İTÜ Geleceğin Sağlık Teknolojileri Üzerine Çalışıyor

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), akciğer kanseri için erken tespit maskesinden gırtlak kanseri teşhis cihazına, üç boyutlu yazıcı teknolojisiyle kişiye özgü diş tedavisinden biyonik proteze kadar pek çok konuda çalışma yürütüyor.

İTÜ'den yapılan yazılı açıklamaya göre, tıbbi tanı, erken teşhis ve tedavi teknolojileri geliştirmek, hastaların yaşam kalitesini ve beklentisini iyileştirmek açısından üniversite bünyesinde, sağlık teknolojisi üzerine yapılan çalışmalar sürüyor. İTÜ'lü bilim insanları, meme, akciğer, gırtlak kanseri gibi hastalıkların etkili şekilde tanısına olanak tanıyan, yüksek hassasiyetli tanı ve tedavi araçları üzerinde çalışıyor.

İTÜ Arı Teknokent'te de genç girişimciler, üç boyutlu yazıcı teknolojisiyle diş problemlerinden biyonik ele kadar, sağlık alanının ihtiyaç duyduğu pek çok konuya çözüm buluyor.

Açıklamada görüşlerine yer verilen İTÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karaca, 21. yüzyılın, hem insan beyininin sırlarını çözmenin hedeflendiği hem de yapay zeka devriminin yaşandığı bir dönem olduğunu kaydetti.

Fizik, bilgisayar, elektronik, makine, malzeme mühendisliği gibi dalların bu problemlerin çözülmesine yönelik tıp, temel ve mühendislik bilimleri arasında köprü görevi üstlendiğine işaret eden Karaca, bu bilimler aracılığıyla insanların ihtiyaçlarını karşılayacak yeni teknolojilerin üretildiğine değindi.

İTÜ'de sağlık teknolojisine yönelik çeşitli çalışmalar yapıldığını vurgulayan Prof. Dr. Karaca, ABD Ulusal Mühendislik Akademisine (NAE) seçilen, nanoteknoloji, doku mühendisliği ve biyokoruma alanlarındaki çalışmalarıyla bilinen Prof. Dr. Mehmet Toner ve ABD'de Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesinde kanserin erken teşhis edilmesine yönelik kurulan merkezin başındaki isim olan Prof. Dr. Sadık Esener başta olmak İTÜ mezunlarının sağlık alanında çok sayıda başarısının olduğunun altını çizdi.

Üniversite tercihi yapacak adaylara, İTÜ mezunlarını örnek gösteren Prof. Dr. Karaca, "Tıp yazmasanız da mühendislik alanındaki çalışmalarınızla tıp alanına katkıda bulunabilirsiniz." ifadelerini kullandı.

İTÜ'den 7 yılda 6 cihaz

Son 10 yılda, çeşitli kanser türlerinin erken tanı ve tedavisini mümkün kılmak için birçok tanı ve terapötik (tedavi edici) cihazlar piyasaya sürülüyor. Bununla birlikte, zamanında teşhis gerçekleştirmek ve yanlış teşhisi önlemek için yeni teknolojilerin geliştirilmesine ihtiyaç duyuluyor. 2010 yılında çalışmalara başlayan İTÜ'lü bilim insanları, 7 yılda 6 kanser teşhis ve tanı cihazı geliştirdi.

Dünyanın ilk mikrodalga tomografi cihazı mikrodalga göğüs tomografisini (MMT) geliştiren bilim insanları, EMALIZ cihazıyla habis tümör dokusunu teşhis ederek cerrahi sınırları belirleme sürecini otomatikleştirdi. Kullanımı kolay, düşük maliyetli, kablosuz SCALA cihazı gırtlak kanseri teşhisi için geliştirildi ve yüksek hassasiyetle çalışıyor. NEFES cihazı ise akciğer kanseri başlangıcı gibi hastalıkların teşhisinde kullanılıyor.

İTÜ Bilgisayar Mühendisliğinde araştırma grupları Computer Vision laboratuvarında, nöronal aksonların (sinir lifi) bir çeşit fotoğrafını çeken manyetik rezonans (MR) görüntü tipleri kullanılarak insan beyin bağlantılarının dijital ortamda oluşturulmasını sağlıyor.

Sonuçta elde edilen çıktılar Parkinson hastalarında aşırı titremeye neden olduğu düşünülen beyin çekirdeği ile beyin motor korteksi arasındaki bağlantıların incelenmesi, hastalığın anlaşılması ve tedavinin planlanmasında son derece önemli olduğu biliniyor. Bu çalışmalar Alzheimer, epilepsi ve benzeri beyin hastalıklarının incelenmesi ve teknolojik çözümler oluşturulmasına imkan veren veri bilimi uygulamalarıdır.

Üç boyutlu yazıcıda biyonik el

İTÜ öğrencisi 5 genç, bileği ve kolu olmayan 3-18 yaş arasındaki çocuklar için 3 boyutlu yazıcıda biyonik el üretiyor. Denizyıldızının kopan kollarının yeniden çıkmasından esinlenerek projenin adını denizyıldızı anlamını taşıyan "Astero" koyan öğrenciler, protezleri çocuklara tamamen ücretsiz şekilde ulaştırarak çocukların yüzlerini güldürmeyi amaçlıyor.

Açıklamada görüşlerine yer verilen proje takım lideri İTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğrencisi Tamer Temizer, bu proje sayesinde yüzlerce çocuğun hayallerini gerçekleştirebileceklerini kaydetti.

Telsiz diş tedavi yöntemi

İTÜ mezunları da sağlık teknolojisi üzerine çalışmayı sürdürüyor. İTÜ mezunu Seyyid Bucak, üç boyutlu yazıcı kullanılarak Türkiye'nin ilk ve tek şeffaf apareyini (Ortodontik tedavide kullanılan düzenek) üretti.

İTÜ ARI Teknokent bünyesinde üretilen ORTHERO, dişlerdeki çapraşıklık, diş aralığı gibi problemleri metal diş telleri olmadan, kişiye özgü üretilen en ileri ortodontik tedavi yöntemiyle çözüyor. Görünmez, şeffaf, hızlı sonuç veren ORTHERO, metal diş telleriyle karşılaştırıldığında rahatsızlık vermeyen, istenildiği zaman takılıp çıkarılabilen özelliğiyle ön plana çıkıyor.