İranlı reformist milletvekili: "Yaşanan gelişmeler birçok reformisti aday adaylığından vazgeçirdi"

İranlı reformist milletvekili Mahmud Sadıki, ülkede halkın tepkisini çeken benzin zammı nedeniyle yaşanan olayların Meclisin konumunu zayıflattığını ve birçok reformistin 2 ay sonra yapılacak genel seçimler için aday adaylığından bu yüzden vazgeçtiğini söyledi.

İran halkı, 21 Şubat 2020'de düzenlenecek seçimlerde 290 sandalyeli Meclisin yeni üyelerini belirleyecek. Adaylık için 1700'ü kadın olmak üzere 16 bin 145 kişi başvurdu. Başvuru dosyaları, üyelerini İran lideri Ali Hamaney'in atadığı Anayasayı Koruyucular Konseyi (Nigehban) tarafından incelenecek.

Benzin zammı başta olmak üzere biriken birçok mesele nedeniyle halk, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani hükümeti ve ona destek veren reformistlere tepkili olduğu için seçimlere katılımın düşük olacağı yorumları yapılıyor.

Ayrıca, reformistlerin güçlü adaylarının Nigehban'ın veto engeline takılacağı ve bu nedenle muhafazakarların seçime daha güçlü gireceği yönünde görüşler de dile getiriliyor.

"Meclisin konumu zayıfladı"

Reformistlerin önemli isimlerinden Tahran Milletvekili Mahmud Sadıki, AA muhabirine yaptığı açıklamada, seçimler için aylar öncesinden planlama yaptıklarını ve Politika Belirleme Yüksek Konseyi oluşturduklarını ifade etti.

Sadıki, "Benzin zammı nedeniyle meydana gelen olaylar, halkın rahatsızlığını ve şikayetlerini artırdı. Halk bu olaylardan dolayı öfkelendi. Bu süreçte Meclisin konumu zayıfladı, bu nedenle Meclisin yönetimdeki rolü ve etki gücüyle ilgili bir umutsuzluk oluştu. Yaşanan gelişmeler birçok reformisti aday adaylığından vazgeçirdi ancak buna rağmen aday adaylarının yaklaşık yüzde 30'u reformistlerden oluşuyor." dedi.

Reformistlerin seçimlere toplu olarak aktif bir şekilde katılma kararı aldığını aktaran Sadıki, hükümete verdikleri desteğe ilişkin de, "Mevcut hükümet reformistlerden oluşmuyor, reformistler sadece hükümete destek veriyor. Halk, bunları birbirinden ayıracak tahlil ve analiz gücüne sahiptir." ifadelerini kullandı.

Özellikle büyük şehirlerde halkın seçimlerde bir gelecek görmediğine ancak parlamento seçimlerinin cumhurbaşkanlığından farklı olması ve mahalli rekabetin ön plana çıkması nedeniyle ilginin biraz daha fazla olacağına işaret eden Sadıki, şöyle devam etti:

"Yapılan kamuoyu yoklamaları, seçimlere katılımın düşük olacağını gösteriyor. Katılımın yüzde 50'nin üzerinde gerçekleşmesi durumunda reformistlerin çoğunluğu elde edeceğini düşünüyorum."

Milletvekili Sadıki, reformistlerin seçimlerde başarılı olmasının devlet otoritesinin, önemli adaylarını veto edip etmeyeceğine, bu konudaki özgürlük alanını ne kadar genişleteceğine ve halkın seçimlere katılım oranına bağlı olduğunu söyledi.

Sadıki, "Halkın katılımı beklenenden yüksek olursa reformistlerin zaferi daha mümkün hale gelecektir. Halkın katılımı bu noktada belirleyici etken. Reformist adaylarının ne kadarının veto edileceğiyle ilgili peşin yargıda bulunmak istemiyorum. Bu konuda ümitliyim." değerlendirmesinde bulundu.

"Vetolar ve onaylar yasalara uygun olmalıdır"

İran Meclisi Çevre Koruma Grup Başkanı Muhammed Rıza Tabeş ise ülkede yaşanan ihtilaflar, geçim sıkıntısı ve bununla bağlantılı olayların yaptırımların şiddetinden kaynaklı olduğunu savundu.

Tabeş, "Seçimler, halkın görüşlerinin tecelli ettiği organizasyondur. Halkın seçimlere yoğun katılımı, milli birliği güçlendireceği gibi İran'ı yaptırımlarla baskı altına almaya çalışan ABD'ye de sağlam bir cevap olacaktır." diye konuştu.

İçişleri Bakanlığının güvenlik ve Anayasayı Koruyucular Konseyinin adayların onaylanması ve seçim sürecinin huzurlu geçmesini sağlamaları, halkın da savaş yıllarında olduğu gibi fedakarlık yaparak yönetimle el ele vererek son aşamasına gelen yaptırımların aşılması için adım atması durumunda katılımın yüksek olacağını ifade eden Tabeş, şu görüşleri paylaştı:

"Aday adayları yasalara göre onaylanmalı ve veto ile karşılaşmamalıdır. Vetolar ve onaylar yasalara uygun olmalıdır. Halk, vitrinde tüm renklerden ve siyasi kesimlerden insanların olduğunu hissetmelidir. Halk, çeşitliliği ve çok renkliliği görmelidir. Rejim organlarının da bunu göz önünde bulundurduğunu düşünüyorum."

İran'daki seçim takvimine göre, Nigehban, 12 Ocak'ta adayların uygunluğunu denetlemeye başlayacak ve 31 Ocak'a kadar tüm adaylara durumları bildirilecek.

Nigehban kararına itirazlar 4-10 Şubat'ta netleştirilecek ve parlamento seçimlerine katılabilecek adayların kesin listesi 12 Şubat'ta açıklanacak.