İmam Maaşıyla Çanakkale Harp Müzesi

İSMAİL ERSAN - Çanakkale Kara Savaşlarında Conkbayırı eteklerinde düşmanı karşılayarak destanlar yazan 57'nci Alay'ın harekete geçtiği Eceabat ilçesine bağlı Bigalı köyünde imam hatiplik yapan Mehmet Tosun'un kurduğu müzede, savaştan kalan eşyalar sergileniyor.

Tosun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 29 yıldır imamlık yaptığını ve tarihe merakı olduğunu söyledi.

Müze kurmaya, Çanakkale Savaşı'ndan kalan bazı eşyaların bilinçsizce kullanıldığını gördükten sonra karar verdiğini belirten Tosun, "Bigalı köyüne 2000 yılında geldikten sonra, bir evin penceresinde korkuluk olarak demirler vardı, dikkatimi çekti. Baktım ki bir demir, diğerlerinden daha kalın duruyordu. Dikkatli baktığımda bunun tüfek namlusu olduğunu gördüm. Daha sonra bu namluyu ev sahibinden satın aldım" dedi.

Evin içinde de duvarlara kasatura sokulduğunu fark ettiğini aktaran Tosun, "Kasaturaların üzerine de tahtalar koyarak raf yapmışlardı. Bunları da satın aldım. Müze merakım oradan başladı. 2000'den 2006 yılına kadar malzeme topladım. 2006'da topladığım malzemelerin envanterini çıkararak devlete bildirdim ve müze kurmak için de müracaat ettim" diye konuştu.

250 yıllık bina müze oldu

Topladığı Çanakkale Savaşı'ndan kalma eşyalardan 2006'da küçük bir sergi açtığını anlatan Tosun, şöyle devam etti:

"Bu sergiyi yaptıktan sonra köyevi restore edildi. Şu an içinde malzemelerin bulunduğu bina yaklaşık 250 yıllık. Atıl durumdaydı. 2006'da bu bina restore edildi. Muhtarlığa verildi ve ben de bu binayı kiraladım. 10 yıllığına kiraladığım bu binada malzemelerimi sergiledim. Bu malzemelerin yüzde 99'unu imamlık maaşımla aldım. Bazen o kadar çok malzeme aldım ki eve götürecek ekmek param kalmadı. Eşimle bu konuda çok tartıştım. Asıl bu müzeyi kurmamın amacı, bu bölgede savaşta kullanılan malzemelerin bölgede kalmasını sağlamaktır. Başka bir şehre gitmesini istemiyorum çünkü bu malzemeler burada kullanılmış burada kalmalı, yani taş yerinde ağırdır. Ben bu malzemeleri topladığımda duygulanıyordum çünkü iki dedem de burada savaştı. Aldığım tüm ürünleri belki onlar kullandı mantığıyla aldım. 'Belki bu tüfeği, kasaturayı kullandı' diyordum."

"Savaşta kullanılan malzemeler hurdada eritilmiş"

Giriş ücreti 1 lira olan Çanakkale Harp Müzesi'nin köye maddi ve manevi büyük katkı sağladığına dikkati çeken Tosun, bütün gayesinin buraya gelen ziyaretçilerin, dedelerinin kullandığı eşyaları görmelerini sağlamak olduğunu aktardı.

Tosun, şunları söyledi:

"1960'lı yıllara kadar bu köyün halkı, buradan öküz arabalarını alarak savaş mahalline giderler. Orada ne buldularsa getirip akşam köy bakkalına satarlardı. Bakkal da bunları dışarıya satardı. Bunların arasında çok değerli eşyalar ve savaşta kullanılan malzemeler de vardı. Zaten çok değerli malzemeleri yabancılar gelip alıyor. Mektup, askerin isminin yazdığı mektup gibi birçok değerli eşya hep bu yolla kayboldu. Çoğu savaşta kullanılan malzemeler de hurdaya giderek eritilmiş. Eğer bu eşyaların değerini bilseydik bugün bu müze kadar yüz tane daha müze olurdu."

Yılda 50 bin kişi geliyor

Müzede 1915'te kullanılan pek çok eşya bulunduğunu ancak bazılarının büyük anlam taşıdığını dile getiren Tosun, şöyle konuştu:

"Müzede, toplar, tüfekler, namlular, İngilizlerin şarap testileri var çünkü onlar her hücuma kalktıkları zaman içerlermiş, cesaretlensinler diye. Bizler imanla onlar o şekilde cesaretleniyorlarmış. Düğmeler, askerlerin künyeleri, çeşit çeşit el bombaları... Bütün bu malzemelere bakıldığında ecdadımızın ne zor şartlarda bu vatanı bize emanet ettiği çok iyi anlaşılıyor."

Tosun, 14 yıldır topladıklarını 6 yıldır köydeki müzede sergilediğine işaret ederek "Yılda yaklaşık 50 bin kişi müzemizi ziyarete geliyor. Avustralya, Yeni Zelanda ve Kanada'dan gelen çok sayıda ziyaretçi var. Buraya gelenler şaşkınlık yaşıyor. 'Böyle bir müzeyi bir imam nasıl kurar' diye bana sorular soruyorlar" görüşünü kaydetti.