Avanos Çanak ve Çömleği, Yöre Ekonomisine Yön Veriyor

Türkiye'nin en önemli el sanatları merkezlerinden biri olan Nevşehir'in Avanos İlçesi'nde çanakçılık sanatı, son yıllarda bölgenin en önemli ekonomik değerlerinden biri haline geldi. Bölgede son yıllarda çanak ve çömlekçiliğin seri üretimi ile Avanos çanağı dünyanın bir çok ülkesindeki dev alışveriş merkezleri ile konut ve bahçelerin en önemli aksesuarları arasında yerini aldı.

Avanoslu çanak ustası Ferhat Akcan, ana materyali yüzde 25- 30 oranında demir oksit içerdiği için kullanılabilirliği önemli düzeyde artan ve sağlık açısından hiçbir risk taşımadığı için anadolu insanının evlerinden ayıramadığı en temel gereçlerden biri olan Avanos çanak ve çömleğinin, dünyadaki hızlı gelişmeye paralel olarak ciddi bir gelişim süreci içerisinde olduğunu belirtti.

20'nci yüzyılın son çeyreğine kadar öncelikli olarak su kabı, sirke küpü, peynir çömleği olarak kullanılan çanak ve çömleğin, bu yıllardan sonra yabancı turistlerin de ilgisini çekmesiyle, farklı alanlarda kullanılmaya başlandığını aktaran Akcan, Avanos İlçesi'nde çanak ustalarınca çeşitli türlerde çiçek saksıları, mumluk, şamdanlık, çileklik, tabak,

vazo, şekerlik, sigara tablaları, hitit halkalı, hitit testisi, güveç, bardak ve şampanya kadehi gibi 200'ü aşkın çeşitte özgün çanak ve çömlek ürünlerinin tüketiciye sunulduğunu belirttti. Akcan şu bilgileri verdi:

"Dünyanın ihtiyacına yetecek kadar bizde çanak- çömlek çamuru var. Kızılırmak, geçtiği bu yere ayrı bir zenginliği de beraberinde getirmiş adeta. Avanos' da, 15- 20 çanak yapımında kullanılan toprağın bulunduğu zengin ocaklar var. Her yıl yaklaşık 1 milyon tona yakın bir çamur ihtiyacı var. Bu ocaklar öylesine zengin ki, toprağı al al bitmiyor bir türlü. Ama bu sanatın artık daha bilimsel ölçülerde yapılmasını gerekiyor."

ÇOK SAYIDA ÜLKEYE İHRACAT

Avanos İlçesi'nde çanak ve çömleğin artık fabrikasyon olarak üretiminin yapılması ile birlikte yaygın bir şekilde ihracatın başlamasının, ekonomik göstergeleri de önemli ölçüde etkilediğini belirten Anadolu Çömlekçilik A.Ş. yöneticisi Muhammet Parmaksız, 2002 yılında başladıkları ihracat çalışmalarında 10 yılda önemli ilerlemeler kaydedildiğini söyledi. Fabrika bünyesinde bir Ar-Ge bölümü oluşturduklarını ve çalışmalarını bu yolla daha bilimsel düzeyde ortaya koymaya gayret gösterdiklerini anlatan Parmaksız, Avanos çanak ve çömleğinin başta Almanya olmak üzere Hollanda, Fransa, İtalya, İsrail, Belçika, İsviçre ve ABD'ye ihraç edildiğini söyledi. Parmaksız, kaliteli üretim ile birlikte artık Avanos çanak ve çömleğinin dünyanın bir çok ülkesindeki dev alışveriş merkezleri, oyun parklarının yanı sıra, evlerde ve bahçelerde aksesuvar olarak da kullanılmaya başlandığını söyledi. - Nevşehir