün olumsuzluklara rağmen Türkiye bütçe hedeflerinden daha iyi bir performans ortaya koyuyorsa bunun seçim bütçesi olmadığı ortadadır" diye konuştu.

Gelecek yıl da seçim olduğunu hatırlatan Şimşek, 2015 bütçesinin de seçim bütçesi olmayacağını vurguladı.

Bütçe gelirlerindeki iyileşmeler sayesinde bu yıl kamu maliyesinde hedefin ötesinde bir performans yakalayacaklarını vurgulayan Bakan Şimşek, şöyle devam etti:

"Bütçe gelirlerinin başlangıçta öngörülenin 20,8 milyar lira  üzerinde gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. 424 milyar liranın içinde aslında 20,8 milyar liralık bir performans artışı söz konusu. 2014 yılı sonunda vergi gelirlerinin 351,6 milyar lira, vergi dışı gelirlerin ise 72,4 milyar lira olarak gerçekleşeceğini öngörüyoruz. Bütçe giderlerini önemli ölçüde kontrol altında tuttuk. İlave verdiğimiz artışlar sosyal güvenlik hariç kontrollü artışlardır. GSYH'ye oranla 2014 yılı bütçe açığı 1,9 yerine 1,4 olarak gerçekleşecek. Genel devlet açığını bu yıl için yüzde 1,1 olarak öngörmüştük, bunu da  yüzde 0,8 olarak gerçekleştireceğiz. Avrupa'da Almanya, Estonya ve Lüksemburg'u bir kenara bırakırsanız AB'deki en iyi genel devlet açığı Türkiye'dedir."

- Ankara